Ông Trump cảnh báo Chính phủ Mỹ có thể đóng cửa từ ngày 1/10, chuyện gì đây?
Cuộc đối đầu giữa Cộng hòa và Dân chủ xoay quanh chi tiêu y tế khiến nguy cơ đóng cửa Chính phủ Mỹ ngày càng gia tăng, bất chấp nỗ lực thương lượng vào phút chót.
Tổng thống Donald Trump dự báo Chính phủ Mỹ “rất có khả năng” sẽ phải đóng cửa, do bế tắc giữa đảng Cộng hòa và Dân chủ trong việc thông qua ngân sách tạm thời.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục đối thoại với phía Dân chủ, nhưng tôi nghĩ kịch bản cả nước phải ‘đóng cửa’ một thời gian là hoàn toàn có thể xảy ra”, ông Trump nói hôm 19/9 tại Phòng Bầu dục.
Nguy cơ đóng cửa gia tăng sau khi Thượng viện cùng ngày chặn đứng 2 dự luật ngân sách đối nghịch của mỗi phe. Sau đó, Thượng viện rời về nghỉ đến ngày 29/9, trong khi Hạ viện dự kiến chỉ trở lại làm việc sau ngày 1/10.
Được biết đảng Dân chủ đang yêu cầu tăng chi cho y tế, còn phe Cộng hòa phản đối và chỉ ủng hộ một dự luật ngắn hạn duy trì ngân sách đến 21/11. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, ông John Thune, tuyên bố: “Lựa chọn rất rõ ràng: hoặc thông qua dự luật ngắn hạn để duy trì hoạt động Chính phủ, hoặc chấp nhận kịch bản đóng cửa”.
Phe Cộng hòa không đủ 60 phiếu để vượt qua thủ tục tại Thượng viện. Trong khi đó, lãnh đạo Dân chủ Chuck Schumer đề xuất chi tiêu 1,5 nghìn tỷ USD, kéo dài ngân sách đến 31/10, đồng thời gia hạn vĩnh viễn khoản trợ cấp thuế Obamacare cho tầng lớp trung lưu và đảo ngược gần 1 nghìn tỷ USD cắt giảm Medicaid. Đề xuất này cũng thất bại với tỷ lệ 47 – 45.
Ông Schumer lập luận cần sớm giải quyết vấn đề Obamacare, khi các công ty bảo hiểm chuẩn bị gửi thông báo tăng phí vào ngày 1/11.
“Người dân Mỹ sẽ thấy sự khác biệt rõ ràng: kế hoạch của Cộng hòa duy trì tình trạng cắt giảm y tế của ông Trump và chi phí cao, trong khi kế hoạch của Dân chủ vừa tránh đóng cửa, vừa giảm phí bảo hiểm, củng cố Medicaid và bảo vệ ngân sách nghiên cứu y khoa”, ông nói.
Áp lực lên phe Dân chủ ngày càng lớn khi họ chưa thể cản bước chương trình nghị sự của ông Trump. Tại Hạ viện, dự luật ngân sách tạm thời của Cộng hòa đã được thông qua, chỉ với một phiếu ủng hộ từ phía Dân chủ.
Văn bản này bao gồm một số điều khoản phụ, như tăng quỹ an ninh cho nghị sĩ và quan chức liên bang, cũng như cho phép Washington DC sử dụng nguồn thuế địa phương trong năm tài chính tới.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cũng trấn an phe bảo thủ bằng cam kết bổ sung ngân sách an ninh cá nhân, sau vụ ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk, nhằm xoa dịu lo ngại về an toàn của các nghị sĩ.
Một dự luật ngân sách tạm thời được đánh giá là cần thiết để duy trì hoạt động của các cơ quan liên bang sau cuối tháng này, do Quốc hội tiếp tục không kịp thông qua ngân sách hằng năm – điều đã trở thành thông lệ.
