Hào khí Ba Đình: 80 năm vang vọng, 80 năm vinh quang
Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc - Kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Suốt 80 năm thời cuộc biến chuyển, mảnh đất thiêng liêng này vẫn luôn là trái tim của Thủ đô, nơi hào khí dân tộc không ngừng vang vọng, góp phần viết vào lịch sử dân tộc những trang vinh quang nhất.
Từ áng văn lập quốc thiêng liêng ấy, hình ảnh Quảng trường Ba Đình, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh với những rặng tre rì rào trong gió đã trở thành một biểu tượng không thể phai mờ trong lòng mỗi người dân Việt Nam. Và hôm nay, trong những ngày thu lịch sử, triệu triệu trái tim người Việt như hòa chung nhịp đập, cùng hướng về mảnh đất thiêng, "địa chỉ đỏ" nổi bật, là biểu tượng cho lòng yêu nước, khát khao độc lập, tự do của quân và dân ta.
.png)
Theo Cổng thông tin du lịch Ba Đình, khu vực Quảng trường Ba Đình ngày nay từng là cổng phía Tây của Kinh thành Thăng Long xưa. Đây vốn là vùng đất đông đúc dân cư, tập trung nhiều làng nghề truyền thống sầm uất. Chính bởi vị trí quan trọng này, thời Pháp thuộc, Chính phủ Toàn quyền Pháp ở Đông Dương đã lựa chọn nơi đây làm trung tâm hành chính, xây dựng các trụ sở quan trọng.
.png)
Năm 1894, khi chiếm đóng Hà Nội, trước cổng vườn Bách Thảo, ở phía Tây thành Hà Nội cũ (thành đã bị phá để quy hoạch lại Thủ đô), người Pháp cho xây dựng một quảng trường lớn, đặt tên là Rond Point Puginier theo tên một vị linh mục người Pháp tên là Puginier. Do kiến trúc hình tròn đặc trưng, người dân quen gọi là Quảng trường Tròn. Trong giai đoạn sau ngày Pháp tạm chiếm đến ngày Giải phóng Thủ đô 10/10/1954, nhiều người lại dùng tên Quảng trường Hồng Bàng, coi đó như biểu tượng khơi dậy tinh thần dân tộc.
Để có tên gọi Quảng trường Ba Đình huyền thoại ngày hôm nay, không thể không nhắc đến bác sĩ Trần Văn Lai (sau này làm tới Thứ trưởng Bộ Thương binh và Xã hội), vốn là Thị trưởng thành phố Hà Nội từ ngày 20/7 đến ngày 19/8/1945. Đầu tháng 8/1945, Thị trưởng Trần Văn Lai thuộc chính quyền Trần Trọng Kim đã đổi tên Quảng trường Puginier thành Vườn hoa Ba Đình nhằm tưởng nhớ cuộc khởi nghĩa Ba Đình trong phong trào Cần Vương cuối thế kỷ XIX. Cụ thể, theo Báo Lao động, ông đặt tên cho Quảng trường Ba Đình vì cảm phục nghĩa quân Đinh Công Tráng chống Pháp ở căn cứ Ba Đình, huyện Nga Sơn, Thanh Hóa (cũ).
Chỉ chưa đầy một tháng sau, nơi đây trở thành tâm điểm được hàng trăm cơ quan báo chí trong và ngoài nước đưa tin: “Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa". Từ đó, Quảng trường Ba Đình còn được biết đến với tên gọi Quảng trường Độc lập, trở thành một trong những địa điểm mang giá trị biểu tượng lớn nhất của lịch sử Việt Nam hiện đại.
.png)
Không phải ngẫu nhiên mà Quảng trường Ba Đình được Bác Hồ chọn để công bố thời khắc thiêng liêng của dân tộc giữa nhiều sự lựa chọn thời điểm đó. Mang trong mình sứ mệnh lịch sử lớn lao, Người muốn tại nơi đây gửi đến toàn thể đồng bào cùng thế giới thông điệp: Quyền dân tộc không chỉ là quyền tự quyết mà còn là quyền được bình đẳng, được sống, được tự do, được toàn vẹn lãnh thổ. Độc lập dân tộc của Việt Nam được đánh đổi bằng hàng trăm cuộc đấu tranh trường kỳ, bằng máu, nước mắt của hàng triệu người.
