Bộ Giáo dục và Đào tạo phát cảnh báo đến toàn bộ học sinh, sinh viên
Bộ Giáo dục và Đào tạo cảnh báo thủ đoạn tội phạm giả danh công an, viện kiểm sát… lừa đảo, uy hiếp học sinh, sinh viên qua mạng với chiêu “bắt cóc online”.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa ban hành công văn số 4642/BGDĐT-HSSV gửi tới các sở GD&ĐT, các trường đại học, cao đẳng sư phạm và các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Văn bản này nhằm cảnh báo về những thủ đoạn tinh vi của tội phạm lợi dụng không gian mạng để lôi kéo, dụ dỗ học sinh, sinh viên (HSSV).
Theo thông tin từ Cục Cảnh sát hình sự – Bộ Công an, thời gian gần đây, tại nhiều địa phương như Hà Nội, Quảng Ninh, TP. Hồ Chí Minh… liên tiếp xuất hiện các vụ việc đối tượng giả danh công an, viện kiểm sát hoặc tòa án. Chúng gọi điện đe dọa, tạo áp lực tâm lý, bịa đặt rằng nạn nhân liên quan đến một vụ án đang điều tra, rồi yêu cầu gia đình chuyển tiền để “chuộc” - chiêu trò được gọi là “bắt cóc online”.

Đáng chú ý, đã có trường hợp các đối tượng dụ dỗ trẻ em từ Hà Nội vào TP. Hồ Chí Minh, sau đó đưa đến khu vực giáp biên giới và tìm cách đưa sang Campuchia dưới vỏ bọc “du lịch”. Quy trình thường diễn ra như sau:
- Tiếp cận và uy hiếp: Đối tượng mạo danh lực lượng chức năng, dùng số điện thoại lạ liên hệ trực tiếp với nạn nhân, thường là học sinh, sinh viên, đưa ra những cáo buộc vô căn cứ như liên quan đến ma túy, rửa tiền, bị truy nã hoặc có lệnh bắt giữ. Mục tiêu là khiến nạn nhân hoảng loạn, mất khả năng suy xét.
- Cô lập thông tin: Lợi dụng trạng thái hoang mang, chúng yêu cầu nạn nhân tuyệt đối giữ bí mật, không nói với bất kỳ ai, đồng thời hướng dẫn rời khỏi nơi ở và thuê chỗ ở tách biệt.
- Cắt đứt liên lạc với gia đình: Nạn nhân bị ép thay sim, bật chế độ máy bay và chỉ liên lạc với các đối tượng qua video call từ ứng dụng khác. Một số trường hợp còn bị đe dọa buộc cung cấp hình ảnh hoặc clip nhạy cảm.
- Đe dọa tống tiền: Chúng trực tiếp nhắn tin, gọi điện cho gia đình với nội dung nạn nhân đã bị bắt cóc, kèm lời đe dọa chặt ngón tay hoặc phát tán hình ảnh nhạy cảm. Thậm chí, nạn nhân bị ép tự gọi về thông báo đang bị giam giữ. Sau khi nhận tiền chuộc, chúng lập tức cắt liên lạc, bỏ mặc nạn nhân trong trạng thái hoảng loạn, còn gia đình thì thiệt hại lớn về tài chính.
Trước tình hình nghiêm trọng này, Bộ GD&ĐT yêu cầu các nhà trường và đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ với công an địa phương, đẩy mạnh tuyên truyền để giáo viên, học sinh, sinh viên và phụ huynh nhận diện các thủ đoạn lừa đảo; đồng thời nâng cao hiểu biết về cả lợi ích lẫn nguy cơ của môi trường mạng. Bên cạnh đó, cần trang bị kỹ năng sử dụng internet an toàn, khả năng phát hiện và ứng phó kịp thời trước những tình huống bất thường trên không gian mạng.
Các cơ sở giáo dục cũng được đề nghị tăng cường quản lý, giám sát tình hình, phối hợp trao đổi thường xuyên với phụ huynh để kịp thời phát hiện khi người học vắng mặt bất thường hoặc có dấu hiệu bị lừa đảo qua mạng. Bộ GD&ĐT khuyến cáo nhà trường phối hợp với lực lượng công an lập danh sách những học sinh, sinh viên có biểu hiện sa sút học tập, bỏ học hoặc có nguy cơ cao bị tội phạm mạng lợi dụng, nhằm có biện pháp hỗ trợ và bảo vệ kịp thời.