DeepSeek thổi bùng đại chiến: ‘7 ​gã khổng lồ’ Trung Quốc quyết đấu Nvidia, Apple, Microsoft, Meta

Bùng nổ nhờ DeepSeek và “Bộ tứ siêu đẳng”

Khi bà Bonnie Chan Yiting – nữ Tổng Giám đốc điều hành (CEO) đầu tiên trong lịch sử của Sở Giao dịch Chứng khoán và Thanh toán Bù trừ Hồng Kông (HKEX), sàn giao dịch lớn thứ 3 châu Á tham dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tại Davos vào cuối tháng 1, khu nghỉ dưỡng trượt tuyết nổi tiếng Thụy Sĩ tràn ngập những lời bàn tán về ứng dụng đột phá của một công ty khởi nghiệp (startup) trí tuệ nhân tạo (AI) ít được biết đến đã ra mắt tại Trung Quốc, cách đó nửa vòng Trái Đất.

Công ty DeepSeek có trụ sở tại Hàng Châu đã ra mắt ứng dụng cùng tên vào ngày 20/1/2025, cung cấp mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) với chi phí thấp hoàn toàn miễn phí – trùng với ngày khai mạc WEF.

Chỉ trong vòng 2 ngày, DeepSeek đã vượt qua ChatGPT của OpenAI để trở thành ứng dụng miễn phí được tải xuống nhiều nhất trên App Store của hệ điều hành iOS tại Mỹ. Trên Phố Wall và các thị trường khác, ứng dụng AI này đã kích hoạt làn sóng định giá lại cổ phiếu Trung Quốc, thúc đẩy dòng tiền khổng lồ chảy vào thị trường vốn lớn thứ 2 thế giới.

>> Lộ diện ‘6 con Hổ’ thống trị ngành công nghiệp AI Trung Quốc, không hề có tên DeepSeek!

“Từ 2 tuần qua, thế giới đang thức tỉnh trước nhận thức rằng định giá mà họ gán cho nhóm cổ phiếu hàng đầu của Mỹ trong 2 năm qua có thể cần được xem xét lại, đặc biệt với sự xuất hiện của DeepSeek”, bà Bonnie Chan Yiting – CEO của Sở Giao dịch Chứng khoán và Thanh toán Bù trừ Hồng Kông nói.

Nvidia, nhà sản xuất chip hàng đầu cung cấp sức mạnh cho các ứng dụng AI, đã mất khoảng 600 tỷ USD giá trị vốn hóa vào ngày 27/1 năm nay khi cổ phiếu của hãng lao dốc 17%. Điều này diễn ra sau khi giới đầu tư nhận ra rằng LLM có thể được phát triển với chi phí rẻ hơn đáng kể về mặt tính toán hiệu suất cao.

“Sau khi nhận ra rằng công nghệ tiên tiến như AI có thể được tạo ra với chi phí thấp hơn nhiều, mọi người bắt đầu tự hỏi liệu mức định giá của các cổ phiếu công nghệ có hợp lý hay không. Hy vọng với việc xem xét lại này, các nhà đầu tư sẽ nhận ra sức hấp dẫn của cổ phiếu trong khu vực này”, bà Chan nói.

Trong khi đó, Goldman Sachs là một trong những ngân hàng đầu tư toàn cầu đầu tiên điều chỉnh lại định giá cổ phiếu Trung Quốc vào tháng trước. Họ đã nâng mục tiêu 12 tháng cho chỉ số MSCI China, bao gồm cả cổ phiếu niêm yết trong nước và nước ngoài, lên 13%, đạt mức 85 điểm. Chỉ số CSI 300, gồm các cổ phiếu lớn nhất niêm yết bằng đồng nhân dân tệ, cũng được điều chỉnh tăng 2,2%, lên 4.700 điểm. Điều này ngụ ý mức lợi nhuận 16% và 19% so với thời điểm đó. Nếu những dự báo này trở thành hiện thực, điều đó sẽ mang lại dòng vốn mới lên tới 200 tỷ USD, ngân hàng Goldman Sachs cho biết.