Chia sẻ với Báo Quốc phòng Thủ đô Online, Nhà sử học Dương Trung Quốc cho biết: “Khi lựa chọn địa điểm, tại sao Chủ tịch Hồ Chí Minh chọn Quảng trường Ba Đình để đọc bản Tuyên ngôn Độc lập? Vì Bác Hồ muốn có một thông điệp không chỉ với dân tộc Việt Nam mà với toàn thế giới. Thông điệp ấy gửi gắm đến một thế giới đang chuyển đổi sau khi chủ nghĩa phát xít đã bị tiêu diệt và trong phần cuối của Tuyên ngôn, Bác khẳng định rằng, quyền độc lập của dân tộc Việt Nam là do dân tộc Việt Nam giành lại được và nó phù hợp với nguyên lý của nhân loại… Tại sao Bác Hồ chọn ngày 2/9, vì đó là ngày Chủ nhật, có thể huy động được đông đảo quần chúng. Không gian của Quảng trường Ba Đình lúc đó trở thành một lễ đài rất trang nghiêm và hội tụ lòng dân vào trong nền độc lập của đất nước”.
Là một trong những người chứng kiến ngày Lễ Độc lập tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, ông Phạm Gia Đốc - nguyên Tiểu đội trưởng Trinh sát, Sở Liêm phóng Bắc Bộ, cũng không giấu được xúc động. Với ông, đó không chỉ là một khoảnh khắc mà còn là niềm tự hào để ghi nhớ suốt đời.
Chia sẻ với Quốc phòng Thủ đô, ông nói: “Khi chúng tôi được gọi đến giao nhiệm vụ bảo vệ Lễ đài ngày 2/9 (lúc đầu chúng tôi chưa hề biết đấy là ngày Tuyên ngôn Độc lập), tôi rất phấn khởi, tự hào nhưng cũng rất lo. Lo là vì làm sao bảo vệ được an toàn, vì lúc bấy giờ bọn phản động vẫn còn. Chỉ huy đơn vị cũng giao nhiệm vụ cụ thể, đồng chí nào đứng ở đâu thì đứng nguyên ở đấy để đề phòng bọn phản động phá Lễ đài. Không khí lúc đó vô cùng phấn khởi; đặc biệt thời khắc Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập thì cả khu vực Quảng trường đồng bào reo hò vỗ tay sung sướng, chúng tôi cũng sung sướng vô cùng. Những hình ảnh và khoảnh khắc đó luôn in sâu trong thế hệ những người như chúng tôi”.
Trên Cổng thông tin điện tử của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Trung tướng Phạm Hồng Cư, nguyên Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam cũng tự hào kể lại niềm vinh dự lớn khi ở tuổi 19 được tham gia Đội Tự vệ chiến đấu Cứu quốc thành Hoàng Diệu, đơn vị bảo vệ vòng ngoài Lễ đài Độc lập hôm ấy.
Ông nhớ: “Công tác bảo vệ Lễ đài Độc lập ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội được chia làm 3 vòng bảo vệ do ba lực lượng đảm nhiệm, gồm các đơn vị Giải phóng quân, Sở Liêm phóng Bắc Bộ, Đội Tự vệ chiến đấu Cứu quốc thành Hoàng Diệu… Đội Tự vệ chiến đấu Cứu quốc thành Hoàng Diệu chúng tôi được giao nhiệm vụ bảo vệ vòng ngoài cùng. Ngoài ra, còn các lực lượng quần chúng như thanh niên cứu quốc, công nhân cứu quốc… tuy dự mít tinh nhưng có ý thức cùng bảo vệ Chính phủ Lâm thời.
Ngày 2/9/1945, đồng chí Đỗ Đức Kiên trong Ban chỉ huy của Đội Tự vệ chiến đấu Cứu quốc thành Hoàng Diệu vinh dự dẫn hai trung đội đến Quảng trường Ba Đình làm nhiệm vụ bảo vệ Lễ Độc lập. Trung đội Tô Hiệu được phân công trực tiếp làm hàng rào danh dự, còn trung đội Hà Huy Tập của tôi được phân công bảo vệ vòng ngoài Lễ đài…
Không khí mít tinh ngày Lễ Độc lập 2/9/1945 thực sự là một ngày hội lớn của đất nước, cả Hà Nội rực rỡ cờ hoa, các phố giăng đầy biểu ngữ bằng năm thứ tiếng mà đọc lên khiến tôi xúc động, như: “Độc lập hay là chết”, “Nước Việt Nam của người Việt Nam”. Đội hình dự mít tinh ngày Lễ Độc lập gồm đủ các thành phần, tầng lớp trong xã hội: thanh niên cứu quốc mặc áo sơ mi cộc quần ngắn, phụ nữ cứu quốc thướt tha trong tà áo dài, công nhân cứu quốc với đồng phục quần xanh áo trắng, dân quân ngoại thành thì áo nâu thắt lưng chẽn, phụ nữ nông thôn mặc áo tứ thân đầu vấn tóc, các cháu thiếu nhi nhảy múa theo nhịp trống, các cụ phụ lão, các nhà sư, các cố đạo nữa. Tất cả mọi người đều phấn khởi chờ đón sự xuất hiện của phái đoàn Chính phủ Lâm thời.
