Chuyên gia chip rời Mỹ chọn về nước cống hiến sau 20 năm, sở hữu loạt giải thưởng và bằng sáng chế định hình nhiều thế hệ vi xử lý
Việc chuyên gia chip Su Fei trở về Trung Quốc sau 20 năm ở Mỹ phản ánh làn sóng dịch chuyển nhân tài công nghệ, khi Bắc Kinh nỗ lực thu hút các kỹ sư bán dẫn giàu kinh nghiệm nhằm củng cố năng lực trong lĩnh vực chiến lược.
Sau gần 2 thập kỷ góp phần định hình thiết kế chip tại Intel, Su Fei – một trong những kiến trúc sư bán dẫn hàng đầu – đã rời Mỹ để trở lại Đại học Thanh Hoa, đảm nhận vị trí giáo sư chính thức.
Theo thông tin từ website nhà trường, ông hiện giữ ghế Giáo sư danh hiệu Tinh Hoa tại khoa Mạch tích hợp của Đại học Thanh Hoa - nơi ông từng lấy bằng cử nhân và thạc sĩ trước khi tiếp tục làm nghiên cứu sinh tại Đại học Duke (Mỹ), nhận bằng tiến sĩ ngành kỹ thuật điện và máy tính năm 2006.
Gia nhập Intel cùng năm đó, Su Fei bắt đầu với vai trò kỹ sư thiết kế phương pháp kiểm thử cho chip xử lý di động tiết kiệm năng lượng, sau đó mở rộng sang các thành phần cốt lõi cho hệ thống không dây và camera.
Ông phụ trách toàn bộ vòng đời phát triển chip – từ ý tưởng ban đầu tới sản xuất hàng loạt – với trọng tâm nâng cao độ tin cậy, bảo mật và hiệu suất dài hạn cho các bộ vi xử lý tiên tiến dùng trong smartphone, trung tâm dữ liệu và nhiều thiết bị khác.

Ngoài ra, Su cũng đi đầu trong các sáng kiến phát triển chip có khả năng tự giám sát hoạt động theo thời gian thực, duy trì ổn định trong điều kiện khắc nghiệt và tự khắc phục sự cố.
Nghiên cứu của ông đã mang lại nhiều bằng sáng chế quốc tế và được ứng dụng trong các sản phẩm tiêu dùng. Một bằng sáng chế đáng chú ý năm 2020 trình bày khung học máy giúp phát hiện các mẫu bất thường trong bán dẫn tương tự – vốn phổ biến trong lĩnh vực ô tô và công nghiệp – nhằm ngăn ngừa sự cố hệ thống nghiêm trọng.
Ngoài công việc tại Intel, ông còn đóng góp vào việc xây dựng các tiêu chuẩn công nghiệp IEEE, tham gia hướng dẫn nghiên cứu tại các trường đại học Mỹ và là cố vấn cho nhiều dự án hợp tác giữa học thuật và doanh nghiệp thông qua Hiệp hội Nghiên cứu Bán dẫn (SRC).
Năm 2021, SRC đã trao cho Su giải thưởng Mahboob Khan Outstanding Industry Liaison Award nhằm ghi nhận những đóng góp trong công tác hướng dẫn sinh viên, nghiên cứu hợp tác và chuyển giao tri thức.
Trên trang cá nhân, Su chia sẻ ông “được thôi thúc mạnh mẽ” bởi cơ hội thu hẹp khoảng cách giữa nghiên cứu và ứng dụng thực tế.
“Tôi tìm thấy sự mãn nguyện to lớn trong việc cố vấn, dẫn dắt sinh viên và các kỹ sư trẻ khi họ bước vào một ngành công nghiệp bán dẫn và điện toán luôn thay đổi nhanh chóng”, ông chia sẻ năm 2023.
Ông hiện là hội viên cấp cao của Viện Kỹ sư Điện và Điện tử (IEEE) và từng nhiều lần nhận giải thưởng nghiên cứu xuất sắc từ IEEE cũng như các hội nghị quốc tế về thiết kế vi mạch.
Theo SCMP