Mức phạt quá cao so với khả năng chi trả có thể dẫn đến trốn tránh, tiêu cực

Chiều 11/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Liên quan đến mức phạt tiền trong xử phạt vi phạm hành chính, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) cho rằng, so với giai đoạn trước, chúng ta đã nâng mức xử phạt tiền đối với hành vi vi phạm lên mức rất cao.

Tán thành với quan điểm cần tăng cường tính nghiêm minh và răn đe, tuy nhiên, theo bà Nga, việc nâng mức phạt tiền lên mức cao đối với từng hành vi cụ thể cần được cân nhắc thận trọng và kỹ lưỡng.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga. Ảnh: QH

Đại biểu đoàn Hải Dương cho rằng, cần căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong từng giai đoạn, đặc biệt là thu nhập trung bình của người dân.

“Một mức phạt quá cao so với khả năng chi trả của người dân, nhất là những người lao động thu nhập thấp, không chỉ gây bức xúc mà còn có thể dẫn đến hệ lụy như trốn tránh, chống đối, hoặc xảy ra tiêu cực trong quá trình xử lý vi phạm”, bà Nga cho hay.

Cũng theo đại biểu, cần đánh giá mức độ nguy hiểm, tính chất, hậu quả của từng hành vi vi phạm. Với những hành vi có tính chất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, an toàn xã hội, tài sản nhà nước và nhân dân, cần bị xử phạt nghiêm khắc ở mức cao.

Ngược lại, những hành vi vi phạm lần đầu, lỗi vô ý hoặc hậu quả không lớn, nên áp dụng các hình thức xử lý phù hợp, mang tính giáo dục, răn đe nhưng không gây gánh nặng không cần thiết cho người dân.

Ngoài ra, bà Nga cũng đề nghị nghiên cứu, tạo điều kiện cho những đối tượng không có khả năng chấp hành xử phạt tiền ở mức quá cao so với thu nhập, trong một số trường hợp, được xem xét áp dụng thay thế hình phạt bổ sung khác như: cảnh cáo, buộc khắc phục hậu quả, giáo dục tại cộng đồng, công khai vi phạm...

Ô tô, xe máy tạm giữ quá lâu gây hư hỏng, lãng phí

Phát biểu thảo luận, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Long An) nêu thực tiễn thời gian qua, việc áp dụng quy định tạm giữ, tịch thu tang vật, phương tiện trong trường hợp hết thời hạn tạm giữ mà người vi phạm, chủ sở hữu không đến nhận còn gặp nhiều khó khăn.

Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung. Ảnh: QH

Bà Dung cho rằng, thời hạn tạm giữ 1 năm theo dự thảo là quá dài, dẫn đến tang vật, phương tiện vi phạm bị hư hỏng, mất giá trị, gây lãng phí xã hội. “Nhiều trường hợp cơ quan có thẩm quyền chỉ thực hiện việc thanh lý tài sản - giống như bán phế liệu sau khi có quyết định tịch thu”, bà Dung cho hay.

Ngoài ra, theo đại biểu đoàn Long An, việc tạm giữ quá lâu cũng gây tình trạng tồn đọng số lượng tang vật, phương tiện vi phạm, nhất là các lĩnh vực về giao thông đường bộ (vi phạm nồng độ cồn, không giấy tờ xe…), thương mại (buôn lậu, vận chuyển hàng cấm), người vi phạm bỏ tang vật do mức phạt tiền quá cao, dẫn đến phát sinh nhiều chi phí kho bãi để bảo quản, quản lý tang vật.

Trong khi đó, với các tang vật vi phạm là hàng cấm như thuốc lá, pháo nổ, đường, rượu, quần áo…gần như người vi phạm sẽ không đến nhận. Việc thông báo 2 lần trên phương tiện thông tin đại chúng cũng mang tính hình thức.

Do đó, đại biểu đề xuất giữ nguyên quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 là giảm thời hạn tạm giữ, hoặc căn cứ vào kết quả thẩm tra xác minh hồ sơ của cơ quan có thẩm quyền để xem xét xử lý tang vật, phương tiện mà không phải chờ hết thời hạn 1 năm theo quy định.

“Với các trường hợp tang vật, phương tiện như xe mô tô, ô tô không có giấy tờ, không có số khung, số máy, không đảm bảo các điều kiện theo quy định pháp luật thì người có thẩm quyền được phép tịch thu mà không cần thông báo và chờ đến hết thời hạn tạm giữ 1 năm mới ra quyết định”, bà Dung nêu.

Cùng mối quan tâm, đại biểu Nguyễn Thị Sửu (Thành phố Huế) cho rằng, quy định về xử lý tang vật vi phạm, nếu tang vật là tài sản của người vi phạm thì áp dụng được nhưng nếu tài sản là của người khác thì khó xử lý.

Bà Sửu đề nghị nghiên cứu, điều chỉnh rõ hơn, đồng thời cần có quy trình xử lý để bán tang vật nhanh và chặt chẽ. Đặc biệt, với tang vật dễ hư hỏng như thiết bị điện tử, máy móc,... cần ban hành quy trình đặc biệt để xử lý tài sản.

>>Bộ Tư pháp: Tiếp tục nghiên cứu nội dung tăng mức phạt tiền tối đa