Hết thời bán tháo, sầu riêng Việt ‘hồi sinh’ trên đất Trung Quốc

Sau Tết Nguyên đán, thị trường sầu riêng Việt Nam chứng kiến một đợt giảm giá mạnh. Giá thu mua tại vườn có lúc chỉ còn khoảng 40.000 đồng/kg, mức thấp kỷ lục trong thời gian gần đây. Một trong những nguyên nhân chính là nhiều lô hàng xuất khẩu sang Trung Quốc không thể thông quan do không có giấy kiểm định chất vàng O, buộc doanh nghiệp phải quay đầu tiêu thụ trong nước.

Trên các hội nhóm buôn bán sầu riêng, nhiều thương lái phải chấp nhận bán tháo với mức giá rẻ, chỉ khoảng 32.000 - 40.000 đồng/kg đối với sầu riêng Ri6 loại trung bình. Ngay cả sầu riêng Thái Lan, vốn được định giá cao hơn, cũng chỉ dao động từ 43.000 - 54.000 đồng/kg.

Đến đầu tháng 2, tình hình bắt đầu có những dấu hiệu khả quan hơn khi các lô hàng sầu riêng tươi được thông quan trở lại qua cửa khẩu Hữu Nghị và Tân Thanh. Theo Ban Quản lý khu kinh tế cửa khẩu Lạng Sơn, chỉ trong ba ngày từ 1 đến 3/2, đã có 24 container sầu riêng xuất sang Trung Quốc, giúp thị trường trong nước sôi động trở lại.

Nhờ việc xuất khẩu diễn ra thuận lợi hơn, giá sầu riêng trong nước đã nhích lên. Hiện tại, giá thu mua sầu riêng Ri6 loại A dao động khoảng 63.000 đồng/kg, trong khi loại B khoảng 43.000 đồng/kg. Sầu riêng Thái Monthong có mức giá cao hơn, với loại A đạt 102.000 đồng/kg và loại B khoảng 82.000 đồng/kg.

Chia sẻ về tình hình này, anh Lê Dũng - chủ cửa hàng King Durian VN tại TP.HCM - cho biết giá sầu riêng có sự phục hồi nhưng vẫn chưa tăng mạnh do quá trình kiểm nghiệm chất lượng tốn nhiều thời gian. Các kho hàng cũng thận trọng hơn trong việc thu mua nhằm đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.

Sầu riêng đang trên đà tăng giá trở lại. Ảnh minh họa

>> Xuất khẩu sầu riêng giảm 80% vì quy định kiểm dịch mới

Giới chuyên gia cho rằng sự sụt giảm giá sầu riêng đầu năm không xuất phát từ tình trạng dư thừa nguồn cung mà chủ yếu do các doanh nghiệp chưa kịp thích ứng với yêu cầu kiểm nghiệm chất lượng từ Trung Quốc. Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho biết vào tháng 1, xuất khẩu sầu riêng bị chậm lại do các quy định kiểm tra chất vàng O và kỳ nghỉ Tết Nguyên đán tại Trung Quốc. Ngoài ra, sự cạnh tranh từ lượng lớn cherry Chile đổ vào thị trường Trung Quốc cũng khiến nhu cầu đối với sầu riêng giảm tạm thời.

Tuy nhiên, sau ngày 20/2, nhu cầu sầu riêng từ Trung Quốc đã tăng trở lại, góp phần kéo giá nội địa đi lên. Ông Nguyên khẳng định rằng những lô sầu riêng phải "giải cứu" trước đó không phải do nhiễm chất cấm mà là do không thể xuất khẩu kịp thời vì chưa hoàn thành thủ tục kiểm nghiệm.

Dự báo trong thời gian tới, giá sầu riêng có thể tiếp tục tăng nếu nhu cầu xuất khẩu ổn định. Tuy nhiên, mức độ tăng sẽ phụ thuộc vào khả năng thích ứng của các doanh nghiệp với các tiêu chuẩn kiểm định, cũng như diễn biến cung cầu trên thị trường Trung Quốc.

Để duy trì khả năng xuất khẩu bền vững, nhiều doanh nghiệp đã phải điều chỉnh quy trình thu mua và sản xuất để đáp ứng các tiêu chuẩn mới. Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng giám đốc Công ty Vina T&T, cho biết công ty đã phải tạm dừng xuất khẩu sầu riêng trong tháng 2 để hoàn tất thủ tục kiểm nghiệm chất vàng O, dự kiến hoạt động này sẽ trở lại bình thường từ tháng 3.

Quy trình kiểm tra chất lượng sầu riêng hiện tại yêu cầu các doanh nghiệp phải giám sát chặt chẽ nguồn hàng từ vườn trồng, tiến hành xét nghiệm theo quy định và đảm bảo đáp ứng đầy đủ giấy tờ trước khi đưa hàng xuất khẩu. Dù phát sinh thêm chi phí, nhưng đây là điều kiện tất yếu để sầu riêng Việt Nam duy trì vị thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Không chỉ Việt Nam, các nước xuất khẩu sầu riêng lớn như Thái Lan cũng phải tuân thủ những quy định nghiêm ngặt từ Trung Quốc. Ông Tùng cho rằng không quan trọng doanh nghiệp lớn hay nhỏ, miễn là đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn chất lượng thì đều có cơ hội tham gia thị trường xuất khẩu.

>> 2 'nguồn sống' chiếm 70% doanh thu toàn cầu của Mixue: Là Việt Nam và một quốc gia Đông Nam Á