Huyện đảo sắp trở thành đặc khu có hòn đảo duy nhất tại VN hình thành từ phun trào núi lửa hàng chục triệu năm trước
Không chỉ nổi bật bởi vị trí địa lý và mật độ dân số, Lý Sơn còn có hòn đảo đặc biệt nhất Việt Nam.
HĐND tỉnh Quảng Ngãi vừa thông qua Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Quảng Ngãi năm 2025. Theo đó, chuyển nguyên trạng huyện đảo Lý Sơn thành đơn vị hành chính cấp xã tên gọi là đặc khu Lý Sơn.
Như vậy, sau khi sắp xếp, tỉnh Quảng Ngãi sẽ từ 169 xã, phường, thị trấn còn 54 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 6 phường và 48 xã và đặc khu Lý Sơn.

Huyện đảo Lý Sơn nhìn từ trên cao. Ảnh: Tạp chí Du lịch TP.HCM.
Lý Sơn nằm về phía Đông Bắc tỉnh Quảng Ngãi, cách đất liền khoảng 15 hải lý. Toàn huyện có diện tích tự nhiên khoảng 10,39km2, dân số tính đến năm 2023 đạt trên 22.000 người, với mật độ dân số hơn 2.100 người/km2, là huyện đảo có dân số cao nhất cả nước. Không chỉ nổi bật bởi vị trí địa lý và mật độ dân số, Lý Sơn còn có hòn đảo đặc biệt nhất Việt Nam.
Theo thông tin từ Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, đảo Lý Sơn được hình thành từ hàng chục triệu năm trước. Hòn đảo này là kết quả của những đợt phun trào núi lửa mãnh liệt dưới đáy biển. Những dòng dung nham nóng bỏng và tro bụi tích tụ qua thời gian đã tạo nên các lớp đá bazan đặc trưng, dày đặc. Trải qua hàng triệu năm kiến tạo và xói mòn tự nhiên, Lý Sơn dần hiện lên với diện mạo độc đáo với những miệng núi lửa đã ngủ yên, cánh đồng tỏi xanh ngút ngàn và bãi biển với cát trắng mịn màng.
Những lần phun trào nối tiếp nhau đã đẩy các tầng địa chất trồi lên khỏi mặt nước, tạo thành ba hòn đảo chính hiện nay là Đảo Lớn (Cù lao Ré), Đảo Bé (Cù lao Bờ Bãi) và hòn Mù Cu. Đáng chú ý, lớp đất đỏ bazan màu mỡ trên đảo chính là điều kiện lý tưởng để cây tỏi sinh trưởng và trở thành sản phẩm nông nghiệp nổi bật – được ví như “vàng trắng” quý giá của Lý Sơn.

Khi đặt chân đến Lý Sơn, du khách sẽ bị cuốn hút bởi những kỳ quan thiên nhiên vừa hoang sơ, vừa huyền bí. Nơi này lưu giữ dấu tích của hàng triệu năm kiến tạo địa chất và đậm đà bản sắc văn hóa đảo.
Hang Câu
Tạc vào vách đá bazan bởi “bàn tay” bền bỉ của gió và sóng biển qua hàng ngàn năm, Hang Câu được nhận xét như một kỳ quan độc đáo bên bờ đại dương. Nơi đây có những thạch nhũ nhiều hình thù mang lại cảm giác như một bức phù điêu tự nhiên sống động. Khi ánh nắng rọi xuống làn nước trong veo, cả lòng hang trở nên lung linh huyền ảo như một vòm trời nhỏ được soi tỏ bằng thứ ánh sáng nhiệm màu.
Giếng Vua
Ẩn mình trong lòng đảo, Giếng Vua là tàn tích còn sót lại của một miệng núi lửa đã tắt từ xa xưa. Trải qua hàng triệu năm, nơi đây đã hóa thành hồ nước ngọt quý giá, trở thành nguồn sống thiết yếu cho người dân bản địa. Không chỉ mang giá trị địa chất đặc biệt, Giếng Vua còn là biểu tượng văn hóa thiêng liêng, gắn bó sâu sắc với đời sống tinh thần của cư dân Lý Sơn suốt bao thế hệ.

Núi Thới Lới
Là ngọn núi cao nhất trên đảo Lớn, Thới Lới tựa như ngọn hải đăng thiên nhiên. Tại đây, du khách có thể ngắm trọn vẹn vẻ đẹp hùng vĩ của Lý Sơn, tử biển trời mênh mông đến đồng tỏi xanh mướt nối liền bờ cát trắng đẹp mê hồn.
Hòn Mù Cu
Nằm tách biệt về phía Đông của đảo Lớn, hòn Mù Cu sở hữu vẻ đẹp mộc mạc mà đầy mê hoặc. Những khối đá bazan đen tuyền với hình thù độc đáo do thời gian và sóng gió tạo tác, nằm sừng sững giữa làn nước xanh biếc. Đến đây, du khách sẽ được đắm mình trong vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ của thiên nhiên kỳ thú.
Sau sáp nhập, mỗi xã, phường, đặc khu sẽ có một trung tâm hành chính công
Điểm đặc biệt của 13 đặc khu sắp đi vào hoạt động khi không còn cấp huyện