Lúc đoàn xe của Chính phủ Lâm thời tiến vào quảng trường, tôi quan sát thấy đó là một đoàn xe màu đen, hai bên có công an đi bảo vệ và bước lên Lễ đài là một ông cụ dẫn đầu đoàn đại biểu Chính phủ Lâm thời. Lúc đó tôi chưa biết cụ là ai, chỉ đến khi nghe giới thiệu và Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, giọng nói pha âm sắc tiếng Nghệ An, thế là đồng chí Hoàng Phương (một trong những chỉ huy của trung đội) ghé sát vào tai tôi nói: “Này, này cậu có biết không, ông cụ là Nguyễn Ái Quốc!”. Tôi bỗng nghẹn ngào sung sướng, vì từ lâu chúng tôi đã biết Nguyễn Ái Quốc đi tìm đường cứu nước, thế mà hôm nay Người đã về.
Khi nghe Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, cả biển người im phăng phắc lắng nghe tiếng nói của Người. Sau khi Bác đọc Tuyên ngôn Độc lập thì đến toàn thể quốc dân tuyên thệ. Sau mỗi lời thề, toàn thể đồng bào đều giơ tay hô lớn: “Xin thề!”. Khi giơ tay thề, nước mắt tôi và đồng đội cứ thế trào ra. Đó là vì sao? Đó là vì sự hạnh phúc tột bậc của những người đã từng trải qua thời nô lệ, mất nước, hôm nay trở thành công dân của nước Việt Nam độc lập.
Từ ngày đó, chúng tôi mang theo lời thề độc lập trong trái tim đi vào hai cuộc kháng chiến cho đến ngày thống nhất đất nước. Thế hệ chúng tôi đã hoàn thành lời thề độc lập, thế hệ ngày nay phải giữ gìn, xây dựng đất nước...”.
Sau khi Thủ đô được giải phóng vào năm 1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã về sống và làm việc tại Phủ Chủ tịch – nơi trước kia là Dinh Toàn quyền Pháp. Trong suốt 15 năm (1954 - 1969), Người đã cùng Trung ương Đảng lãnh đạo nhân dân thực hiện nhiệm vụ lớn lao: xây dựng miền Bắc lên xã hội chủ nghĩa, làm hậu phương vững chắc cho miền Nam chống Mỹ, thống nhất đất nước.
.png)
Nếu ngày 2/9/1945 là điểm khởi đầu cho một dân tộc độc lập, thì kể từ ngày hôm đó, vượt qua những biến thiên của lịch sử, vượt qua dòng chảy bất tận của thời cuộc, Quảng trường Ba Đình vẫn vững vàng, như một biểu tượng bất diệt. Nơi đây tiếp tục làm tròn sứ mệnh thiêng liêng của mình, trở thành chứng nhân vĩ đại của một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn lên mạnh mẽ của dân tộc Việt Nam.
Ngày 1/1/1955, nơi đây chứng kiến buổi lễ chào mừng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng và Chính phủ trở về Thủ đô sau 9 năm kháng chiến. Sau lời chúc mừng năm mới và diễn văn của Bác Hồ là phần lễ duyệt binh và diễu hành.
Đây là lần đầu tiên Quân đội nhân dân Việt Nam tổ chức duyệt binh lớn tại Hà Nội, cũng là lần đầu tiên truyền thông quốc tế ghi nhận Việt Nam thực hiện nghi thức này. Đoàn quân chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ ra mắt đồng bào mà còn hiện diện trước các đại biểu và nhà báo quốc tế. Đặc biệt, đây là lần duy nhất trong lịch sử, Việt Nam tổ chức duyệt binh vào ngày đầu năm mới.
