Lũ lụt nghiêm trọng: Phải khắc phục nguyên nhân từ thủy điện
Đề cập nguồn gốc sâu xa dẫn tới tình trạng lũ lụt nghiêm trọng như vừa qua, đại biểu Quốc hội cho rằng, có nguyên nhân từ việc cho mở rất nhiều thủy điện nhỏ. Ngoài thủy điện, còn nhiều nguyên nhân khác, như tình trạng chặt phá rừng, rồi làm đường, san lấp ao hồ…
Trận lũ lụt lịch sử xảy ra ở các tỉnh miền Trung vừa qua, nhiều ý kiến lại đặt ra vấn đề trách nhiệm của thủy điện trong xả lũ, cũng như giải pháp về nhà cộng đồng tránh lũ trong những vùng rốn lũ.
Trao đổi với phóng viên, đại biểu Phạm Văn Hòa - Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội nhìn nhận, trong năm nay đã xảy ra tình trạng bão lũ dồn dập liên tiếp, vượt ngoài dự báo.
Về nguyên nhân, theo ông Hoà, quy định trong luật, các thủy điện phải có trách nhiệm thông báo xả lũ cho người dân biết. Vấn đề là, họ thông báo và phải thực hiện liền, nếu không thực hiện thì "nguy cơ xảy ra vỡ đập".

Ngoài nguyên nhân thời tiết dị thường, đại biểu đoàn Đồng Tháp cho rằng, có nguyên nhân từ việc cho mở rất nhiều thủy điện nhỏ. Nhưng ngoài thủy điện, theo ông, còn nhiều vấn đề khác cần phải nhắc đến, điển hình như tình trạng chặt phá rừng, rồi làm đường, san lấp ao hồ…cũng ảnh hưởng đến việc không thoát lũ được.
Thiên tai, bão lũ luôn bất thường, như năm nay xuất hiện những trận lũ lụt lịch sử, nhiều năm mới xảy ra lớn như vậy, rồi lũ chồng lũ, bão chồng bão, khiến chúng ta không thể ngờ tới.
Nói về vai trò thủy điện, theo ông Hòa, điều quan trọng là cách xả lũ, điều tiết nước ra sao cho phù hợp trong từng thời điểm. “Bão, lũ như thế này, thủy điện xả lũ thế nào? Tích nước ra sao, xả nước thế nào? Cần có một quy trình cụ thể rõ ràng và hiệu quả”, ông Hòa nói.
Đại biểu đang là Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, điều quan trọng nhất lúc này là cần tập trung vào việc khắc phục hậu quả, sau đó mới ngồi lại, xem nguyên nhân chính là gì để có phương án, giải pháp tối ưu nhất.
Nhà cộng đồng tránh lũ
Liên quan đến mô hình nhà cộng đồng tại các vùng rốn lũ, ông Phạm Văn Hòa nói, dù đã có quy định, nhưng trong thời gian qua, nhà cộng đồng tránh lũ không hiệu quả, nên chưa được quan tâm đúng mức. "Trong điều kiện lũ lụt bình thường thì không cần thiết, nhưng sau trận lũ vừa qua ở miền Trung, chúng ta cần nghĩ tới nhà cộng đồng", ông nói.

Tuy nhiên, kể cả khi đã có nhà cộng đồng, nhưng với những trận lũ lụt lớn như vừa qua, thử hỏi nhà cộng đồng có chịu nổi không? Phải xây nhà cộng đồng ở vị trí nào để phát huy hiệu quả đây?
Trong bối cảnh hiện nay, đại biểu cho rằng, Nhà nước cũng nên nghiên cứu giải pháp nhà cộng đồng, làm sao phù hợp nhất với thực tiễn và điều quan trọng là phải tránh lãng phí.
