Một mặt hàng Việt Nam được Trung Quốc mê như điếu đổ, muốn sao chép không được, chỉ còn cách tăng cường thu mua
Với hơn 80% thị phần nhân điều xuất khẩu toàn cầu, Việt Nam được xem là "ông vua" của ngành điều.
Theo thống kê mới nhất từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 4/2025, Việt Nam đã xuất khẩu 73,41 nghìn tấn hạt điều, thu về 494,05 triệu USD, tăng gần 10% về lượng và tăng mạnh gần 38% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Tính từ đầu năm đến hết tháng 4, tổng lượng xuất khẩu đạt 195,6 nghìn tấn, trị giá 1,33 tỷ USD, giảm 10% về khối lượng nhưng tăng 14,4% về giá trị.
Sự tăng trưởng về trị giá cho thấy giá điều đang đi lên, phản ánh nhu cầu tăng cao từ các thị trường nhập khẩu, cũng như giá trị gia tăng của sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Điểm đáng chú ý là sự thay đổi rõ rệt trong cơ cấu thị trường tiêu thụ. Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam, nhưng đang có dấu hiệu chững lại. Trong 4 tháng đầu năm, Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ 42,39 nghìn tấn, thu về 289,28 triệu USD, giảm 25,8% về lượng và 4,8% về giá trị.
Nguyên nhân chính là do mức thuế nhập khẩu tăng, khiến giá điều tại Mỹ hiện cao hơn từ 35–40% so với cùng kỳ năm trước. Điều này khiến người tiêu dùng Mỹ có xu hướng chuyển sang sử dụng các loại hạt thay thế như hạnh nhân hoặc óc chó.
 |
| Trung Quốc tiếp tục tăng nhập khẩu hạt điều Việt. Ảnh minh họa |
Ngược lại, Trung Quốc lại trở thành điểm sáng khi liên tục tăng nhập khẩu hạt điều Việt. Cụ thể, trong 4 tháng đầu năm, lượng điều xuất sang Trung Quốc đạt 41,16 nghìn tấn, trị giá 258,55 triệu USD, tăng 11,2% về lượng và 29,1% về giá trị so với cùng kỳ 2024. Giá xuất khẩu sang thị trường này cũng tăng trung bình 16%.
Lý giải sức hút của hạt điều Việt tại Trung Quốc, các chuyên gia nhận định rằng người tiêu dùng Trung Quốc, đặc biệt là giới trẻ, ngày càng có nhu cầu cao về các loại thực phẩm lành mạnh để ăn vặt. Trong số đó, hạt điều nổi lên như một lựa chọn hàng đầu nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao, tốt cho tim mạch và hệ thần kinh.
Ngoài ra, chất lượng vượt trội của hạt điều Việt với nhân to, giòn, ít hạt hỏng cũng là yếu tố quan trọng. Nhiều thương nhân Trung Quốc thừa nhận rằng hạt điều nội địa không thể so sánh với hàng Việt Nam, phần lớn do điều kiện thổ nhưỡng tại Việt Nam giàu khoáng, tơi xốp tạo lợi thế tự nhiên không dễ sao chép.
 |
| Hạt điều nội địa Trung Quốc không thể sánh được với điều Việt Nam. Ảnh minh họa |
>> Nhật Bản trả giá đắt gấp đôi một loại hạt của Việt Nam, thu về hơn 3.200 tỷ đồng
Bên cạnh Trung Quốc, hạt điều Việt Nam còn chứng kiến tăng trưởng xuất khẩu mạnh sang các thị trường như Hà Lan, UAE, Nhật Bản, Philippines và Ấn Độ. Đây đều là những thị trường tiêu dùng lớn và đang chuyển dịch theo hướng thực phẩm tiện lợi, lành mạnh, đúng với xu thế sử dụng hạt điều trong công nghiệp chế biến.
Theo báo cáo từ Straits Research, thị trường hạt điều toàn cầu có giá trị 7,78 tỷ USD trong năm 2024, dự kiến đạt 8,14 tỷ USD vào năm 2025 và 11,67 tỷ USD vào năm 2033. Động lực chính đến từ ngành chế biến thực phẩm, đô thị hóa và thay đổi trong thói quen ăn uống toàn cầu.
Hạt điều hiện được sử dụng rộng rãi để sản xuất snack, bánh kẹo, sản phẩm nướng và thực phẩm ăn liền. Với vị thế số 1 và hệ sinh thái chế biến rộng khắp, Việt Nam hoàn toàn có khả năng mở rộng thị phần, gia tăng giá trị xuất khẩu trong dài hạn.
Việt Nam bắt đầu ghi dấu trên bản đồ xuất khẩu điều từ năm 2006 với kim ngạch 520 triệu USD. Đến năm 2010, điều Việt lần đầu mang về hơn 1 tỷ USD, đưa sản phẩm này gia nhập “câu lạc bộ tỷ USD” của ngành nông nghiệp. Từ đó đến nay, điều luôn duy trì vị trí cao trong nhóm sản phẩm nông sản xuất khẩu chủ lực của đất nước.
>> Việt Nam có loại hạt ăn vào thanh mát được ví như hạt 'ngọc trắng' tốt cho sức khoẻ
