Chính quyền Mỹ nêu yêu cầu mới để ép các nước đang đàm phán thuế đối ứng

Dự thảo thư của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) hé lộ cách Tổng thống Donald Trump dự định kết thúc các cuộc đàm phán phức tạp với hàng chục quốc gia trong vòng 90 ngày mà ông đặt ra hôm 9/4. Giai đoạn này sẽ kết thúc vào ngày 8/7.

Một cảng hàng hoá ở Los Angeles, Mỹ. (Ảnh: Reuters)

Tài liệu cho thấy chính quyền Mỹ đang gấp rút hoàn tất các thỏa thuận trước khi thời hạn kết thúc.

Mặc dù các quan chức như Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett nhiều lần khẳng định sắp đạt được thỏa thuận, nhưng đến nay Washington mới hoàn tất đàm phán với một đối tác thương mại lớn là Anh. Tuy nhiên, thỏa thuận này chủ yếu chỉ là khung để tiếp tục đàm phán chứ chưa phải hiệp định cuối cùng.

Theo nội dung thư, Mỹ yêu cầu các quốc gia đưa ra những đề xuất tốt nhất trong một số lĩnh vực then chốt, bao gồm: Mức thuế và hạn ngạch nhập khẩu đối với các sản phẩm công nghiệp và nông nghiệp của Mỹ, cũng như kế hoạch giải quyết rào cản phi thuế quan. Ngoài ra, Mỹ cũng đòi hỏi những cam kết liên quan đến thương mại kỹ thuật số, an ninh kinh tế và các điều khoản riêng theo từng quốc gia.

Cũng theo bức thư, Mỹ sẽ đánh giá phản hồi trong vòng vài ngày và đưa ra “một điểm hạ cánh khả thi”, có thể bao gồm mức thuế đối ứng.

Hiện chưa rõ những quốc gia nào sẽ nhận được thư, nhưng nó nhắm đến các nước đang đàm phán tích cực với Mỹ. Mỹ hiện đang đàm phán với Liên minh châu Âu, Nhật Bản, Việt Nam và Ấn Độ, cùng một số nước khác.

Một quan chức USTR cho biết các cuộc đàm phán thương mại vẫn đang diễn ra. “Các cuộc đàm phán hiệu quả với nhiều đối tác thương mại chủ chốt đang diễn ra với tốc độ nhanh. Việc các bên cùng đánh giá tiến độ và cân nhắc bước đi tiếp theo là điều cần thiết”, vị quan chức cho biết.

Bất chấp kiện tụng

Chính sách thuế đầy tham vọng của ông Trump là trụ cột trong chương trình kinh tế “Nước Mỹ trên hết”, nhằm tái cấu trúc các mối quan hệ thương mại, giảm thâm hụt và bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ. Các nghị sĩ Cộng hòa kỳ vọng thuế sẽ giúp tăng nguồn thu liên bang, qua đó bù đắp chi phí cho đạo luật cắt giảm thuế đang được Quốc hội xem xét.

Chính sách thuế của ông Trump đã khiến giới đầu tư như “ngồi trên đống lửa”. Tháng 5 vừa qua, thị trường chứng khoán Mỹ ghi nhận mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 11/2023, sau khi các chỉ số toàn cầu sụt giảm mạnh vì loạt tuyên bố áp thuế của ông Trump trong tháng 2, 3 và đầu tháng 4.

Chứng khoán Mỹ ít biến động vào 2/6, sau khi ông Trump bất ngờ tuyên bố tăng gấp đôi thuế nhập khẩu với thép và nhôm tại một sự kiện ở Pittsburgh vào cuối tuần trước.

Trong khi đó, tính hợp pháp của việc áp thuế toàn diện đang bị đặt dấu hỏi.

Tuần trước, Tòa án Thương mại quốc tế phán quyết ông Trump đã vượt quá thẩm quyền khi áp dụng các mức thuế dựa trên Đạo luật Quyền hạn kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA), bao gồm các mức thuế đối ứng với hàng loạt quốc gia và mức thuế với Canada, Mexico và Trung Quốc.

Chưa đầy 24 giờ sau, một tòa phúc thẩm đã cho phép chính quyền Mỹ tiếp tục áp thuế trong thời gian phúc thẩm.

Bản dự thảo thư cảnh báo các quốc gia chớ nên hy vọng mức thuế của chính quyền sẽ được gỡ bỏ nếu tòa án ra phán quyết bác bỏ cơ sở pháp lý của ông Trump.

“Bất chấp các vụ kiện đang diễn ra liên quan đến hành động áp thuế đối ứng của tổng thống tại các tòa án Mỹ, tổng thống vẫn dự định tiếp tục chương trình thuế quan này theo những cơ sở pháp lý mạnh mẽ khác nếu cần thiết. Vì vậy, điều quan trọng là chúng ta phải tiếp tục đối thoại về các vấn đề”, bức thư viết.

>> Mỹ có thể sắp công bố thỏa thuận thương mại với nhiều nước