Doanh nghiệp bất động sản có xu hướng huy động vốn qua kênh chứng khoán

Ngày 3/12, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã có văn bản yêu cầu Ủy ban Chứng khoán nhà nước, Vụ Tài chính ngân hàng, Thanh tra Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam đẩy mạnh việc kiểm tra, giám sát việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp để đảm bảo thị trường trái phiếu doanh nghiệp trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, hiệu quả và hạn chế tối đa rủi ro cho nhà đầu tư.

Sau động thái này, nhiều chuyên gia về kinh tế tài chính dự báo, các doanh nghiệp bất động sản sẽ gia tăng hoạt động chào bán chứng khoán lần đầu ra công chúng (IPO) và huy động vốn qua sàn chứng khoán.

Cũng theo các chuyên gia, IPO sẽ là kênh huy động vốn ưu việt trong bối dịch bệnh ảnh hưởng tiêu cực tới dòng tiền của các doanh nghiệp bất động sản.

Trong thời gian ngắn hạn, IPO sẽ là xu hướng chủ đạo được các doanh nghiệp hướng tới. Còn việc huy động vốn qua ngân hàng và trái phiếu sẽ giảm, nhưng vẫn chiếm tỷ trọng lớn và giữ vai trò quan trọng trong cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp.

Trong khoảng tầm 5- 10 năm tới, hoạt động chứng khoán hóa bất động sản – chia nhỏ bất động sản để huy động vốn – thông qua các quỹ đầu tư sẽ được quan tâm nhiều. Ngoài ra, việc phát triển các đồng tiền kỹ thuật số để ứng dụng trong lĩnh vực bất động sản cũng là một xu hướng đáng chú ý.

Dự báo của các chuyên gia được đưa ra trong bối cảnh các cơ quan quản lý có động thái tăng cường quản lý hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp sau khi thị trường có dấu hiệu tăng trưởng “nóng” với quy mô huy động vốn lên tới hơn 436.000 tỉ đồng trong 11 tháng đầu năm 2021, tăng hơn 23% so với cùng giai đoạn 2020.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu Bộ Tài chính thanh tra, kiểm tra việc phát hành, sử dụng vốn thu được từ trái phiếu doanh nghiệp, nhất là trái phiếu riêng lẻ của các doanh nghiệp bất động sản, ngân hàng có liên quan tới doanh nghiệp bất động sản.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 16/2021 nhằm siết chặt việc các ngân hàng mua bán trái phiếu doanh nghiệp. Theo đó, các ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu dưới 3% mới được mua trái phiếu. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng cấm việc mua trái phiếu để góp vốn mua cổ phần, tăng quy mô vốn hoặc cơ cấu nợ.

Để tận dụng nguồn vốn từ kênh chứng khoán, ông Lê Vũ Trường – Lãnh đạo Dịch vụ Tư vấn Kế toán Tài chính, EY Đông Dương khuyến nghị các doanh nghiệp rà soát một số khoản mục trước khi IPO gồm: Chất lượng tài sản, dự báo tình hình tài chính của doanh nghiệp, cam kết của các khoản vay và hạn mức tín dụng, giao dịch với bên liên quan, rủi ro thuế và cơ hội tối ưu chi phí thuế, chất lượng doanh thu và lợi nhuận.

Với cam kết của các khoản vay và hạn mức tín dụng, ông Trường đề xuất doanh nghiệp rà soát các cam kết đảm bảo, tài sản thế chấp, các hạn chế về hạn mức tín dụng và đánh giá ảnh hưởng tới các giao dịch tái cấu trúc doanh nghiệp.

Theo chuyên gia này, chứng khoán sẽ là kênh huy động vốn tốt nếu doanh nghiệp có sự chuẩn bị tốt. Ngoài ra, doanh nghiệp được niêm yết trên sàn chứng khoán sẽ rất hấp dẫn các nhà đầu tư và khách hàng của họ.

“Việc IPO có đem lại hiệu quả hay không sẽ phụ thuộc vào chính sự chuẩn bị của bản thân các doanh nghiệp. Bởi khi đã lên sàn nghĩa là mọi thứ đều phải minh bạch, các thông tin của doanh nghiệp tới nhà đầu tư đều phải rõ ràng”, ông Trường nhấn mạnh.

TS Cấn Văn Lực – Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV – dự kiến đề xuất Chính phủ xây dựng các quỹ gồm Quỹ tín thác bất động sản, Quỹ tiết kiệm nhà ở và Quỹ phát triển nhà ở nhằm giúp doanh nghiệp bất động sản đa dạng hóa nguồn vốn huy động trong bối cảnh thị trường bất động sản dự kiến tiếp tục tăng trưởng mạnh trong những năm tới khi các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh đầu tư công qua việc triển khai hàng loạt dự án hạ hầng quy mô lớn.