MIT cảnh báo: Não người ‘trì trệ’ khi quá phụ thuộc vào chatbot AI

Một nghiên cứu kéo dài bốn tháng của nhóm chuyên gia tại MIT Media Lab phát hiện việc sử dụng chatbot AI có thể làm giảm hoạt động não bộ và khả năng ghi nhớ của con người.

Nghiên cứu được thực hiện với 54 người trong độ tuổi 18 đến 39 tại Boston. Những người tham gia được chia làm ba nhóm và cùng thực hiện các bài luận SAT. Nhóm thứ nhất sử dụng ChatGPT của OpenAI, nhóm thứ hai tra cứu thông tin qua Google, nhóm còn lại không dùng bất kỳ công cụ hỗ trợ nào.

Kết quả cho thấy nhóm sử dụng ChatGPT có mức độ tương tác não bộ thấp nhất

Trong quá trình thực hiện, các nhà khoa học theo dõi hoạt động của 32 vùng não thông qua điện não đồ EEG. Kết quả cho thấy nhóm sử dụng ChatGPT có mức độ tương tác não bộ thấp nhất, đồng thời thể hiện kém hơn về chỉ số thần kinh, ngôn ngữ và hành vi. Qua từng bài luận, những người này ngày càng phụ thuộc vào thao tác sao chép và dán, hoạt động não giảm sút rõ rệt, ý thức về quyền tác giả mờ nhạt và thậm chí không còn nhớ nội dung mình đã viết. Đáng chú ý, tình trạng này vẫn tiếp diễn ngay cả khi họ không được phép sử dụng các mô hình ngôn ngữ lớn LLM.

Đây được xem là một trong những nghiên cứu đầu tiên cung cấp bằng chứng khoa học cho thấy việc lạm dụng AI tạo sinh có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng ghi nhớ và học tập. Dù chưa được bình duyệt và chỉ tiến hành trên nhóm nhỏ, nhóm nghiên cứu do nhà khoa học Nataliya Kosmyna từ MIT Media Lab đứng đầu cho rằng việc công bố kết quả là cần thiết, trong bối cảnh AI đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi, đặc biệt trong giáo dục.

Tại hội nghị VivaTech diễn ra ở Paris từ ngày 11 đến 14 tháng 6, Arthur Mensch, CEO Mistral AI, cũng cảnh báo con người có thể trở nên lười biếng hơn nếu quá phụ thuộc vào AI trong việc tìm kiếm thông tin. Ông cho rằng để tránh điều này, người dùng cần chủ động xem xét, phản biện các kết quả do AI tạo ra, không nên mặc nhiên coi đó là sự thật. "Khả năng tổng hợp và phản biện thông tin là kỹ năng cốt lõi của việc học", ông nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Arthur Mensch cũng phản hồi trước những cảnh báo gần đây về nguy cơ AI đe dọa công việc văn phòng. Ông cho rằng nhận định của CEO Anthropic Dario Amodei, người dự báo AI có thể thay thế một nửa số công việc văn phòng cơ bản trong vòng năm năm, là nói quá và có phần tạo nỗi sợ để phục vụ mục đích marketing.

Theo Arthur Mensch, AI sẽ không triệt tiêu công việc văn phòng mà chủ yếu làm thay đổi cách thức làm việc. "Những công việc thiên về quan hệ và giao tiếp sẽ khó bị thay thế", ông nhận định.

>> 5 điều cấm kỵ khi trò chuyện với AI