Loại rau dại thơm như quế hồi, xưa bị bỏ bê, nay thành đặc sản Sa Pa
Bị lãng quên suốt một thời gian dài, lá pạ phì – một loại rau rừng mọc ven suối tại Bát Xát, Lào Cai – đang dần “lên đời” khi trở thành đặc sản được săn đón tại các nhà hàng ở Sa Pa.
Ở vùng cao Bát Xát (Lào Cai), nơi địa hình hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt, người dân địa phương vẫn gắn bó với núi rừng bằng những gì thiên nhiên ban tặng. Trong số những sản vật từng bị xem là rau dại, lá pạ phì nay đã trở thành "ngôi sao mới" trong ẩm thực vùng cao nhờ mùi thơm đặc trưng và vị ngọt mát rất riêng.
Lá pạ phì thường mọc hoang ở bìa rừng, những vùng đất ẩm ướt có suối hoặc hồ nước đọng. Theo người dân địa phương, loại rau này phát triển mạnh nhất ở xã Y Tý – một trong những khu vực cao nhất huyện Bát Xát, cách thành phố Lào Cai khoảng 70km. Địa hình đồi núi hiểm trở, khí hậu mát lạnh quanh năm chính là điều kiện lý tưởng để loài cây này sinh trưởng tươi tốt.
![]() |
Rau pạ phì có mùi thơm đặc biệt. Ảnh: Báo Dân Việt |
>> Loại rau là 'siêu anh hùng dinh dưỡng' bán đầy chợ Việt, giúp hạ huyết áp, ngăn ngừa thiếu máu
Điểm đặc biệt khiến pạ phì trở nên nổi bật là hương thơm nồng nàn pha trộn giữa hoa quế, hoa hồi và thảo quả – những mùi vị quen thuộc của núi rừng Tây Bắc. Ngay từ lúc mới hái, mùi hương đã tỏa ra quyến rũ, khiến nhiều người chưa kịp nếm đã bị chinh phục. Khi chế biến, hương thơm ấy càng rõ nét, dễ dàng đánh thức khứu giác và vị giác của thực khách.
Không chỉ có mùi thơm độc đáo, pạ phì còn được đánh giá là loại rau lành tính, dễ tiêu hóa và không có vị đắng. Khi ăn sống, lá có cảm giác hơi ram ráp ở đầu lưỡi nhưng lại dễ chịu và thanh mát. Đặc biệt, khi ăn kèm đồ nướng hoặc cá suối, lá pạ phì phát huy công dụng trung hòa mùi tanh, tăng hương vị đậm đà cho món ăn.
Chị Lan – chủ một quán ăn tại Sa Pa – cho biết lá pạ phì hiện nay được các nhà hàng đặc sản rất ưa chuộng. Không chỉ thơm ngon, rau còn có khả năng khử mùi tanh hiệu quả, đặc biệt khi ăn cùng cá hồi – món đặc sản nổi bật ở Sa Pa. Khách du lịch ăn thử một lần là nhớ mãi.
![]() |
Ngày nay, rau pạ phì được bán với giá rất cao. Ảnh minh họa |
>> 3 loại rau giúp kích thích mọc tóc, giảm gãy rụng: Bán đầy chợ Việt, 1 loại là 'siêu thực phẩm'
Trước đây, pạ phì chỉ là loại rau rừng quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày của người dân Y Tý. Họ thường hái về luộc chấm mắm tỏi, xào với thịt bò, thịt trâu hay nấu canh. Những món ăn mộc mạc ấy tuy giản dị nhưng giàu dinh dưỡng, dễ ăn và mát lành.
Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của du lịch và xu hướng tìm kiếm đặc sản lạ, pạ phì bắt đầu được đưa vào thực đơn các quán ăn và nhà hàng ở Sa Pa. Từ một loại rau không ai để ý, pạ phì nay trở thành "rau quý", được săn đón vào mùa. Tại các phiên chợ vùng cao ở Bát Xát, rau pạ phì được bán với giá khoảng 50.000 đồng/kg – mức giá khá cao so với nhiều loại rau rừng khác.
Anh Ngọc – người dân bản địa ở Y Tý – chia sẻ trước kia, pạ phì mọc nhiều, chẳng ai mua bán gì. Nhưng giờ đến mùa là bà con đi hái về bán, kiếm thêm thu nhập. Cũng nhờ khách du lịch yêu thích mà rau này được biết đến nhiều hơn.
Dẫu được ưa chuộng, lá pạ phì vẫn là rau rừng mọc tự nhiên, chưa được trồng đại trà. Vì vậy, không phải lúc nào cũng có thể tìm thấy loại rau này trên thị trường. Số lượng có hạn khiến pạ phì càng thêm phần quý giá, trở thành món quà mùa vụ của núi rừng Tây Bắc dành cho những ai may mắn ghé thăm vào đúng thời điểm.