Sự kiện này đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Từ những chiến sĩ chân trần, gậy tầm vông và ít súng đạn trong buổi đầu kháng chiến chống Pháp, đến ngày 1/1/1955, đoàn quân diễu qua Quảng trường Ba Đình đã được tổ chức chính quy, trang bị vũ khí đa dạng.
Trong bối cảnh Hiệp định Geneva vừa ký kết, lễ duyệt binh còn khẳng định năng lực quân đội. Đọc nhật lệnh tại buổi lễ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp khẳng định: “Hỡi toàn thể đồng bào, quân đội nhân dân chúng ta nhất định hoàn thành nhiệm vụ vinh quang, đảm bảo thi hành đúng hiệp định đình chiến, làm hậu phương vững chắc cho cuộc đấu tranh chính trị của toàn dân để củng cố hoà bình, thực hiện thống nhất, hoàn thành độc lập và dân chủ trong toàn quốc”.
Từ đó, Quảng trường là nơi Bác Hồ sống và làm việc. Đó cũng là nơi từng tổ chức những cuộc họp Chính phủ, Quốc hội và Trung ương Đảng quan trọng.
Ngày 2/9/1969, trái tim nhân ái bao la, vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngừng đập. “Tổn thất này vô cùng lớn lao! Đau thương này thật là vô hạn!… Đồng bào và chiến sĩ cả nước ta thương nhớ Người khôn xiết!”, lời Điếu văn của đồng chí Lê Duẩn tại lễ truy điệu trên Quảng trường Ba Đình đã khắc sâu nỗi đau của toàn dân tộc.
Trung ương Đảng và Chính phủ quyết định để tang Bác 7 ngày (4-10/9/1969) và tổ chức lễ tang theo nghi thức cao nhất của Nhà nước. Lễ viếng diễn ra từ 6h ngày 6/9 đến hết 8/9, từng đoàn người từ khắp mọi miền đất nước lặng lẽ tiến vào Hội trường Ba Đình.
Sáng 9/9, lễ truy điệu diễn ra trang trọng với hơn 20.000 đồng bào và hơn 40 đoàn đại biểu quốc tế. Sau Điếu văn và bản Di chúc của Bác, 21 loạt đại bác và đội hình máy bay thuộc Trung đoàn Sao Đỏ bay qua Quảng trường tiễn biệt Người.
Năm 1970, Bộ Chính trị quyết định xây dựng Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Quảng trường Ba Đình. Kế hoạch khởi công dự kiến vào mùa khô 1972, nhưng bị hoãn do Mỹ ném bom miền Bắc. Sau Hiệp định Paris (đầu 1973), công trình được khởi công ngày 2/9/1973. Cùng thời gian này, Quảng trường được cải tạo và tổ chức thi thiết kế.
Trong hồi ký của kiến trúc sư Nguyễn Khởi, thành viên ban xây dựng lăng có viết: “Tôi còn nhớ, trong một buổi nói chuyện, ông Vũ Kỳ (thư ký của Bác Hồ) có kể với tôi rằng, mỗi buổi diễu hành, diễu binh, các chiến sĩ bộ đội hoặc lực lượng công nông tham gia các sự kiện thường phải tập hợp từ rất sớm và đứng đến trưa nên rất mệt. Có trường hợp đã bị ngất xỉu do trời nắng nóng, mà nền quảng trường lại là bê tông nên càng nóng.
Chính những trao đổi, bàn bạc qua lại đó đã khiến tôi nảy ra ý tưởng tại sao không thiết kế Quảng trường Ba Đình là những thảm cỏ thay vì bê tông. Tôi trình bày với ông Vũ Kỳ, ông hỏi lại tôi rất kỹ chuyện đó dưới góc độ chuyên môn kiến trúc để trình bày với Bộ Chính trị. Vài hôm sau, ông Vũ Kỳ thông báo lại với tôi là Bộ Chính trị đã đồng ý làm nền Quảng trường Ba Đình là thảm cỏ”.
Dù Bộ Chính trị đồng ý chủ trương, nhưng về chuyên môn vẫn phải có cuộc họp với các chuyên gia Liên Xô vì họ đang thực hiện việc xây dựng công trình. Sau khi nghe Nguyễn Khởi trình bày, kiến trúc sư Garon Ixacovich đã đặt ra nhiều câu hỏi và ông đã nhận được những giải đáp rất khoa học. Và phương án làm các ô cỏ vuông xen giữa những con đường nhỏ rải bê tông sỏi được chọn.
