Các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) mới mang đến hứa hẹn đơn giản hóa công việc, tăng hiệu quả và thúc đẩy năng suất lao động. Tuy nhiên, nó không đúng với trường hợp của Neil Clarke.
Clarke gần đây phải tạm thời đóng cửa phom gửi bài trực tuyến cho Clarkesworld, tạp chí khoa học và viễn tưởng của mình vì bị nhấn chìm trong những bài viết siêu tệ do AI viết. “Đó thật sự là những câu chuyện tệ nhất tôi từng đọc”, Clarke cho biết.
Không chỉ chất lượng tệ hại, Clarke và cộng sự còn phải duyệt thủ công hàng trăm nội dung có tác giả là AI, dẫn đến khối lượng công việc tăng gấp đôi. Các công cụ AI là "cái gai" trong mắt Clarke những tháng qua. Sắp tới, anh có thể phải đóng phom một lần nữa vì không thể xử lý được.
Từ khi ChatGPT ra mắt cuối năm 2022, nhiều nhân vật nổi tiếng của giới công nghệ như Bill Gates đã nói về tiềm năng của AI với người lao động, giúp nhân viên làm ít hơn và tạo ra công việc mới, tốt hơn. Tuy nhiên, tác động lâu dài trong mỗi ngành và thị trường lại không giống nhau. Hơn nữa, nó cũng đi cùng với những hậu quả không lường trước được.
Big Tech đang nhảy vào cuộc đua AI, cam kết chi hàng tỷ USD cho các công cụ AI mới, giúp mọi người soạn email, làm bản trình chiếu, tóm tắt dữ liệu, văn bản nhanh hơn.
Trong một nghiên cứu gần đây, các chuyên gia của Viện Công nghệ Massachusetts chỉ ra ChatGPT tăng năng suất với các nhân sự làm những việc như viết thư xin việc, email tế nhị và phân tích lợi ích chi phí. Dù vậy, Shakked Noy, đồng tác giả nghiên cứu, nhận xét vẫn còn quá sớm để biết nó lợi hay hại, hay sẽ thay đổi xã hội ra sao.
Mathias Cormann, Tổng thư ký Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cũng cho biết AI cải thiện một số khía cạnh công việc nhưng có đánh đổi. Người lao động chia sẻ cường độ công việc của họ tăng lên sau khi ứng dụng AI tại nơi làm việc. Ngoài ra, với những người không phải chuyên gia AI hay cấp quản lý, việc dùng AI chỉ tác động tối thiểu đến tiền lương, đồng nghĩa xét trung bình, công việc tăng nhưng lương thì không.
Theo Ivana Saula, Giám đốc nghiên cứu Hiệp hội Thợ máy và Nhân viên hàng không vũ trụ quốc tế, nhân viên trong công đoàn nói họ cảm thấy mình như “chuột lang” khi các ông chủ gấp gáp triển khai công cụ AI. Việc áp dụng không diễn ra suôn sẻ và kéo theo những việc khác cho mọi người, tăng thêm thời gian và áp lực đối với luồng công việc hàng ngày.
Dường như ưu, nhược điểm của AI thể hiện rõ nhất ở lĩnh vực truyền thông. AI hứa hẹn tăng tốc quy trình viết quảng cáo và những công việc biên tập nhất định nhưng phạm phải sai lầm đáng chú ý. Chẳng hạn, trang tin Cnet phải chỉnh sửa nhiều bài viết khi thử nghiệm dùng AI viết tin tức. Một tin đơn giản về bộ phim Star Wars trên blog Gizmodo hồi đầu tháng 7/2023 cũng khiến nhân viên hỗn loạn. Cả hai ấn phẩm đều báo hiệu vẫn tiếp tục với AI để hỗ trợ phòng tin tức.
Số khác như Clarke lại cố gắng “dĩ độc trị độc” khi dùng các công cụ AI để phát hiện nội dung do AI sản xuất. Song, ngay cả các công cụ đó cũng không hữu dụng vì nó thường báo cáo sai, đặc biệt với các tác giả mà tiếng Anh không phải tiếng mẹ đẻ.
(Theo CNN)
