Gia đình hiếm hoi có hai anh em được phong NSND: Người là biên đạo múa nổi tiếng, người sở hữu giọng bass hiếm bậc nhất Việt Nam
Cả hai anh em đều tên tuổi hàng đầu của nghệ thuật nước nhà.
Giọng bass hiếm bậc nhất Việt Nam
NSND Quốc Hưng sinh năm 1970 tại Đông Anh (Hà Nội), trong một gia đình từng trải qua nhiều gian khó. Cha mất sớm, mẹ anh một mình tảo tần làm đủ nghề để nuôi con khôn lớn.
Là một cây văn nghệ nổi bật trong làng, Quốc Hưng nhanh chóng lọt vào mắt xanh của Đoàn chèo Hà Nội và được tuyển chọn theo học. Anh gắn bó với bộ môn chèo suốt ba năm, sau đó trở thành nghệ sĩ của Đoàn chèo Hà Nội, trước khi chuyển hướng sang opera tại Nhạc viện Hà Nội theo lời khuyên của NSND Quý Dương.
Dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp của anh đến vào năm 2000, khi anh giành giải Nhất tại cuộc thi Hát thính phòng - Nhạc kịch toàn quốc lần II. Bốn năm sau, anh tiếp tục khẳng định tên tuổi trên đấu trường quốc tế khi đoạt Cúp Vàng tại Liên hoan Âm nhạc Quốc tế Mùa Xuân Bình Nhưỡng (Triều Tiên).
Năm 2017, Quốc Hưng bảo vệ thành công luận án tiến sĩ và được bổ nhiệm làm Trưởng khoa Thanh nhạc của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Hai năm sau, anh được phong tặng danh hiệu NSND.
Đến năm 2021, NSND Quốc Hưng ra mắt cuốn sách “Đào tạo ca sĩ opera tại Việt Nam”, nhận được sự đánh giá tích cực từ giới chuyên môn và đồng nghiệp. Cuốn sách được phát triển từ luận án tiến sĩ mà ông bảo vệ thành công năm 2018, dưới sự hướng dẫn của NSND Nguyễn Trung Kiên tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.
Ngày 19/5/2023, anh chính thức nhận quyết định bổ nhiệm giữ chức Phó Giám đốc phụ trách Đào tạo và Nghiên cứu khoa học của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.
NSND Trần Hiếu từng nhận xét Quốc Hưng là “nghệ sĩ cổ điển giọng bass hàng đầu Việt Nam”. Với khán giả yêu nhạc thính phòng, anh để lại dấu ấn qua các tác phẩm như Aria "Vousqui Taites L’sendo Rmie" trích trong opera Faust (“Tiếng cười con quỷ”) của nhà soạn nhạc lừng danh Charles Gounod; Aria "Figaro" trích từ vở opera “Đám cưới của Figaro” của thiên tài âm nhạc Mozart.
Đồng thời, anh cũng nổi bật khi thể hiện những ca khúc nhạc đỏ như “Ta tự hào đi lên ôi Việt Nam” (Chu Minh), “Tổ quốc gọi tên mình” (Đinh Trung Cẩn - Nguyễn Phan Quế Mai)...
Biên đạo múa tài năng của Việt Nam
NSND Đỗ Hiền, em trai của NSND Quốc Hưng, sinh năm 1979, kém anh 9 tuổi. Anh là một biên đạo múa tài năng, được biết đến với phong cách trầm lặng nhưng đầy sáng tạo trong nghệ thuật múa đương đại Việt Nam.
Theo lời kể của anh, con đường đến với nghệ thuật bắt đầu từ năm 12 tuổi khi thi đỗ vào Học viện Múa Việt Nam, theo định hướng của người anh trai. Trong những ngày đầu chập chững theo đuổi đam mê, NSND Quốc Hưng là người thường xuyên đạp xe đến thăm, hỗ trợ em cả về vật chất lẫn tinh thần.
Sau 7 năm theo học chuyên ngành ballet, Đỗ Hiền về công tác tại Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam. Năm 2002, anh giành học bổng du học Pháp, chuyên sâu về múa đương đại.
Trở về nước sau hơn ba năm học tập, Đỗ Hiền cùng bạn bè thành lập nhóm múa mang tên +84. Anh ghi dấu ấn trong lòng giới chuyên môn qua loạt tác phẩm múa dân gian đương đại như Tam nguyên, Vừng ơi, +84, Là thế...
Theo thời gian, tình yêu với văn hóa dân gian ngày càng sâu đậm. Anh chia sẻ rằng bản thân không ngại lên sinh sống tại các vùng cao, cùng ăn, cùng ở với đồng bào dân tộc để quan sát, cảm nhận và thấu hiểu sinh hoạt đời thường của họ. Chính những trải nghiệm ấy đã giúp anh kết hợp nhuần nhuyễn chất liệu văn hóa dân gian với ngôn ngữ múa đương đại, tạo nên các tác phẩm mang dấu ấn riêng.
Tên tuổi của NSND Đỗ Hiền gắn liền với nhiều giải thưởng danh giá tại các liên hoan nghệ thuật trong nước. Năm 2021, anh được trao giải Biên đạo múa xuất sắc tại Liên hoan Ca Múa Nhạc toàn quốc với tác phẩm Gọi non ngàn thức giấc.
Trước đó, tại liên hoan năm 2018, các vở múa anh tham gia với vai trò viết kịch bản, biên đạo hoặc đồng biên đạo như Hồn đất, Mắt lưới, Mùa nghêu, Dệt tình Sa Pa đều giành Huy chương Vàng.
Đầu năm 2024, anh chính thức được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSND, đánh dấu một chặng đường dài đầy tâm huyết dành cho nghệ thuật múa.
Gia đình NSND Quốc Hưng và NSND Đỗ Hiền là một trong số hiếm gia đình tại Việt Nam có hai anh em ruột cùng được phong tặng danh hiệu NSND. Thành công của họ không chỉ là niềm tự hào của gia đình, mà còn là minh chứng rõ nét cho tài năng và sự cống hiến bền bỉ trong lĩnh vực nghệ thuật.
Cả hai đều đã và đang góp phần quan trọng vào sự phát triển của nghệ thuật Việt Nam, từ giảng dạy, biểu diễn đến quản lý và sáng tạo nghệ thuật.
