Livestream bán hàng phải xác thực danh tính, không cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn
Một điểm mới của dự Luật Thương mại điện tử là quy định xác thực danh tính người livestream bán hàng và định danh người bán qua VNeID.
Sáng 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự Luật Thương mại điện tử. Dự luật được thiết kế gồm 8 chương, 50 điều.
Theo tờ trình của Bộ Công Thương, dự thảo luật quy định các nhóm trách nhiệm chung đối với các chủ thể tham gia hoạt động thương mại điện tử (TMĐT). Trong đó, nền tảng TMĐT phải công khai, minh bạch các thông tin: chủ sở hữu; người bán (điểm mới - bắt buộc hiển thị thông tin người bán); sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; cùng điều kiện giao dịch chung gồm quyền và nghĩa vụ của các bên, chính sách giao hàng, thanh toán và cơ chế giải quyết tranh chấp.
Đặc biệt, dự thảo đưa ra quy định về việc "định danh người bán". Theo đó, chủ quản nền tảng có trách nhiệm định danh người bán trong nước qua VNeID; đối với người bán nước ngoài, việc định danh thực hiện thông qua giấy tờ chứng minh tính hợp pháp.
Bên cạnh đó, dự thảo quy định về kiểm soát thông tin vi phạm pháp luật. Cụ thể, nền tảng phải có cơ chế tự động kiểm duyệt thông tin trước khi hiển thị, đồng thời rà soát, gỡ bỏ nội dung vi phạm ngay khi phát hiện hoặc khi có phản ánh.
Đối với hoạt động bán hàng livestream, dự thảo nêu rõ: Chủ quản nền tảng phải xác thực danh tính người livestream, công khai và áp dụng cơ chế kiểm soát nội dung theo thời gian thực. Người bán có trách nhiệm cung cấp cho người livestream tài liệu pháp lý chứng minh điều kiện kinh doanh.
Người livestream không được cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung khác liên quan đến hàng hóa, dịch vụ. Đồng thời, họ phải thực hiện đúng nội dung quảng cáo đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc trường hợp pháp luật quy định.
Đối với hoạt động tiếp thị liên kết, tổ chức cung cấp dịch vụ phải định danh người tiếp thị; có cơ chế giám sát hoạt động và ngăn chặn, gỡ bỏ liên kết vi phạm pháp luật. Người tiếp thị liên kết không được cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung khác liên quan đến hàng hóa, dịch vụ. Họ cũng không được thực hiện tiếp thị liên kết trên các nền tảng số chưa đáp ứng điều kiện hoạt động tại Việt Nam.
Với hoạt động TMĐT có yếu tố nước ngoài, dự thảo quy định chủ quản nền tảng là tổ chức, cá nhân nước ngoài mà nền tảng có lựa chọn ngôn ngữ tiếng Việt, sử dụng tên miền quốc gia “.vn” hoặc đạt ngưỡng giao dịch với người mua tại Việt Nam thì bắt buộc phải thành lập pháp nhân tại Việt Nam. Việc thành lập chỉ được thực hiện qua hai hình thức: thành lập tổ chức kinh tế hoặc góp vốn, mua cổ phần.
Trường hợp đầu tư vào nền tảng số quy mô lớn, phải có ý kiến thẩm định của Bộ Công an về an ninh quốc gia. Nếu ủy quyền cho pháp nhân tại Việt Nam, hợp đồng ủy quyền phải đảm bảo thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo luật; đồng thời, chủ quản nền tảng phải ký quỹ tại ngân hàng thương mại tại Việt Nam hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam.
Theo Bộ Công Thương, quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi người mua trong nước, giải quyết vấn đề bồi thường thiệt hại. Trên thực tế, nhiều lĩnh vực rủi ro như ngân hàng, dịch vụ tin cậy, kinh doanh đa cấp cũng đã có quy định tương tự.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề nghị báo cáo bổ sung, làm rõ những hạn chế, “khoảng trống” trong các luật hiện hành và dự án luật đang trình Quốc hội, để dự thảo Luật TMĐT khắc phục, hoàn thiện. Thường trực Ủy ban cũng đề nghị rà soát, hoàn thiện nội dung theo hướng phân định rõ quy định của dự luật này so với các luật khác có liên quan.
Ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh: “Không quy định lại các nội dung đã được quy định tại các luật quy định chung hoặc các luật quản lý ngành, lĩnh vực khác, không tạo nên sự chồng chéo, trùng lẫn, mâu thuẫn, xung đột pháp luật, không phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết, không tạo vướng mắc pháp lý trong quá trình tổ chức thực hiện”
Theo cơ quan thẩm tra, cần xác định rõ phạm vi, nội hàm của “hoạt động thương mại điện tử”; đồng thời rà soát, làm rõ sự khác biệt giữa giao kết mua bán hàng hóa và giao kết cung cấp dịch vụ, bởi bản chất hoạt động dịch vụ có đặc thù riêng so với nền tảng TMĐT.
