Chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn lao đao dù đàm phán thuế quan Mỹ - Trung sắp ngã ngũ

Các ý định thuế quan cao do chính quyền Mỹ áp đặt với hàng hóa các nước, đặc biệt mức trung bình 55% với Trung Quốc, đang gây tổn thất nặng nề cho chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều doanh nghiệp logistics, bán lẻ và sản xuất đang gồng mình đối phó với chi phí tăng, nhu cầu giảm và sự thiếu ổn định chính sách.

Ông Alan Baer, CEO của công ty logistics OL USA, cảnh báo mức thuế quan hiện tại sẽ khiến hàng trăm, nếu không muốn nói là hàng nghìn, doanh nghiệp rơi vào tình thế khó khăn và hàng loạt lao động mất việc. “Rất ít công ty có thể điều chỉnh giá để hấp thụ thuế quan. Cuối cùng, người tiêu dùng phải gánh chi phí này”, ông nói với CNBC.

Ngành vận tải đường bộ Mỹ cũng đang gặp thách thức nghiêm trọng. Theo ông Dean Croke, nhà phân tích trưởng tại công ty AT Freight & Analytics, chuỗi cung ứng sẽ khó có thể phục hồi cho đến khi các thỏa thuận thương mại được thực hiện. “Thiệt hại đã hiện hữu. Làm sao các công ty ra quyết định khi mọi thứ có thể đổ bể chỉ vì một bài đăng mạng xã hội?”, ông nhấn mạnh.

Ông Andrew Abbott, CEO công ty Atlantic Container Lines, cho biết tình hình xuất nhập khẩu giữa Mỹ và châu Âu vẫn ổn định nhưng bất ổn thuế quan và nỗi lo suy thoái khiến triển vọng trở nên mờ mịt. “Một khối EU đa quốc gia phức tạp hóa mọi đàm phán. Các hãng vận tải đang nín thở chờ diễn biến tiếp theo”, ông nhận định.

>> Mỹ cân nhắc kéo dài hoãn áp thuế với 18 đối tác quan trọng: Việt Nam đón tin tích cực từ bang Kansas

Ngay cả những động lực chính của ngành vận tải như mùa nông sản hay tiêu dùng nội địa cũng đang suy yếu. Trong khi đó, hàng nhập khẩu – dù chỉ chiếm 10% nhu cầu vận tải đường bộ – lại sụt giảm rõ rệt. Điều này khiến toàn bộ chuỗi hậu cần Mỹ đối mặt nguy cơ dư thừa công suất và áp lực chi phí kéo dài.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Osaka, Nhật Bản, ngày 29/6/2019 trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump - Ảnh: Getty Images

“Tôi cho rằng số liệu kinh tế thực tế sẽ sớm xấu đi”, ông Jamie Dimon, CEO ngân hàng JPMorgan, nhận định tại một sự kiện ngày 11/6.

Dữ liệu từ CNBC cho thấy lượng container xuất khẩu sang Mỹ từ một số đối tác lớn đã giảm mạnh: Italy giảm 15%, Trung Quốc giảm 11%, Hàn Quốc giảm 9%.

Theo ông Bruce Kaminstein – nhà sáng lập công ty Casabella – các công ty tiêu dùng nhập khẩu từ Trung Quốc với biên lợi nhuận 40–60% đang khó lòng trụ vững. “Tổng thống Trump gần đây nói rằng ông ấy không muốn Mỹ sản xuất áo phông. Vậy tại sao ông ấy lại làm vậy? Ông ấy muốn sản xuất muỗng vét bột ư? Tôi không nghĩ vậy”.

Mức thuế quan hiện tại được chia làm ba phần: 20% áp vì vấn đề fentanyl, 10% thuế đối ứng và 25% với một số ngành hàng cụ thể. Dù Mỹ và Trung Quốc vừa đạt thỏa thuận “hoàn tất” theo lời ông Trump ngày 11/6, phần lớn doanh nghiệp vẫn lo ngại vì con số 55% không giảm.

Ông Steve Lamar, CEO Hiệp hội May mặc và Giày dép Mỹ (AAFA), nhận định: “Mức thuế quan 55% với các nhà cung cấp hàng may mặc và giày dép lớn nhất của Mỹ, cộng thêm mức thuế theo chế độ thuế tối huệ quốc (MFN) và theo mục 301 của Luật Thương mại Mỹ vốn đã cao, không mang lại lợi ích cho nước Mỹ”.

>> Chuyên gia khẳng định: Kinh tế Việt Nam vẫn thể hiện sức bền giữa ‘cơn bão thuế quan’