Hai động lực chính đưa TP.HCM bứt tốc thành nền 'kinh tế thông minh' sau sáp nhập

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh không phải hai lộ trình tách rời, mà là hai trụ cột bổ trợ, giúp TP.HCM có thể hình thành được nền "kinh tế thông minh" khi vận hành đồng bộ.

Nhận định được Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Lộc Hà nêu tại họp báo "Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025" sáng 14/11. Theo ông, sức mạnh nền kinh tế hiện được đo bằng tốc độ kiến tạo, chuyển hóa tri thức và công nghệ thành giá trị.

Theo ông, trong kỷ nguyên này, sức mạnh quốc gia được đo bằng tốc độ kiến tạo tri thức, tốc độ chuyển hóa công nghệ và khả năng biến dữ liệu thành giá trị. Quốc gia nào làm chủ công nghệ, làm chủ dữ liệu và tái cấu trúc sản xuất theo hướng xanh - số sẽ nắm giữ lợi thế dẫn dắt; những quốc gia chậm đổi mới sẽ tụt lại phía sau.

Vì vậy, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh không phải hai lộ trình tách rời, mà là hai trụ cột bổ trợ, tạo ra năng lực phát triển kép: Chuyển đổi số nâng cấp năng lực vận hành, tối ưu và minh bạch hệ thống kinh tế. Và, chuyển đổi xanh bảo đảm tăng trưởng bền vững, đáp ứng các tiêu chuẩn thị trường mới như thương mại xanh, thuế carbon và ESG toàn cầu.

"Khi hai trục chuyển đổi này được triển khai đồng bộ, chúng ta hình thành được một nền kinh tế thông minh, nơi khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuẩn mực xanh tích hợp tự nhiên vào chiến lược phát triển quốc gia", ông Hà nhấn mạnh.

Ngoài ra, cũng theo ông Hà, yêu cầu đặt ra hiện nay không chỉ là “áp dụng công nghệ mới” hay “giảm phát thải carbon”, mà là tái định hình mô hình phát triển từ gốc - chuyển từ mở rộng số lượng sang nâng cấp chất lượng, chuyển từ tài nguyên - lao động sang tri thức - sáng tạo, chuyển từ tăng trưởng bằng tiêu hao sang tăng trưởng bằng hiệu quả và bền vững.

Việc sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đặt hướng đi "kinh tế thông minh" trở nên cấp thiết với TP.HCM, khi vai trò đầu tàu kinh tế, tài chính, logistics, khoa học công nghệ củng cố. Hiện địa phương có GRDP chiếm 23% cả nước và quy tụ hơn 30% doanh nghiệp.

Với hơn 14 triệu dân và khoảng 66% diện tích (tính theo ranh giới trước sáp nhập) có nguy cơ ngập vào năm 2050, thành phố cần một chiến lược quy hoạch toàn diện: bao trùm, thích ứng, dựa vào dữ liệu, cùng hệ thống quản trị thông minh.

Theo ông Hà, với không gian phát triển mới, Thành phố cần thể hiện rõ năng lực chuyển mình tương xứng với vai trò của siêu đô thị trung tâm.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, Thành phố đã xây dựng “Đề án Phát triển đô thị thông minh giai đoạn 2026-2030”, một chiến lược toàn diện và đột phá, lấy công nghệ làm động lực, dữ liệu làm nền tảng và người dân làm trung tâm.

Mục tiêu cốt lõi của Đề án là cụ thể hóa các chủ trương, định hướng của Trung ương và Thành phố về phát triển đô thị thông minh trong kỷ nguyên mới. Thông qua đó, Thành phố hướng đến ba mục tiêu chiến lược: Nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng sống; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin và chuyển đổi số để giải quyết các vấn đề cấp bách như ùn tắc giao thông, ngập nước, ô nhiễm môi trường, và an ninh trật tự.

Đồng thời, cải thiện chất lượng dịch vụ công và tiện ích đô thị, nâng cao sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt, chú trọng phát triển kinh tế số và xã hội số, với những hướng đi: Xây dựng hạ tầng thông tin và dữ liệu hiện đại, thúc đẩy kinh tế số, đổi mới sáng tạo, và hình thành hệ sinh thái số toàn diện.

Đề án đặt mục tiêu đóng góp của kinh tế số đạt khoảng 40% GRDP vào năm 2030.

Theo UBND Thành phố, sau sáp nhập, Thành phố sẽ không chỉ mở rộng quy mô mà còn tăng cường khả năng kết nối liên vùng, phát huy thế mạnh tổng hợp để trở thành một siêu đô thị thông minh, bền vững và đáng sống.