>> CEO ‘thiên tài’ của VinAI khẳng định: ‘Việt Nam hoàn toàn có thể cạnh tranh với các cường quốc AI khác trên thế giới’

Chỉ số Hang Seng, chỉ số chuẩn theo dõi thị trường chứng khoán trị giá 6 nghìn tỷ USD của Hồng Kông, nơi các công ty Trung Quốc chiếm 3/4 giá trị, đã trở thành thước đo vốn chủ sở hữu hoạt động tốt nhất trên toàn cầu trong năm nay khi tăng 21%.

Một chỉ số của các công ty công nghệ khổng lồ của Trung Quốc giao dịch tại thành phố này - từ Alibaba Group Holding đến Tencent Holdings - đã tăng vọt vào thị trường tăng giá vào tháng trước. Các thị trường nội địa của Trung Quốc cũng đã ổn định khi các nhà đầu tư mua vào cổ phiếu của các tên tuổi công nghệ mới nổi.

“7 gã khổng lồ” của Trung Quốc quyết đấu “7 tinh hoa công nghệ” của Phố Wall

Sự lạc quan nhanh chóng lan rộng ra toàn bộ thị trường sau khi Jack Ma, nhà đồng sáng lập Tập đoàn bán lẻ và thương mại điện tử Alibaba, người từng gần như biến mất khỏi công chúng sau cuộc đàn áp ngành công nghệ, xuất hiện tại một cuộc họp giữa các doanh nhân Trung Quốc với Chủ tịch Tập Cận Bình vào tháng trước.

Cuộc gặp này được nhiều người coi là dấu hiệu chính thức chấm dứt các biện pháp kiểm soát quy định và tái khẳng định sự ủng hộ của Chính phủ đối với khu vực tư nhân.

“Những mầm xanh đã xuất hiện, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ, nơi các công ty như DeepSeek đang làm nổi bật khả năng cạnh tranh và định giá hấp dẫn của Trung Quốc” - Gary Dugan, Giám đốc điều hành của The Global CIO Office, một nhà cung cấp dịch vụ đầu tư thuê ngoài cho biết. “Các nhà kinh tế ngày càng tự tin hơn. Hoạt động cho vay của ngân hàng cũng đã tăng lên, hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ”.

Nhiều ngân hàng đầu tư toàn cầu khác cũng tham gia vào làn sóng lạc quan này. Deutsche Bank đã ca ngợi sự trỗi dậy của DeepSeek như một “khoảnh khắc Sputnik” của Trung Quốc, ám chỉ sự kiện Liên Xô (cũ) phóng vệ tinh nhân tạo đầu tiên của thế giới vào năm 1957, khiến phương Tây bất ngờ và nâng cao vị thế của quốc gia này khi đó.

Ngân hàng Societe Generale thậm chí đã đặt tên cho các công ty công nghệ Trung Quốc gồm Alibaba, Tencent, Xiaomi, BYD, SMIC, JD.com và NetEase là “7 gã khổng lồ” (Seven Titans) của thị trường chứng khoán Trung Quốc, tương đương với “7 tinh hoa công nghệ” (Magnificent Seven) của Phố Wall, bao gồm Nvidia, Apple, Amazon, Microsoft, Alphabet (công ty mẹ của Google), Meta (công ty chủ quản của Facebook) và Tesla.

DeepSeek, công ty mà nhà sáng lập Lương Văn Phong (Liang Wenfeng) là cổ đông lớn nhất, nằm trong một nhóm công ty công nghệ tư nhân khác được mệnh danh là “Bộ tứ siêu đẳng”, cùng với ByteDance, nhà sản xuất drone DJI và công ty chế tạo robot hình người Unitree.

Nhờ làn sóng định giá lại cổ phiếu, chỉ số Hang Seng Tech đã tăng 35% từ đầu năm, nâng hệ số P/E từ 21,8 lần lên 25,3 lần. Cổ phiếu Alibaba đã tăng giá 70%, đạt mức cao nhất trong 3 năm qua, nâng P/E từ 9,3 lên 16,2 lần. Tencent cũng phục hồi mạnh mẽ từ mức 18,9 lên 27,3 lần sau khi cổ phiếu tăng giá 28%.

Bất chấp mức tăng trưởng đáng kể, Seven Titans vẫn theo sau Magnificent Seven, nhóm “7 gã khổng lồ Trung Quốc” được giao dịch ở mức bội số trung bình là 32,3 lần, trong khi Nvidia, nhà sản xuất chip ở trung tâm của cơn sốt AI toàn cầu, được định giá ở mức 37,6 lần.

