Ngân hàng Nhà nước đã bán can thiệp 1,5 tỷ USD để hạ nhiệt tỷ giá

Theo báo cáo thị trường tiền tệ mới công bố, Chứng khoán MB (MBS) cho biết chỉ số sức mạnh đồng USD (DXY) tiếp tục đi xuống trong tháng 8, chịu tác động từ kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm hạ lãi suất cùng với những bất ổn chính trị tại Mỹ. Đến cuối tháng, chỉ số này còn 97,7 điểm, giảm 1,4% so với đầu tháng và 10,6% so với đầu năm.

Mặc dù USD suy yếu trên thị trường quốc tế, tỷ giá USD/VND trong nước vẫn duy trì đà tăng. MBS nhận định nguyên nhân chính là do nhu cầu ngoại tệ gia tăng, đặc biệt khi doanh nghiệp đẩy mạnh nhập khẩu nguyên vật liệu cho mùa sản xuất cuối năm. Thêm vào đó, tâm lý găm giữ USD trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vẫn duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng đã khiến áp lực lên tỷ giá càng lớn.

Trước tình hình này, NHNN đã can thiệp bằng cách bán ra khoảng 1,5 tỷ USD trong hai ngày 25-26/8, thông qua hợp đồng kỳ hạn 180 ngày (có hủy ngang) cho các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm, với mức giá 26.550 VND/USD.

MBS đánh giá đây là biện pháp linh hoạt, vừa giúp ổn định tâm lý thị trường, vừa bảo toàn dự trữ ngoại hối trong trường hợp tỷ giá hạ nhiệt và các ngân hàng hủy giao dịch.

Sau động thái trên, tỷ giá tạm thời hạ nhiệt nhưng nhanh chóng tăng trở lại. Chốt tháng 8, tỷ giá liên ngân hàng đạt 26.345 VND/USD, tăng 3,5% so với đầu năm, trong khi tỷ giá tự do lên 26.685 VND/USD, tăng 3,6%. Ở chiều ngược lại, tỷ giá trung tâm giảm nhẹ 0,04% xuống 25.240 VND/USD nhưng vẫn cao hơn 3,7% so với đầu năm.

MBS cho rằng, dù Fed được dự báo sẽ hạ lãi suất trong năm nay, tỷ giá trong nước vẫn chịu áp lực bởi nhiều yếu tố nội tại. Chênh lệch lãi suất VND-USD vẫn ở mức cao ngay cả khi Fed giảm lãi suất xuống 4%. Nhu cầu nhập khẩu gia tăng trong bối cảnh thuế 0% đối với hàng hóa Mỹ có hiệu lực, trong khi xuất khẩu chậm lại khiến thặng dư thương mại bị thu hẹp. Dòng vốn FDI cũng có dấu hiệu chững lại do nhà đầu tư chờ đợi chính sách thuế quan rõ ràng hơn.

Ngoài ra, chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới tiếp tục tạo sức ép lên thị trường ngoại hối. Với những yếu tố này, MBS dự báo tỷ giá trung bình năm 2025 sẽ dao động trong khoảng 26.600 - 26.750 VND/USD, tăng 4,5-5% so với đầu năm.

Bên cạnh tỷ giá, lãi suất trên thị trường cũng ghi nhận nhiều biến động. Sau khi NHNN quay lại hút ròng từ cuối tháng 7, lãi suất qua đêm đã tăng lên 6,4%/năm vào ngày 7/8, mức cao nhất trong vòng 5 tuần. Tuy nhiên, xu hướng này nhanh chóng đảo chiều. Trong tháng 8, NHNN bơm hơn 361.000 tỷ đồng qua kênh OMO với lãi suất 4% cho kỳ hạn 7-91 ngày, trong khi lượng vốn đáo hạn đạt 386.100 tỷ đồng, đồng nghĩa NHNN đã hút ròng hơn 25.200 tỷ đồng. Mặc dù vậy, lãi suất qua đêm vẫn giảm mạnh, xuống mức thấp nhất hai tháng là 1,6% vào ngày 28/8, cho thấy thanh khoản hệ thống dồi dào. Đến cuối tháng, lãi suất qua đêm tăng trở lại 3,8% do nhu cầu chi tiêu dịp Quốc khánh, trong khi các kỳ hạn 1 tuần đến 1 tháng dao động từ 4,2-5,2%/năm.

Trái với biến động ngắn hạn trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất huy động duy trì ổn định. Đến cuối tháng 8, lãi suất kỳ hạn 12 tháng tại nhóm ngân hàng tư nhân ở mức 4,89%, giảm 0,16% so với đầu năm, trong khi nhóm ngân hàng quốc doanh giữ nguyên mức 4,7%. Theo MBS, sự ổn định này chủ yếu nhờ thanh khoản dồi dào sau các đợt bơm vốn ròng lớn của NHNN trong tháng 6 và 7, qua đó giúp các nhà băng duy trì lãi suất huy động thấp nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo định hướng của Chính phủ.

Tuy nhiên, áp lực đối với lãi suất huy động có thể xuất hiện vào cuối năm khi tín dụng tăng trưởng mạnh. Tính đến ngày 29/8, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã tăng 11,8% so với cuối năm 2024 và tăng 20,6% so với cùng kỳ. NHNN cũng vừa nâng thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các tổ chức tín dụng để đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế.

Dù vậy, cơ quan quản lý vẫn yêu cầu các ngân hàng triển khai đồng bộ các giải pháp ổn định và phấn đấu giảm lãi suất huy động, tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay. Cùng với kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm thêm 0,5 điểm % lãi suất trong nửa cuối năm, chênh lệch lãi suất VND-USD sẽ được thu hẹp, giúp NHNN duy trì môi trường lãi suất thấp. MBS dự báo, đến cuối năm, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại tư nhân có thể giảm nhẹ về mức 4,7%.