Sau chiến tranh Nga - Ukraine, Mỹ đã đẩy mạnh hoạt động nhập khẩu nhôm và niken do phần lớn các lệnh trừng phạt không áp vào mặt hàng kim loại công nghiệp.
Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ đã tăng cường mua kim loại công nghiệp quan trọng từ Nga. Dữ liệu Reuters cho thấy, bất chấp các vấn đề hậu cần thúc đẩy bởi cuộc chiến ở Ukraine và cuộc nói chuyện gay gắt về việc Moscow đói nguồn thu ngoại hối.
Khi chiến tranh Nga - Ukraine nổ ra, các mặt hàng kim loại không là cản trở lớn của phương Tây trong việc gây sức ép đối với nền kinh tế Nga, vốn đã hoạt động tốt hơn dự kiến và đồng rúp của nước này tăng vọt do doanh thu từ dầu tăng cao đã giúp bù đắp tác động của các lệnh trừng phạt.
Theo dữ liệu thương mại chính thức do Reuters tổng hợp từ cơ sở dữ liệu Comtrade của Liên Hợp Quốc, nhập khẩu của EU và Mỹ đối với các sản phẩm kim loại cơ bản chính của Nga là nhôm và niken trong giai đoạn từ tháng 3 - tháng 6.
Tổng giá trị nhập khẩu của EU và Hoa Kỳ đối với hai kim loại này từ tháng 3 - tháng 6 là 1,98 tỷ USD.
Phương Tây đã nhiều lần áp các biện pháp trừng phạt đối với nhiều mặt hàng, con người và tổ chức của Nga nhưng phần lớn đã không không áp vào lĩnh vực kim loại công nghiệp.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ trả lời phỏng vấn của Reuters cho biết: "Mặc dù chúng tôi không xem trước các hành động trừng phạt của mình, nhưng không có gì đáng bàn để tăng giá về cuộc chiến phi lý của Putin chống lại Ukraine."
Tuy nhiên, Ủy ban châu Âu đã không đưa ra bình luận sau khi có yêu cầu.
Các nhà phân tích cho biết, Hoa Kỳ và châu Âu đã rút ra bài học sau sự gián đoạn lớn trong lĩnh vực xây dựng, ô tô và năng lượng gây ra bởi các lệnh trừng phạt mà cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt đối với nhôm Nga 2018. Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt đó đã được dỡ bỏ vào năm 2019.
Giá của cả hai kim loại này đã tăng lên mức cao kỷ lục ngay sau khi Nga tiến hành cuộc xâm lược Ukraine vào ngày 24/2 do lo ngại rằng các lệnh trừng phạt hoặc hậu cần khó khăn sẽ chặn các chuyến hàng.
Theo Reuters, xuất khẩu của Nga trong thời gian từ tháng 3 - tháng 6 tương đối mạnh dẫn đến những lo ngại đó là không có cơ sở.
Nhà phân tích Carsten Menke của Julius Baer cho biết: “Các cơ chế thị trường đang hoạt động. Chúng tôi biết từ các nhà giao dịch hàng hóa, đó chủ yếu là câu hỏi về giá cả. Không phải là quá nhiều về việc một số chính trị gia không muốn bạn mua, nhưng có một thỏa thuận ở đây."
Tăng cường nhập khẩu nhôm
Rusal của Nga là nhà sản xuất nhôm lớn nhất thế giới bên ngoài Trung Quốc và chiếm khoảng 6% sản lượng ước tính của thế giới.
Trong 4 tháng sau khi Nga xâm lược Ukraine, EU là nhà nhập khẩu nhôm chưa gia công lớn nhất từ Nga, đạt trung bình 78.207 tấn một tháng trong tháng 3 đến tháng 6, nhiều hơn 13% so với cùng kỳ năm ngoái.
Rotterdam, cảng lớn nhất châu Âu cho biết trong một báo cáo tổng khối lượng hàng hóa tăng 0,8% trong nửa đầu năm 2022, nhưng "hàng rời" container đã tăng mạnh 17,7%, do nhập khẩu kim loại cao hơn.
Một phát ngôn viên của cảng nói với Reuters, các lô hàng nhôm và niken vẫn đến cảng vì chúng không bị xử phạt. Tuy nhiên, người này từ chối đưa ra số liệu cụ thể.
Hôm thứ Ba, một bộ phận của Norsk Hydro của Na Uy (NHY.OL) cho biết, họ sẽ loại trừ kim loại Nga trong các giao dịch nhôm vào năm 2023.
Nhập khẩu nhôm Nga hàng tháng của Hoa Kỳ đạt trung bình 23.049 tấn (tháng 3 - tháng 6), tăng 21% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tom Price, trưởng bộ phận chiến lược hàng hóa tại Liberum cho biết: “Đối với người Mỹ, điều rất quan trọng là họ phải có được càng nhiều nguồn nhôm khác nhau càng tốt.
"Họ rất miễn cưỡng mua bất kỳ kim loại nào từ Trung Quốc, nơi xuất khẩu đang bị thu hẹp, vì vậy nhôm Rusal của Nga rất quan trọng, đó là lý do tại sao họ không đóng cửa thương mại đó."
Nhìn chung, các chuyến hàng nhập khẩu nhôm tương đối ổn định.
Nhập khẩu nhôm từ Nga trong tháng 3 - tháng 6 năm 2021 đạt trung bình 221.693 tấn/tháng, ít hơn 9% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng cao hơn 4% so với mức trung bình hàng tháng cả năm 2021.
Nhập khẩu niken từ Nga tăng mạnh
Về niken, Nga chiếm khoảng 10% sản lượng toàn cầu và Nornickel (GMKN.MM) của nước này sản xuất khoảng 15% -20% niken cấp pin trên thế giới.
Nhập khẩu niken từ Nga trong tháng 3 - tháng 6 tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái.
Mỹ là quốc gia có mức tăng lớn nhất - tăng 70% so với năm ngoái trong khi các lô hàng của EU tăng 22%.
Các nhà phân tích cho biết, giá tăng sau chiến tranh Nga - Ukraine đã tạo thêm động lực để tiếp tục xuất khẩu các mặt hàng kim loại này.
Khủng hoảng năng lượng khiến giá điện tại châu Âu tăng mạnh
Giá xăng dầu nhập khẩu tiến dần về mặt bằng giá trước khi khủng hoảng Nga - Ukraine xảy ra
Giá lương thực toàn cầu có thể tăng đến 20% do khủng hoảng Nga - Ukraine