Giá vàng vẫn neo cao: Quản lý bằng công cụ thuế

Những bất cấp của Nghị định 24

Giá vàng hôm nay 17/6/2024 trên thị trường thế giới đảo chiều giảm, vàng miếng SJC trong nước vẫn giữ nguyên gần 77 triệu đồng/lượng. Giá vàng trong nước đang cao hơn giá vàng thế giới 5,5 triệu đồng/lượng.

Đáng chú ý, cho tới hiện tại, tình trạng người dân xếp hàng từ sáng sớm để mua vàng vẫn diễn ra. Trong khi đó, các ngân hàng cho biết, họ đã nhận được thông báo từ Ngân hàng Nhà nước là chỉ bán cho mỗi khách hàng tối đa 2 lượng vàng.

Giá vàng trong nước đang cao hơn giá vàng thế giới 5,5 triệu đồng/lượng.

Theo đánh giá của các chuyên gia, những bất ổn trong thị trường vàng hiện nay có phần đến từ những bất cập trong cơ chế quản lý, chuyên gia kinh tế - PGS. TS Ngô Trí Long cho rằng, Nghị định 24/2012/NĐ-CP ban hành cách đây hơn 10 năm, trong bối cảnh thị trường vàng bất ổn, “vàng hóa” mạnh và buộc phải chống “vàng hóa”. Nhà nước phải dùng “bàn tay sắt”, kiểm soát chặt chẽ.

Tuy nhiên, với giai đoạn hiện nay là hội nhập thị trường, vàng phải phù hợp với thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện Việt Nam cho nên trong Nghị định xuất hiện nhiều bất cập, cần phải sửa đổi.

Trong đó, bất cập về nguồn cầu thì tăng, nhưng nguồn cung hạn chế dẫn đến đẩy giá vàng lên cao. Thường cuối năm là thời điểm nhu cầu mua tích trữ vàng tăng cao, nhiều người dân đã tăng mua vào, nhất là vàng miếng SJC để tích trữ. Trong khi đó nguồn cung vàng SJC hạn chế, bởi vàng SJC không được sản xuất thêm, chỉ còn ở trong dân và doanh nghiệp. Tiếp nữa là độc quyền vàng thương hiệu SJC.

Chính vì vậy, phải sửa Nghị định 24/12012/NĐ-CP theo hướng theo thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện Việt Nam để giảm giá vàng trong nước, đồng thời phát huy được nghề kinh doanh trang sức.

Ngân hàng Nhà nước chỉ nên thực hiện chức năng quản lý và hoạch định chính sách điều tiết dự trữ ngoại hối bằng vàng theo pháp lệnh ngoại hối, Luật Ngân hàng Nhà nước, Luật Các tổ chức tín dụng mà không nên tham gia sản xuất kinh doanh hoặc điều tiết thị trường bằng các biện pháp hành chính, không trực tiếp can dự việc kinh doanh của các doanh nghiệp.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cần cho phép các doanh nghiệp được nhập khẩu vàng nguyên vật liệu để sản xuất vàng. “Nếu để doanh nghiệp tự xuất và nhập khẩu vàng thì luồng vàng ra - vào Việt Nam sẽ nhanh hơn, cân bằng được giá trong nước với giá thế giới”, PGS. TS Ngô Trí Long nói.

>>Nóng việc xếp hàng mua vàng SJC: Dùng 'chiêu' nhờ nhân viên, bảo vệ ngân hàng lấy số hộ - được không?

Bình ổn bằng công cụ thuế

Về những rủi ro khi đầu tư vàng, TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế cho rằng người dân và cả các nhà đầu tư kinh doanh trên thị trường vàng cần phải lưu ý kinh doanh khi hướng giá vàng đang giảm dần, chênh lệch giá quốc tế và trong nước sẽ bị thu hẹp lại.

“Rõ ràng những người đã đổ xô đi mua vàng trong thời gian vừa qua, nhiều người đã lỗ, kể cả mua vàng bình ổn cũng đã lỗ. Những tháng gần đây, yếu tố đầu cơ đã giảm, bằng chứng là tiền gửi tiết kiệm của dân chúng tại các ngân hàng đã có dấu hiệu tăng trở lại mặc dù tiền gửi của doanh nghiệp vẫn tiếp tục giảm”, ông Nghĩa nói.

TS. Lê Xuân Nghĩa cho rằng người dân và cả các nhà đầu tư kinh doanh trên thị trường vàng cần phải lưu ý kinh doanh khi hướng giá vàng đang giảm dần, chênh lệch giá quốc tế và trong nước sẽ bị thu hẹp lại.

Trước câu hỏi về thời điểm nào là thời điểm thích hợp để đầu tư vàng, TS Lê Xuân Nghĩa cho rằng chỉ nên đầu tư khi giá vàng trong nước tiệm cận gía thế giới hoặc giá chênh từ 1 tới 2 triệu đồng/lượng.

Vì vậy, ông Nghĩa cho rằng các nhà đầu tư và đầu cơ trên thị trường tài chính cần phải rà soát lại danh mục đầu tư theo hướng kinh tế phục hồi, thị trường chứng khoán và thị trường bất động sản ấm trở lại, giá vàng sẽ tiếp tục giảm.

Để bình ổn giá vàng, ông Nghĩa cho rằng công cụ hữu hiệu nhất để điều tiết giá vàng là thuế, nếu không khuyến khích thì thuế cao, còn không thì giảm xuống. Việc chống buôn lậu đôi khi dùng các biện pháp hành chính không hiệu quả bằng thuế.

Về vấn đề này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Quang Dũng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đánh giá với mặt hàng vàng sức hấp dẫn còn rất lớn do nhu cầu dự trữ vàng trong dân cao. Do đó, cần nghiên cứu khai thác nguồn lực vàng vào sản xuất kinh doanh. Mặt khác, tình trạng đôla hóa, vàng hóa vẫn tồn tại trong nền kinh tế, việc xử lý cần thời gian.

Phó Thống đốc cho hay, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục nghiên cứu Nghị định 24, mục tiêu chống vàng hóa nền kinh tế, không để vàng hóa tác động đến điều hành chính sách tiền tệ, đến tỷ giá, ngoại hối, cán cân thanh toán; không để giá vàng chênh lệch cao so với giá thế giới; không để vàng ảnh hưởng đến chính sách kinh tế, không tác động tâm lý xã hội; nghiên cứu từng bước đưa nguồn lực vàng trong dân vào sản xuất - kinh doanh.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết sẽ tổng hợp ý kiến tham vấn, tham mưu Chính phủ về việc sửa đổi Nghị định 24, cân nhắc điều chỉnh cần thiết phương pháp trong thời gian tới khi chờ sửa Nghị định 24. Mục tiêu xuyên suốt của NHNN là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, để người dân chuyển vàng vào sản xuất - kinh doanh.

Mục tiêu xuyên suốt Nghị định 24 là ổn định vĩ mô, không ảnh hưởng đến điều hành chính sách tiền tệ; không ảnh hưởng kinh tế vĩ mô. Cách thức điều hành của Ngân hàng Nhà nước cũng phải rà soát rất kỹ. Thống đốc cũng đồng tình quan điểm nên sửa Nghị định 24 trong thời gian tới.

>>Giá vàng, bất động sản, cổ phiếu khó lường, dòng tiền có trở lại một kênh đầu tư tai tiếng?