Hành trình tìm đến khu thị trấn Pháp cổ nằm trên đỉnh núi hoang sơ là một chuyến đi đầy thú vị dành cho những du khách ưa khám phá.
Cách trung tâm Hà Nội gần 70km, khí hậu quanh năm mát mẻ, ôn hòa nên Ba Vì đã được người Pháp chọn để xây dựng thành khu nghỉ dưỡng vào đầu thập niên 1940.
Chính tại nơi đây đã từng có một đô thị mà việc quy hoạch, xây dựng khiến hậu bối hàng trăm năm sau vẫn phải trầm trồ với: nhà thờ, trang trại, đồn điền, cô nhi viện và cả những căn cứ quân sự… Tuy nhiên, giờ đây chúng trở thành những phế tích rêu phong ẩn sâu giữa rừng già. Được biết, đến hiện tại thứ còn sót lại rõ ràng và ấn tượng nhất là khu nhà thờ đổ Ba Vì lá phủ rêu phong. Nhà thờ nằm ở độ cao 800m so với mực nước biển, giữa rừng xanh u tịch của vườn quốc gia Ba Vì.
Những năm gần đây, nơi này là một trong những địa điểm du lịch thu hút nhiều du khách tham quan nhất tại Ba Vì. Đặc biệt, đây cũng là nguồn cảm hứng bất tận cho những nhà nhiếp ảnh, người yêu cái đẹp hoang sơ, hoài cổ.
Tuy nhiên, nhà thờ này bị bỏ hoang đã lâu, nên bị hư hại khá nặng. Phần mái nhà thờ không còn nữa, làm lộ ra thánh đường trơ trọi, cây lá chen chúc leo bám. Phần tường cũng dần bị mục nát, chỉ có rong rêu là không ngừng phát triển. Hình ảnh giáo đường u tịch giữa cỏ cây, sương khói khiến cảnh vật như được phủ lên một màu hoài cổ xa xăm. Tuy nhiên, chính sự đổ nát, rêu phong của nhà thờ lại tạo nên dáng vóc cổ điển, thu hút đến kỳ lạ.
Ngày nay, nhờ vẻ đẹp đổ nát mà nhà thờ đổ Ba Vì trở thành điểm chụp ảnh yêu thích của nhiều bạn trẻ. Cảm giác đầu tiên khi đặt chân tới đây là sự dễ chịu, mát lịm có phần se lạnh bởi xung quanh bao phủ thảm thực vật đa dạng, nhiều năm tuổi. Đặc biệt khi ánh sáng luồn qua những tán lá, rọi xuống mặt đất. Làm rạng rỡ mọi thứ, từ mẫu ảnh cho đến những chi tiết chạm trổ trên nét nhà thờ đã bị rong rêu phủ đầy.
Đứng trước nhà thờ đổ, nhìn thẳng xuống phía dưới cùng, du khách sẽ thấy lấp ló trong tán lá là dấu thập tự cũng u buồn không kém. Nhưng có một chút gì đó rất uy nghiêm, như khẳng định rằng nơi đây từng là một khu nhà thờ đẹp nguy nga với những đường nét ấn tượng, mang đậm kiến trúc phương Tây.
Nhiều người nghệ sĩ nhiếp ảnh đã rất quyết tâm khi lăn lội vượt qua con dốc cheo leo bên dưới, ngủ tại đây hai ngày liền để có nhiều thời gian bắt những khoảnh khắc đẹp nhất tại nhà thờ đổ.
Vườn Quốc gia Ba Vì nói chung và thị trấn Pháp cổ nói riêng là điểm du lịch lý tưởng của những du khách muốn hòa mình vào thiên nhiên, ngắm nhìn cảnh đẹp, tìm hiểu và khám phá những câu chuyện lịch sử thăng trầm hay thám hiểm khu rừng hoang sơ… Tuy nhiên đường lên đây khá dốc và hẹp, ưu tiên những bạn tay lái cứng cầm lái, nếu không tự tin bạn có thể gửi xe ở phía dưới rồi lên đây, quãng đường khá gần chỉ tầm 500m.