Để hiện thực hóa các ý tưởng, kiến trúc sư Nguyễn Khởi và Garon Ixacovich bàn bạc, tham khảo thêm ý kiến của kỹ sư trồng trọt và quyết định chọn cỏ gừng. Đây là loại cỏ mọc khỏe, đan chặt vào nhau thành tấm trên mặt đất, chịu được sự dẫm đạp của con người.
Rồi họ cùng đến Viện Vật liệu xây dựng đặt những tấm bê tông rải sỏi trên bề mặt có màu nâu nhạt điểm xuyết những hạt màu đen cho đẹp mắt. Khoảng tháng 5/1974, bản thiết kế chính thức được phê duyệt và sau đó được thi công để kịp tiến độ dự án.
Sau này, Quảng trường Ba Đình là nơi được chọn để tổ chức các sự kiện lớn của đất nước. Ngày 2/9/1975, lễ mít tinh đầu tiên sau thống nhất đất nước và diễu binh hoành tráng được tổ chức tại đây. 35 năm sau, 10/10/2010, Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội diễn ra với 31.000 người tham gia. Ngày 2/9/2015, Quảng trường tiếp tục là nơi tổ chức Lễ mít tinh, diễu binh kỷ niệm 70 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh.
Kể từ ngày 19/5/2001, nghi lễ thượng cờ tại Quảng trường trở thành nghi thức quốc gia, diễn ra hằng ngày trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Mỗi sớm mai, vào 6 giờ mùa hè (6 giờ 30 phút mùa đông), Đoàn 275 - đơn vị đặc trách nhiệm vụ về nghi lễ, nghi thức của Bộ Tư lệnh bảo vệ lăng trang nghiêm diễu binh theo đội hình từ bên phải Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh ra trước cột cờ trong tiếng nhạc "Tiến bước dưới quân kỳ" không kể nắng mưa, gió rét.
Đội tiêu binh danh dự gồm 34 đồng chí tượng trưng cho 34 chiến sĩ đầu tiên của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân mang Quốc kỳ tiến vào khuôn viên Quảng trường Ba Đình. Ngay sau hiệu lệnh chào cờ, Quốc ca hào hùng vang lên, lá cờ được chiến sĩ đội hồng kỳ dần thả ra và được từ từ kéo lên. Khi tiếng Quốc ca kết thúc cũng là lúc lá cờ nằm ở vị trí cao nhất trên cột cờ cao 29m, tung bay trước hừng đông bên Lăng Bác.
Trong giây phút thiêng liêng thượng cờ, người dân trên khu vực Quảng trường Ba Đình được đề nghị dừng mọi hoạt động, đứng tại chỗ, hướng về phía cột cờ để nghi lễ được thực hiện trang trọng.
Sau lễ thượng cờ, đội tiêu binh diễu hành một vòng trước cửa Lăng Bác rồi trở về vị trí cũ, kết thúc nghi lễ thượng cờ. 21 giờ hằng ngày, nghi lễ hạ cờ lại được đội tiêu binh thực hiện tương tự như lễ thượng cờ.
Từ một quảng trường lịch sử, nơi đây đã trở thành một quần thể di tích văn hóa – một điểm đến mà mỗi người con đất Việt đều mong muốn một lần ghé thăm để bày tỏ lòng thành kính. Sự trang nghiêm của lễ thượng cờ mỗi sớm mai không chỉ là một nghi thức, mà còn là một trải nghiệm du lịch đặc biệt, khiến du khách trong và ngoài nước đều cảm nhận được vẻ đẹp văn hóa, tinh thần Việt Nam.
Theo thống kê từ các đơn vị du lịch lữ hành, đông đảo doanh nghiệp đều ghi nhận du khách rất quan tâm đến Quảng trường Ba Đình - Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Du khách trong và ngoài nước coi đây là điểm phải đến viếng thăm hàng đầu, và trong mắt họ đây không chỉ là biểu tượng của Thủ đô Hà Nội mà còn là hình ảnh của Việt Nam. Hàng năm, nơi đây đã thu hút hàng chục triệu lượt khách trong và ngoài nước đến viếng thăm”.
“Đứng giữa Quảng trường Ba Đình, tôi cảm nhận rõ mạch chảy của lịch sử cùng niềm tôn kính sâu sắc. Việc được vào thăm Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trải nghiệm vô cùng xúc động. Đây là nơi an nghỉ của vị anh hùng đã đưa cả dân tộc thoát khỏi lầm than, giành độc lập tự do. Ở từng góc nhỏ của quảng trường, tôi đều cảm nhận được niềm tự hào và tinh thần đoàn kết mãnh liệt của người dân Việt Nam”, một du khách Tây Ban Nha chia sẻ.