Nếu lịch sử là một gợi ý thì giao dịch thúc đẩy bởi DeepSeek sẽ còn tiến xa hơn nữa. Cổ phiếu Hoa Kỳ đã tăng giá khoảng 50%, riêng lĩnh vực công nghệ đã đạt được 13 nghìn tỷ USD vốn hóa thị trường kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào tháng 11 năm 2022, theo Goldman Sachs.

Ngân hàng Mỹ này kỳ vọng khoảng cách định giá giữa cổ phiếu công nghệ Trung Quốc và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục thu hẹp, với lưu ý rằng bước đột phá của DeepSeek có thể thúc đẩy thu nhập của công ty này tăng 2,5% mỗi năm trong thập kỷ tới thông qua việc tăng năng suất, tiết kiệm chi phí và cơ hội doanh thu mới.

Các nhà phân tích của Goldman Sachs do Kinger Lau đứng đầu cho biết trong một báo cáo vào tháng trước: “Những đột phá công nghệ mới nhất có bản chất là đổi mới và vi mô hơn, có lợi cho định giá cũng như thu nhập. Điều này có thể giúp quá trình phục hồi bền vững hơn so với những quá trình chỉ được thúc đẩy bởi tin tức chính sách và định giá lại kỳ vọng”.

Triển vọng và thách thức

Các nhà đầu tư Trung Quốc đã chi 35,9 tỷ USD để mua cổ phiếu tại Hồng Kông trong năm nay, đánh dấu một trong những đợt mua vào mạnh nhất từ trước đến nay. UBS dự báo cổ phiếu công nghệ Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng nhờ nền tảng tài chính cải thiện, cổ tức hấp dẫn và sự hỗ trợ chính sách vĩ mô.

Dù vậy, không phải ai cũng tin tưởng vào sự bền vững của đợt tăng giá này. Wang Kai, chiến lược gia tại Morningstar, cho rằng điều này phụ thuộc vào khả năng thương mại hóa LLM và sự phục hồi chi tiêu tiêu dùng của Trung Quốc.

“Sự hưng phấn với các mô hình LLM nội địa không đồng nghĩa với việc tạo ra nhiều doanh thu hơn. Đợt tăng giá này chỉ bền vững nếu những công nghệ đó thực sự mang lại lợi nhuận cho các công ty”, ông Wang nhận định.

Nomura Holdings cảnh báo rằng sự xuất hiện của các ứng dụng AI giá rẻ nhưng hiệu quả có thể làm gián đoạn thị trường lao động, gia tăng tỷ lệ thất nghiệp, đồng thời căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc nhiều khả năng vẫn leo thang.

Tuy nhiên, Alex Au, nhà sáng lập quỹ đầu tư Alphalex Capital Management cho rằng bất kỳ đợt giảm giá nào cũng là cơ hội để “bắt đáy”.

“Nhà đầu tư đang nhận ra rằng Trung Quốc vẫn có thể tự phát triển công nghệ với nguồn lực hạn chế. Điều đó có nghĩa là Trung Quốc có thể tiếp tục đổi mới và dẫn đầu công nghệ cùng với Mỹ”, Au nói.

Ngân hàng đầu tư đa quốc gia và công ty dịch vụ tài chính nổi tiếng của Mỹ Morgan Stanley cho rằng lạm phát thấp của Trung Quốc không còn là trở ngại cho thị trường chứng khoán nhờ sự đổi mới công nghệ. Họ đã nâng mục tiêu cuối năm cho chỉ số MSCI China lên 77 điểm (+22%) và chỉ số Hang Seng lên 24.000 điểm (+24%).

Sau thành công của DeepSeek, Chính phủ ở “đất nước tỷ dân” đã cam kết hỗ trợ phát triển AI, thúc đẩy áp dụng LLM trong công nghiệp nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

“Lần này, chúng tôi kỳ vọng đợt tăng giá cổ phiếu do DeepSeek khởi xướng sẽ đánh dấu sự bắt đầu của quá trình định giá lại kéo dài nhiều năm đối với chứng khoán Trung Quốc”, ông Edith Qian, chuyên gia tại CGS International nhận định.

Theo South China Morning Post

>> Hàng loạt chuyên gia 'phố Wall' Trung Quốc sắp bị AI thay thế, chuyện gì đang xảy ra?