Chợ hơn 100 tuổi lâu đời nhất cả nước, từng được xếp vào danh sách 5 chợ tốt nhất thế giới, nay trở thành biểu tượng của thành phố giàu nhất Việt Nam
Đây là nơi mà cả khách du lịch lẫn người dân địa phương có thể cảm nhận rõ nét nhất sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại.
Ở TP. Hồ Chí Minh không ai không biết đến chợ Bến Thành. Đây vừa là ngôi chợ lâu đời nhất cũng vừa là biểu tượng của thành phố mang tên Bác. Được đưa vào hoạt động từ năm 1914, chợ Bến Thành đã hơn 100 năm tuổi và là chứng nhân lịch sử, chứng kiến nhiều thăng trầm và đổi thay của Sài Gòn qua thời gian. Đây không chỉ là một trung tâm mua sắm sầm uất mà còn là nơi phản ánh đậm nét văn hóa đặc trưng của thành phố.
Chợ Bến Thành nguyên thủy xuất hiện từ cuối thế kỷ 18, nằm bên bờ kênh Lớn, nay là đường Nguyễn Huệ. Ban đầu, chính quyền thực dân đã xây dựng lại chợ với năm dãy nhà lồng lợp ngói đỏ, sắp xếp gọn gàng, khang trang nhưng vẫn mang dáng dấp của chợ nông thôn truyền thống.
Tuy nhiên, sau những sự cố hỏa hoạn năm 1870 và mưa bão năm 1904, chợ dần trở nên cũ kỹ, không còn đáp ứng được nhu cầu của một thành phố đang phát triển. Để khắc phục, chợ Bến Thành đã được "tái sinh" với quy mô hoành tráng hơn, kiên cố và hiện đại.
Trong vòng hai năm (1912-1914), từ một vùng đầm lầy nằm giữa các kênh rạch mới lấp thành đường, một ngôi chợ nguy nga với kiến trúc nhà lồng đã mọc lên. Từ xa và từ trên cao nhìn xuống, chợ Bến Thành giống như một "tòa thành" với 16 cửa, bao gồm bốn cửa chính bề thế Đông - Tây - Nam - Bắc. Chợ được thiết kế theo hình chữ nhật dài 100m và rộng 80m chia làm bốn phần cân đối.
Bên trong, chợ có hai lối đi lớn cắt nhau ở giữa, tạo thành hình chữ thập với bề rộng lên tới 20m. Vỉa hè bao quanh chợ rộng đến 8m, giúp tạo không gian thoáng đãng. Giàn mái ngói của chợ được nâng đỡ bởi những vòm thép kiên cố, tương tự như loại dùng trong các nhà ga và nhà máy lớn. Công nghệ xây dựng hiện đại cùng vật liệu mới đã cho phép các trụ đỡ nhà lồng được bố trí ở hành lang vòng quanh, tạo ra không gian cao rộng và thoáng mát bên trong chợ.
Nhờ hệ thống mái ngói hai tầng và thiết kế không vách ở vòng ngoài, chợ đón ánh sáng tự nhiên dồi dào, thông thoáng suốt cả ngày. Dưới nền chợ, hệ thống cống thoát nước và hầm chứa lớn được xây dựng, sau này bổ sung thêm trạm biến thế và hệ thống điện để đảm bảo sự hoạt động liên tục.
Diện tích khuôn viên chợ Bến Thành hơn 13.000m², gấp đôi diện tích chợ Đồng Xuân (Hà Nội) cùng thời kỳ. Xung quanh chợ là các dãy nhà phố ba tầng, bố trí thành hình chữ U kết hợp hài hòa với kiến trúc chợ. Các con phố liền kề như Lê Lợi và Phạm Hồng Thái cũng được thiết kế đồng bộ, tạo nên một tổng thể hiện đại, chuyên nghiệp hơn so với các khu phố buôn bán truyền thống.
Nếu tính cả chợ và khu vực các dãy nhà phố xung quanh, tổng diện tích toàn khu vực phố chợ Bến Thành lên đến 91.500m², trở thành một khu thương mại rộng lớn và sầm uất bậc nhất thời bấy giờ.
Chợ Bến Thành bày bán đa dạng các mặt hàng từ quần áo, giày dép, vải vóc, đồ thủ công mỹ nghệ, hàng thổ cẩm, trang sức cho đến những món ăn đặc sản. Chính sự phong phú này đã làm cho chợ trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Đây là nơi giao thoa văn hóa, nơi du khách và người dân địa phương cùng nhau thưởng thức ẩm thực đường phố và mua sắm trong không gian sôi động.
Năm 2013, chợ Bến Thành vinh dự được báo USA Today xếp vào danh sách 5 chợ tốt nhất thế giới. Chợ Bến Thành mang một bản sắc độc đáo khó diễn tả thành lời, đóng vai trò quan trọng như một tụ điểm du lịch nổi bật của TP. Hồ Chí Minh. Xung quanh chợ là hệ thống khách sạn, khu vui chơi, và phố Tây sôi động, tất cả đều tập trung về đây như một trung tâm nhộn nhịp.
Chợ Bến Thành không chỉ là thiên đường mua sắm với đủ loại hàng hóa mà còn là điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá văn hóa và hòa mình vào nhịp sống sôi động của người dân TP. Hồ Chí Minh. Đây là nơi mà cả khách du lịch lẫn người dân địa phương có thể cảm nhận rõ nét nhất sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại.
Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê và dựa vào chỉ số GDP bình quân đầu người, năm 2023, trong số 63 tỉnh thành trong cả nước, TP. HCM là tỉnh có GDP bình quân đầu người cao thứ hai (sau tỉnh Bình Dương) và cao thứ nhất trong số các thành phố trực thuộc Trung ương của Việt Nam với 107 triệu đồng/người/năm. |
Tham khảo:
- Nâng niu phố chợ Bến Thành 110 năm - Kỳ 2: 'Tòa thành' độc đáo và quy hoạch vàng - Báo Tuổi trẻ
- Chợ nào lịch sử lâu đời nhất Việt Nam - VTC News
>> Bối cảnh phim 'Đất rừng Phương Nam' và chợ hơn 100 tuổi 'lên ngôi' trong cuộc đua điểm đến du lịch hấp dẫn 2024
Kho báu vật cổ vô giá trong ngôi nhà 283 tuổi nức tiếng Hội An
Khám phá mê cung 3.000 hang động cùng các hồ ngầm ẩn sâu dưới mỏ muối 700 năm tuổi