EU đề xuất áp thuế 50% đối với thép nhập khẩu, thị trường châu Á sắp chịu dư chấn?
Liên minh châu Âu (EU) vừa gây chấn động thị trường toàn cầu khi đề xuất áp thuế ngoài hạn ngạch lên tới 50% đối với thép nhập khẩu, nhằm bảo vệ ngành công nghiệp nội khối trước làn sóng thép giá rẻ từ châu Á.
Trong bối cảnh cạnh tranh thương mại gay gắt, Ủy ban Châu Âu (EC) bất ngờ đề xuất áp dụng mức thuế ngoài hạn ngạch lên đến 50% đối với thép nhập khẩu, nhằm bảo vệ ngành công nghiệp nội địa. Động thái này được Ủy viên EU phụ trách Thương mại Stephane Sejourne công bố trên nền tảng X (Twitter) vào chiều thứ Ba, đánh dấu bước ngoặt trong chiến lược tái công nghiệp hóa châu Âu.
Ông Sejourne - Ủy viên EC phụ trách Thịnh vượng và Chiến lược công nghiệp, nhấn mạnh đây là "điều khoản bảo hộ mới đối với thép" và là "sự tái công nghiệp hóa của châu Âu". Trong bài đăng lan truyền nhanh chóng, ông viết: "This is the new safeguard clause on steel. This is the reindustrialization of Europe" (Đây là điều khoản bảo hộ mới cho thép. Đây là sự tái công nghiệp hóa châu Âu). Đề xuất được đưa ra chỉ vài tuần sau khi EU đối mặt với áp lực từ dòng thép giá rẻ tràn ngập từ châu Á và các nước đang phát triển, đe dọa việc làm và năng lực sản xuất địa phương. Theo nguồn tin từ EC, mức thuế 50% sẽ áp dụng cho các lô hàng thép vượt quá hạn ngạch nhập khẩu hàng năm, thay thế cho cơ chế bảo hộ hiện hành sắp hết hiệu lực vào cuối năm nay. Mục tiêu của việc nhày nhằm khôi phục vị thế của các nhà máy thép châu Âu, vốn đang vật lộn với chi phí năng lượng cao và cạnh tranh không lành mạnh.

Đề xuất này dự kiến sẽ được các nước thành viên EU thảo luận tại Hội nghị Thượng đỉnh sắp tới ở Strasbourg, với khả năng thông qua cao nhờ sự ủng hộ từ Đức và Pháp - hai cường quốc thép của khối. Tuy nhiên, nó cũng khơi dậy lo ngại về "chiến tranh thương mại mới". Các nhà xuất khẩu thép lớn như Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ có thể đối mặt với thiệt hại hàng tỷ euro, trong khi giá thép châu Âu có nguy cơ tăng vọt, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng ô tô, xây dựng và hàng không. Trên thị trường toàn cầu, phản ứng ban đầu là tiêu cực. Giá thép tương lai trên sàn giao dịch London giảm 2,5% ngay sau thông báo. Tại châu Á, các nhà phân tích từ Nomura dự báo dòng thép dư thừa có thể chuyển hướng sang các thị trường mới nổi như Việt Nam và Indonesia, đẩy giá nội địa tăng 10-15% trong quý IV/2025.
Đề xuất của EC không chỉ là một chính sách thuế quan, mà còn là lời tuyên chiến cho tương lai ngành thép châu Âu. Trong khi các nhà đầu tư theo dõi sát sao, câu hỏi lớn vẫn treo lơ lửng: Liệu "lá chắn thép" này có bảo vệ được châu Âu, hay chỉ khơi mào một cuộc chiến thương mại toàn diện? Thị trường thép toàn cầu đang nín thở chờ đợi.