Cung đèo hiểm trở dài bậc nhất Việt Nam, rút ngắn 1/3 quãng đường Nha Trang - Đà Lạt

Đèo Khánh Lê, còn được gọi với nhiều tên khác như đèo Khánh Vĩnh, đèo Bi Doup hay đèo Hòn Giao, là một trong những tuyến đèo dài và ấn tượng nhất Việt Nam. Với chiều dài khoảng 33km, tuyến đèo này nằm trên Quốc lộ 27C - con đường được mệnh danh là “nối biển và hoa”, kết nối Nha Trang (Khánh Hòa) với Đà Lạt (Lâm Đồng). Phần lớn chiều dài đèo thuộc địa phận tỉnh Khánh Hòa.

Đỉnh đèo Khánh Lê ở độ cao 1.700m so với mực nước biển, nằm gần núi Hòn Giao - nơi địa hình hiểm trở, quanh co khúc khuỷu, một bên là vách núi dựng đứng, một bên là vực sâu thăm thẳm. Đây là cung đường thử thách không chỉ tay lái của tài xế đường dài mà còn là điểm chinh phục yêu thích của các phượt thủ.

Đèo Khánh Lê được xếp vào nhóm những cung đèo dài nhất cả nước, cùng với đèo Ô Quy Hồ (50km) và đèo Pha Đin (32km).

Công trình được khởi công năm 2004. Sau hơn một năm thi công khẩn trương với hơn 700 công nhân, 350 đầu xe và thiết bị hạng nặng xẻ núi, cuối năm 2006 tuyến đường chính thức thông xe, khai thác từ năm 2007.

Nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa - ông Phạm Văn Chi chia sẻ trên VOV rằng đây là “mong ước từ lâu của người dân hai tỉnh”. Việc hoàn thành đèo Khánh Lê được xem như một kỳ tích, bởi không chỉ vượt qua điều kiện địa hình khắc nghiệt mà còn rút ngắn quãng đường từ Nha Trang đến Đà Lạt từ 220km xuống chỉ còn 140km.

Tuyến đèo mở ra cơ hội kết nối chiến lược giữa Nam Tây Nguyên và duyên hải miền Trung, khai thông điểm nghẽn giao thông và đánh thức tiềm năng phát triển du lịch - kinh tế tại khu vực vốn còn hẻo lánh.

Dù mang lại lợi ích to lớn, nhưng do hạn chế về kinh phí, tuyến đường chưa được đầu tư bài bản. Ông Phạm Văn Chi thừa nhận: “Lúc đó, kinh phí hạn hẹp, khi phá taluy chỉ làm thẳng vát lên thay vì chia nhiều tầng. Muốn đảm bảo an toàn thì taluy phải ít nhất 3 tầng, như vậy mới tránh được sạt lở. Nhưng khi đó chỉ cần mở được tuyến đường đã là một niềm mừng lớn”.

Thực tế nhiều năm qua, Quốc lộ 27C đã liên tục bộc lộ bất cập, đặc biệt là nguy cơ sạt lở vào mùa mưa bão, ảnh hưởng đến an toàn giao thông và hoạt động du lịch. Chính quyền hai tỉnh Khánh Hòa - Lâm Đồng nhiều lần kiến nghị Trung ương có giải pháp căn cơ.

Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050, tuyến cao tốc CT.25 Nha Trang - Liên Khương (dài 85km) được xác định sẽ đầu tư sau năm 2030, quy mô 4 làn xe, nối cao tốc Bắc - Nam phía Đông với cao tốc Dầu Giây - Liên Khương.

Tuy nhiên, hai tỉnh Khánh Hòa và Lâm Đồng đã đề xuất phương án mới: tuyến cao tốc Nha Trang - Liên Khương dài 99km, chia thành hai đoạn là Nha Trang - Đà Lạt (80,8km) và Đà Lạt - Liên Khương (18,2km). Trước mắt, giai đoạn một sẽ triển khai đoạn Nha Trang - Đà Lạt theo hình thức PPP (hợp đồng BOT kết hợp vốn nhà nước), nhằm sớm hiện thực hóa nhu cầu kết nối, phát triển thị trường du lịch - kinh tế liên vùng.

Đèo Khánh Lê không chỉ là một cung đường ngoạn mục với phong cảnh núi rừng hùng vĩ, thử thách bản lĩnh người lái, mà còn là minh chứng cho nỗ lực nối liền vùng đất “biển và hoa”. Trong tương lai, khi cao tốc Nha Trang - Liên Khương thành hình, tuyến Quốc lộ 27C và đèo Khánh Lê sẽ được “chia lửa”, giảm tải áp lực giao thông, đồng thời mở ra một không gian phát triển mới, liên kết chặt chẽ hơn giữa Nam Tây Nguyên và duyên hải miền Trung.