Người từng mắc Covid-19 có nguy cơ bị hoại tử xương
Các nghiên cứu cho thấy virus có thể tấn công nhiều cơ quan, từ phổi, tim, mạch máu cho tới xương, tạo nên những biến chứng âm thầm và dai dẳng.
Nhật báo Izvestia (Nga) vừa công bố kết quả nghiên cứu từ Đại học Y khoa Sechenov, cho thấy những người từng mắc Covid-19 có thể đối diện với một biến chứng nguy hiểm là hoại tử xương. Các nhà khoa học cảnh báo, căn bệnh này khiến bệnh nhân chịu đau đớn kéo dài, mất khả năng vận động và thậm chí phải thay khớp.
Nhóm chuyên gia từ Đại học Sechenov phối hợp cùng nhiều trung tâm nghiên cứu đã phát hiện những thay đổi bệnh lý đặc trưng trong tình trạng hoại tử chỏm xương đùi (ONFH) xuất hiện sau khi bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2. Kết quả được đăng tải trên tạp chí Pathophysiology chỉ ra rằng nguyên nhân bắt nguồn từ sự tích tụ bất thường của các tế bào mast tại những vùng xơ hóa nặng và mạch máu có huyết khối. “Các bác sĩ giải thích sự gián đoạn cung cấp máu dẫn đến hoại tử mô xương, đau đớn, mất khả năng vận động và phải thay khớp”.
Trước khi đại dịch bùng phát, hoại tử xương thường gắn liền với việc lạm dụng steroid, nghiện rượu hoặc chấn thương. Tuy nhiên, từ năm 2020, số ca bệnh lại tăng mạnh ở những người từng mắc Covid-19 thể nhẹ, không hề sử dụng hormone liều cao. Điều này đặt ra nghi vấn virus có thể trực tiếp góp phần thúc đẩy cơ chế gây bệnh. Vai trò của tế bào mast đã được chứng minh trong quá trình phát triển hoại tử xương, vì vậy mối liên hệ giữa căn bệnh này với Covid-19 được các nhà khoa học đặc biệt quan tâm.
Để làm rõ, nhóm nghiên cứu đã phân tích 88 mẫu mô xương thu thập trong quá trình nội soi khớp, gồm 41 bệnh nhân mắc hoại tử chỏm xương đùi sau Covid-19 và 47 người mắc bệnh lý khác. Kết quả cho thấy, ở nhóm hậu Covid-19, mật độ tế bào mast tại vùng hoại tử, xơ hóa và quanh mạch máu cao gấp 9,1 lần so với nhóm đối chứng. Thể tích mô xơ tăng 5,6 lần, trong khi tình trạng huyết khối xuất hiện nhiều hơn 2,6 lần.
Đặc biệt, các bác sĩ còn ghi nhận phản ứng u hạt tế bào khổng lồ rõ rệt, biểu hiện viêm mạn tính góp phần trực tiếp vào quá trình phá hủy mô xương. Những dấu hiệu này vốn hiếm gặp trước đại dịch, càng củng cố giả thuyết SARS-CoV-2 có liên quan trực tiếp đến cơ chế hình thành bệnh.
Ông Mikhail Bolkov, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Lão khoa thuộc Đại học Pirogov (Nga), cho biết giai đoạn đầu, Covid-19 bị coi là nguy hiểm chủ yếu vì tỷ lệ tử vong cao. Nhưng qua thời gian, các nghiên cứu cho thấy virus có thể tấn công nhiều cơ quan, từ phổi, tim, mạch máu cho tới xương, tạo nên những biến chứng âm thầm và dai dẳng.
Hiện tại, Nga đã có một số loại thuốc có khả năng kiểm soát sự phát triển của tế bào mast. Tuy nhiên, giới khoa học chưa xác định được liệu các loại thuốc này có thể phòng ngừa hay điều trị hiệu quả tình trạng hoại tử xương sau Covid-19. Do đó, giải pháp quan trọng nhất vẫn là phòng ngừa, phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.
Phát hiện từ Đại học Sechenov là lời cảnh báo rằng Covid-19 không chỉ để lại những di chứng quen thuộc trên hệ hô hấp hay tim mạch, mà còn có thể âm thầm tàn phá hệ xương, gây ra hậu quả nặng nề không kém. Các chuyên gia khuyến cáo, ngay cả những người từng mắc Covid-19 thể nhẹ cũng cần chú ý theo dõi sức khỏe xương khớp. Khi xuất hiện các triệu chứng như đau nhức, cứng khớp hay khó vận động, người bệnh nên thăm khám kịp thời để tránh nguy cơ tàn phế.