Từ miền Nam ra thăm Lăng Bác vào tháng 8, bà Nguyễn Thị Vân (56 tuổi) cũng dâng trào cảm xúc: “Ở miền Nam, nắng nóng gần như quanh năm, nhưng phải thừa nhận rằng cái nắng miền Bắc lại mang một sự hầm hập, ngột ngạt, rát bỏng cả da thịt. Mồ hôi nhễ nhại, cơ thể rã rời là thế, nhưng khi đặt chân đến khu Lăng Bác, mọi mệt mỏi như tan biến. Cảm xúc lần đầu được đến thăm Bác, được đứng trên mảnh đất linh thiêng này đã lấn át hoàn toàn sự khắc nghiệt của thời tiết.
Mỗi lần đến viếng Lăng, trong tôi lại dâng trào cảm giác như một người con xa quê trở về thăm cha già. Giữa dòng người đủ mọi tầng lớp, lứa tuổi, ai cũng chung một tâm trạng thành kính, thiêng liêng và xúc động khi được đứng trước Bác”.
.png)
Quảng trường Ba Đình sau 80 năm, không chỉ là một địa danh mà đã trở thành một “cuốn sử thi bằng đá”, mỗi viên gạch, mỗi hàng cây đều thấm đẫm câu chuyện về những thăng trầm của đất nước. Và giờ đây, để chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, Quảng trường lại một lần nữa thay đổi diện mạo để khẳng định tầm vóc và vị thế của Việt Nam sau gần một thế kỷ độc lập.
Năm nay, kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Lễ diễu binh, diễu hành sẽ diễn ra ngày 2/9/2025, với khoảng 30.000 người tham dự (chưa tính lực lượng chính thức), cùng các khối vũ trang, quần chúng và lực lượng diễu binh từ 5 quốc gia. Sau phần lễ tại Quảng trường, đoàn sẽ diễu hành qua các tuyến phố trung tâm như Hùng Vương, Hoàng Diệu, Kim Mã, Liễu Giai…
Để phục vụ Lễ kỷ niệm, Quảng trường Ba Đình đã được điều chỉnh mở rộng.
Dự án bao gồm các hạng mục: phá dỡ 4 nhà biệt thự khu vực phía Nam Quảng trường Ba Đình; mở rộng 4 dãy ô cỏ về phía Nam sân cỏ Quảng trường Ba Đình; làm hàng rào bảo vệ an ninh phía đường Độc Lập và Chùa Một Cột; xây dựng, bổ sung hệ thống thông tin, truyền thanh, truyền hình khu vực phía Nam Quảng trường Ba Đình.
Cùng với đó là xây dựng, bổ sung hệ thống tưới phun tự động, tưới thủ công và hệ thống thoát nước khu vực ô cỏ mở rộng, khu tiếp giáp các ô cỏ hiện có; lắp đặt hệ thống chiếu sáng đường, sân cỏ, vỉa hè, cột đèn chùm; đổ bê tông và xử lý bề mặt đường Hùng Vương mở rộng, làm vỉa hè sỏi nổi và đường dạo.
Trong các ngày 21 và 24/8, ngay từ những buổi tổng hợp luyện tập đầu tiên tại Quảng trường Ba Đình, không khí đã trở nên rộn ràng. Dọc các tuyến đường, người dân phấn khởi đổ ra xem, hò reo cổ vũ, ghi lại khoảnh khắc bằng hình ảnh và video, tạo nên một bầu không khí hào hứng, náo nhiệt.
Tối ngày 27/8, buổi sơ duyệt cấp Nhà nước cho Lễ diễu binh, diễu hành được tổ chức. Chương trình kéo dài khoảng 2 tiếng, với sự tham gia của 43 khối diễu hành, 18 khối đội hình đứng cùng nhiều phương tiện đặc chủng của quân đội và công an. Tổng cộng có khoảng 40.000 người tham dự.
Sáng ngày 30/8, lễ tổng duyệt diễu binh, diễu hành chính thức phục vụ Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (nhiệm vụ A80) đã diễn ra tại Quảng trường Ba Đình trong không khí trang trọng, quy củ và thành công tốt đẹp.
