Khi 3 tỉnh này ‘về chung một nhà’, tỉnh mới sẽ nắm giữ 2 kho báu lớn nhất Việt Nam, một loại lớn thứ 2 thế giới, vượt xa Mỹ, Trung Quốc...

Sáng ngày 12/6/2025, tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, đánh dấu một cột mốc lịch sử trong bản đồ hành chính Việt Nam. Theo đó, tỉnh Lâm Đồng sau sáp nhập với Đắk Nông và Bình Thuận sẽ trở thành một "siêu tỉnh" với diện tích tự nhiên 24.233,07km2 và quy mô dân số gần 3,9 triệu người. Đáng chú ý, tỉnh Lâm Đồng mới sẽ nắm giữ hai kho báu khoáng sản lớn nhất Việt Nam, trong đó có một loại lớn thứ hai thế giới, vượt trội so với Mỹ và Trung Quốc cộng lại.

Lâm Đồng mới: Trọng điểm khoáng sản quốc gia

Với việc sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng không chỉ mở rộng về quy mô địa lý và dân số mà còn hội tụ những tiềm năng khoáng sản khổng lồ từ ba tỉnh. Trước sáp nhập, Lâm Đồng đã sở hữu 25 loại khoáng sản với trữ lượng lớn, nổi bật là bô xít, bentonite, kaolin, diatomite, than bùn cùng nhiều điểm quặng vàng, saphia và thiếc.

Đặc biệt, sự hợp nhất với Đắk Nông và Bình Thuận đã biến Lâm Đồng thành một trung tâm khoáng sản hàng đầu quốc gia. Đắk Nông nổi tiếng với trữ lượng bô xít lớn nhất cả nước, ước tính khoảng 1,8 tỷ tấn quặng tinh, tương đương 4,2 tỷ tấn quặng nguyên khai. Trong khi đó, Bình Thuận lại dẫn đầu về trữ lượng titan với khoảng 599 triệu tấn, chiếm tới 92% tổng lượng titan sa khoáng của Việt Nam. Ngoài ra, Bình Thuận còn có nguồn tài nguyên dầu khí dồi dào với nhiều mỏ lớn đang được khai thác.

> > Tỉnh rộng nhất Việt Nam sau khi sáp nhập sẽ hình thành cao tốc liên vùng, xuyên qua địa bàn rộng lớn

Kho báu Bô xít: Vị thế số 2 thế giới, vượt trội nhiều cường quốc lớn

Theo số liệu từ Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (năm 2023), Việt Nam sở hữu trữ lượng bô xít khổng lồ, đạt khoảng 5,8 tỷ tấn, trong tổng trữ lượng quặng bôxít thế giới là 31 tỷ tấn, đứng thứ hai thế giới, chỉ sau Guinea (7,4 tỷ tấn). Con số này vượt xa so với nhiều cường quốc khai thác khoáng sản khác như Mỹ, Trung Quốc, Nga,...

Trong bản đồ bô xít Việt Nam, Đắk Nông (nay là một phần của Lâm Đồng mới) là địa phương có trữ lượng lớn nhất, chiếm hơn 57% tổng trữ lượng bô xít cả nước. Với khoảng 1,8 tỷ tấn quặng tinh, Đắk Nông được đánh giá là khu vực sở hữu trữ lượng bô xít lớn nhất Đông Nam Á. Điều này khẳng định vai trò chiến lược của Lâm Đồng mới trong ngành công nghiệp khai thác và chế biến bô xít của Việt Nam.

Tiềm năng phát triển công nghiệp Alumin – Nhôm

Bô xít là nguyên liệu chính để sản xuất nhôm kim loại, một trong những kim loại được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay. Quá trình sản xuất nhôm từ bô xít trải qua hai công đoạn quan trọng: sản xuất alumin (Al2O3) theo công nghệ Bayer và điện phân alumin thành nhôm (Al).

Tại Đắk Nông (Lâm Đồng mới), Nhà máy Alumin Nhân Cơ với công suất thiết kế 650.000 tấn alumin/năm đang là trụ cột quan trọng, đóng góp hàng trăm tỷ đồng vào ngân sách địa phương và tạo việc làm cho hàng nghìn lao động. Với trữ lượng bô xít hiện có, ước tính phải mất hơn 1.000 năm mới khai thác hết tại Đắk Nông nếu duy trì công suất này.

Để tối ưu hóa tiềm năng, Việt Nam đang có kế hoạch đầu tư nâng công suất Nhà máy Alumin Nhân Cơ lên khoảng 2 triệu tấn/năm và xây dựng thêm 4 dự án sản xuất alumin mới tại Đắk Nông, mỗi nhà máy công suất tối thiểu 1 triệu tấn alumin/năm. Mục tiêu đến năm 2030, Lâm Đồng mới sẽ trở thành trung tâm công nghiệp bô xít - nhôm và sau nhôm của quốc gia.

Công nghệ hiện đại và phát triển bền vững

Việt Nam đã và đang làm chủ công nghệ khai thác và chế biến bô xít, đặc biệt là công nghệ sản xuất alumin với việc áp dụng công nghệ thải khô bùn đỏ tiên tiến và công nghệ Bayer cải tiến. Các nhà máy alumin tại Việt Nam được trang bị hệ thống giám sát tự động, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường, hướng tới một nền công nghiệp bền vững.

Việc sáp nhập và phát huy tối đa tiềm năng từ các kho báu khoáng sản sẽ là động lực mạnh mẽ, đưa tỉnh Lâm Đồng mới trở thành một địa phương năng động và bền vững, là trung tâm công nghiệp, du lịch và dịch vụ quan trọng của vùng Tây Nguyên và cả nước.