‘Nút thắt vô hình’ đang níu chân thương mại ASEAN, gánh nặng hàng chục tỷ USD

Phát biểu khai mạc Hội thảo “Gỡ bỏ rào cản phi thuế quan vì thịnh vượng chung ASEAN”, ông Lê Trọng Minh, Phó Tổng biên tập Báo Tài chính - Đầu tư cho biết, tỷ lệ thuế quan nội khối ASEAN đã được cắt giảm xuống dưới 1%. Tuy nhiên, các rào cản phi thuế quan (Non-Tariff Barriers – NTBs) vẫn đang là thách thức đối với cộng đồng doanh nghiệp.

Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới (World Bank), có chín loại biện pháp phi thuế quan chủ yếu được sử dụng.

Mặc dù mục tiêu của các biện pháp này là chính đáng, đó là để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, môi trường và sản xuất trong nước, song chúng có thể trở thành rào cản vô hình đối với thương mại và đầu tư vào khu vực nếu không được thiết kế minh bạch, hài hòa và có khả năng dự đoán.

Các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), sẽ phải chịu chi phí tuân thủ cao do phải kiểm định lại sản phẩm theo tiêu chuẩn riêng từng nước ASEAN, hay phải đối mặt với những khó khăn do thiếu thông tin kịp thời về các thay đổi kỹ thuật, SPS, các chứng nhận đặc thù như Halal, dược phẩm, việc áp dụng thủ tục số hóa, đặc biệt ở các khu vực ngoài trung tâm…

Theo một nghiên cứu của Dự án phân tích thương mại toàn cầu (GTAP) thuộc Đại học Purdue (Hoa Kỳ) ước tính rằng chỉ cần giảm 10 % chi phí do NTBs, ASEAN có thể thu về mức tăng trưởng thương mại 3–4 %, tương đương hàng chục tỷ USD.

Ông Lê Trọng Minh, Phó Tổng biên tập Báo Tài chính - Đầu tư, phát biểu khai mạc Hội thảo. Nguồn: Báo Tin Tức.

Như vậy, việc tháo gỡ các NTBs, nếu làm đúng cách sẽ giúp giảm đáng kể chi phí giao dịch, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận thị trường khu vực; thúc đẩy dòng vốn đầu tư nội khối, bởi các nhà đầu tư luôn tìm đến những nơi có khung khổ pháp lý minh bạch và chuỗi cung ứng thuận lợi; và quan trọng hơn cả là tăng cường niềm tin của người tiêu dùng, khi họ tiếp cận được các sản phẩm chất lượng với giá cả cạnh tranh, mà vẫn an toàn, phù hợp với chuẩn mực quốc tế.

“Gỡ rào cản phi thuế quan – nếu làm đúng cách – chính là hành động kiến tạo một ASEAN thịnh vượng, bao trùm và cạnh tranh bền vững", ông Lê Trọng Minh nhấn mạnh.

>> Việt Nam bỏ thuế khoán: ASEAN chỉ còn duy nhất một quốc gia áp dụng