Hợp nhất các hội có chức năng, nhiệm vụ, hoạt động tương đồng

Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hà vừa ký ban hành Hướng dẫn 05 về việc tiếp tục thực hiện sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất các Hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp xã.

Hợp nhất các hội có chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, tính chất, nội dung hoạt động tương đồng

Một trong những nguyên tắc thực hiện, theo hướng dẫn, là cần đảm bảo các quyền và nghĩa vụ hợp pháp của các tổ chức hội theo quy định của pháp luật, đảm bảo tính liên tục, không gián đoạn các nhiệm vụ, hoạt động; đồng thời thực hiện sắp xếp, tinh gọn đầu mối bên trong của từng tổ chức, hợp nhất các hội có chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, tính chất, nội dung hoạt động tương đồng, nâng cao chất lượng hoạt động của các hội; bảo đảm đồng bộ với việc sắp xếp bộ máy của Đảng, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội theo mô hình chính quyền hai cấp.

Hướng dẫn nêu, các hội hoạt động ở phạm vi cấp tỉnh, cấp xã có cùng tên, lĩnh vực, đối tượng hoạt động khi hợp nhất giữ nguyên tên hội cấp tỉnh, hoặc xã theo đơn vị hành chính mới. Ví dụ tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn sáp nhập lấy tên là tỉnh Thái Nguyên, theo đó Hội A của tỉnh Thái Nguyên, sáp nhập với hội A của tỉnh Bắc Kạn, lấy tên là Hội A tỉnh Thái Nguyên (mới).

Trường hợp hội hoạt động ở 1 tỉnh, thành phố trước khi sáp nhập thì tiếp tục hoạt động theo đơn vị hành chính mới. Ví dụ: Tỉnh Hòa Bình, Phú Thọ, Vĩnh Phúc sáp nhập thành tỉnh Phú Thọ (mới). Nếu tỉnh Hòa Bình có Hội X (mà tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc không có) thì Hội X tiếp tục hoạt động theo tỉnh Phú Thọ (mới).

Hướng dẫn cũng lưu ý, việc tinh gọn bộ máy tham mưu giúp việc thực hiện ở tất cả các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ. Trong đó, đối với các địa phương cấp tỉnh, cấp xã sáp nhập thì việc tinh gọn bộ phận tham mưu giúp việc thực hiện sau khi sắp xếp các hội theo đơn vị hành chính mới.

Ở cấp tỉnh, định hướng đối với các tổ chức: Hội Nhà báo, Hội Luật gia, Hội Chữ Thập đỏ, Hội Nhà văn, Liên hiệp Khoa học và Kỹ thuật, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị, Liên minh Hợp tác xã, Liên đoàn Luật sư, thực hiện sắp xếp không quá 2 bộ phận tham mưu giúp việc (gồm: bộ phận Chuyên môn nghiệp vụ và Văn phòng). Đối với các tổ chức hội khác, sắp xếp chỉ còn Văn phòng hội tham mưu, giúp việc chung.

Đối với người làm việc trong các tổ chức hội, trong năm 2025, có thể sử dụng nguyên trạng đội ngũ người làm việc của các tổ chức hội. Từ năm 2026 trở đi, căn cứ vào tình hình thực tiễn của địa phương, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh, cấp xã làm đầu mối tổng hợp, đề xuất với cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định về số lượng người làm việc ở các tổ chức hội, nhưng phải giảm ít nhất 20%; các năm tiếp theo thực hiện theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.

Báo cáo 2 phương án

Hướng dẫn nêu, căn cứ tình hình thực tiễn, ban thường trực Ủy ban MTTQ cấp tỉnh tham mưu ban thường vụ tỉnh, thành ủy sắp xếp, hợp nhất các tổ chức quần chúng có chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, tính chất, nội dung hoạt động tương đồng. Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy phải bảo đảm sâu sát cơ sở, địa bàn, chăm lo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân và đoàn viên, hội viên của tổ chức hội.

Ban thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh chủ trì, báo cáo ban thường vụ tỉnh, thành ủy theo 1 trong 2 phương án sau:

Phương án 1: Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh chủ trì thống nhất với cơ quan chức năng (các ban Đảng của tỉnh và sở, ngành liên quan) chủ động xây dựng phương án sắp xếp, hợp nhất các tổ chức hội quần chúng có chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, tính chất, nội dung hoạt động tương đồng trình ban thường vụ tỉnh, thành ủy xem xét, quyết định.

- Phương án 2:Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đang xây dựng Đề án sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất tổ chức hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt (hoàn thành trước ngày 31/8/2025). Sau mốc thời gian này, các tỉnh, thành phố có thể tham khảo Đề án của Trung ương để xây dựng phương án hợp nhất các hội quần chúng cho phù hợp.

Hướng dẫn cũng nêu, đối với các hội có tổ chức ở cả 3 cấp (Trung ương, tỉnh, xã): Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã báo cáo về cấp tỉnh, cấp tỉnh tổng hợp báo cáo về Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam về tình hình tổ chức, hoạt động của hội, đề xuất cụ thể việc hợp nhất, sáp nhập Hội để tránh chồng chéo các hoạt động.

Đối với các tổ chức hội chỉ có ở cấp xã hoặc cấp tỉnh: Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh, cấp xã chủ động hiệp thương, trao đổi thống nhất đề xuất phương án sắp xếp hợp nhất vào một trong các tổ chức hội có ở cả 3 cấp; báo cáo với cấp ủy cùng cấp để xây dựng phương án hợp nhất (có thể theo đề án chung của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam).

"Đối với những tổ chức hội không thống nhất được việc hợp nhất thì Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh trình cấp có thẩm quyền để hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, tự đảm bảo kinh phí. Nhà nước chỉ hỗ trợ kinh phí khi giao nhiệm vụ cụ thể, không giao ổn định hằng năm như hiện nay", hướng dẫn nêu.