Chứng khoán Việt Nam được nâng hạng: Truyền thông quốc tế nói gì?

Rạng sáng 8/10 (giờ Việt Nam), Tổ chức xếp hạng FTSE Russell chính thức công bố nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp, sau 6 năm nằm trong danh sách theo dõi kể từ tháng 9/2018. Quyết định này sẽ có hiệu lực từ ngày 21/9/2026, sau đợt đánh giá giữa kỳ vào tháng 3/2026.

Theo hãng tin Bloomberg (Mỹ), với bước tiến này, Việt Nam sẽ được xếp cùng nhóm với các nền kinh tế lớn của khu vực như Trung Quốc và Ấn Độ. Bloomberg đánh giá việc phân loại thị trường là yếu tố mang tính định hướng cho hàng nghìn tỷ USD vốn đầu tư toàn cầu, bởi các nhà quản lý quỹ sẽ điều chỉnh danh mục dựa trên chỉ số FTSE, từ đó giúp tăng dòng vốn ngoại dài hạn vào thị trường Việt Nam.

FTSE Russell ước tính, việc tái phân loại có thể mang tới khoảng 6 tỷ USD vốn đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam, vốn có tổng giá trị khoảng 350 tỷ USD tính đến ngày 7/10. HSBC đưa ra con số thận trọng hơn, khoảng 3,4 tỷ USD, trong khi Ngân hàng Thế giới (World Bank) dự báo dòng vốn ngắn hạn 5 tỷ USD sẽ chảy vào Việt Nam trước và sau thời điểm nâng hạng.

Ông David Sol, Giám đốc toàn cầu phụ trách chính sách của FTSE Russell, cho biết: “Việc tái phân loại Việt Nam phản ánh quá trình triển khai các cải tiến quan trọng trong hạ tầng thị trường.”

Bloomberg nhận định, Việt Nam đang là điểm đến hấp dẫn trong xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu, với dân số trẻ, sức mua vững vàng và đà tăng trưởng GDP dự kiến hơn 6,9% trong năm nay – vượt xa mức trung bình của khu vực.

Theo ông Tim Evans, Tổng giám đốc HSBC Việt Nam, động thái nâng hạng là “bước tiến rất tích cực”, phản ánh thị trường vốn Việt Nam đã đạt đến quy mô đáng kể với giá trị giao dịch hơn 3 tỷ USD. HSBC dự báo, chỉ trong 6 tháng đầu sau khi nâng hạng, dòng vốn đầu tư thụ động có thể tăng thêm 1,5-2 tỷ USD, trong khi vốn đầu tư chủ động có thể cao hơn.

Ông Evans so sánh: “Khi các thị trường khác như Saudi Arabia, Kuwait hay Pakistan được nâng hạng, lượng vốn đầu tư trực tiếp thường tăng gấp 5-7 lần trong vòng 2 năm. Việt Nam hoàn toàn có thể lặp lại kịch bản đó.”

Trong khi đó, tờ Financial Times (Anh) nhận định đây là “thời điểm quan trọng” đối với Việt Nam, quốc gia ngày càng trở thành mắt xích then chốt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bà Wanming Du, Giám đốc Chính sách chỉ số châu Á - Thái Bình Dương tại FTSE Russell, chia sẻ với Financial Times rằng: “Việc nâng hạng dự kiến sẽ là một động thái tích cực về mặt cấu trúc cho thị trường vốn Việt Nam, củng cố bước tiến của Việt Nam hướng tới sự cởi mở hơn, tính thanh khoản cao hơn và sự tham gia sâu hơn của các tổ chức.”

Ông Bill Hayton, nghiên cứu viên tại Viện nghiên cứu Hoàng gia Anh (Chatham House), cho rằng: “Việc nâng hạng rất có ý nghĩa, là bước tiến để Việt Nam được nhìn nhận như một nền kinh tế quốc tế.”

Financial Times cũng nhấn mạnh, Việt Nam đã nới lỏng nhiều quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài và bãi bỏ một số giới hạn sở hữu ngoại để đáp ứng yêu cầu của FTSE Russell. Nhờ đó, chỉ số chứng khoán TP.HCM đã tăng 35% trong năm nay, trở thành một trong những thị trường tăng trưởng tốt nhất châu Á và tăng thêm 1,7% ngay trong phiên sáng 8/10 sau thông báo nâng hạng.

Ông Suvir Loomba, Trưởng bộ phận Dịch vụ Chứng khoán khu vực châu Á tại HSBC, cho rằng đây là “tín hiệu mạnh mẽ gửi đến các nhà đầu tư toàn cầu rằng Việt Nam đã vượt qua thách thức thương mại”.

Tương tự, ông Marco Martinelli, đại diện Công ty quản lý đầu tư Turicum Investment Management (Thụy Sĩ), nói: “Việc nâng hạng cho thấy Việt Nam đã giải quyết thành công các rào cản tiếp cận thị trường và được công nhận là điểm đến đầu tư đáng tin cậy.”

Các chuyên gia tại Julius Baer (Thụy Sĩ) nhận định, dù tác động kinh tế có thể chưa thấy ngay, song việc được FTSE nâng hạng là “một cột mốc quan trọng, mở đường cho những cải cách thân thiện hơn với thị trường”.

Ông Dominic Scriven, Chủ tịch Dragon Capital, cho biết: “Chỉ trong thời gian ngắn, cơ quan quản lý Việt Nam đã làm việc với cường độ cao, ban hành 2 nghị định, 4 thông tư và 1 bộ luật sửa đổi nhằm củng cố khung pháp lý, tiệm cận chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, nâng hạng lên Thị trường mới nổi thứ cấp chỉ là bước khởi đầu cho hành trình dài hạn của Thị trường vốn Việt Nam.”

Việc nâng hạng giúp tăng uy tín và khả năng thu hút vốn ngoại, nhưng cũng đồng nghĩa với việc Việt Nam sẽ phải cạnh tranh trực tiếp với các nền kinh tế quy mô lớn và vững mạnh hơn, đồng thời chịu ảnh hưởng mạnh hơn từ biến động toàn cầu.

Theo Bloomberg, đợt đánh giá giữa kỳ vào tháng 3/2026 sẽ đóng vai trò then chốt để xác định Việt Nam có đủ điều kiện chính thức bước vào nhóm thị trường mới nổi. Sau FTSE, giới đầu tư quốc tế hiện cũng đang dõi theo khả năng Việt Nam được MSCI nâng hạng, điều được xem là bước tiến mang tính đột phá hơn nữa trong hành trình hội nhập tài chính quốc tế của quốc gia Đông Nam Á năng động này.