Ông Trump khoe thuế quan giúp Mỹ giảm 4.000 tỷ USD nợ công, chuyên gia lập tức cảnh báo

“Tổng số thuế quan đã lên tới 4 nghìn tỷ USD”

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang liên tục chia sẻ một báo cáo phân tích mới của Chính phủ cho thấy gói thuế quan quy mô lớn của ông dự kiến sẽ giúp tới 4 nghìn tỷ USD nợ liên bang trong thập kỷ tới – nhiều hơn so với dự báo chỉ vài tháng trước.

“Ông chủ Nhà Trắng” đã nhiều lần nhắc đến báo cáo của Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) trong các phát biểu cũng như trên mạng xã hội Truth Social kể từ khi báo cáo được công bố hôm thứ Sáu (22/8) và cho rằng đó là minh chứng cho thành công của một trong những chính sách trọng tâm nhưng gây nhiều tranh cãi của mình.

“Tổng số thuế quan đã lên tới 4 nghìn tỷ USD”, Tổng thống Trump nói tại một sự kiện ở Phòng Bầu dục vào chiều thứ Hai (25/8) trong lần thứ hai trong ngày ông nhắc đến báo cáo này. “CBO vừa công bố điều đó. Tôi đã nói trước với họ rồi nhưng họ không chịu công nhận. Giờ thì họ đã công nhận vì dòng tiền đang chảy vào”.

Tuy nhiên, số tiền mà Mỹ thực sự thu được còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng, bao gồm việc các mức thuế hiện nay có được duy trì đến năm 2035 hay không và nền kinh tế lớn nhất thế giới phản ứng thế nào trước mức thuế cao hơn.

Thuế quan của “xứ sở cờ hoa” được dự đoán sẽ làm tăng lạm phát và có thể khiến nền kinh tế cường quốc này suy yếu, từ đó làm giảm nguồn thu ngân sách liên bang. (Phân tích của CBO chưa tính đến tác động kinh tế).

Bên cạnh đó, ông Trump đã công bố một số thay đổi gần đây chưa được đưa vào phân tích, trong đó có việc Mỹ sắp ngừng miễn thuế cho các sản phẩm có giá trị dưới 800 USD. Ở chiều ngược lại, một tòa phúc thẩm liên bang đang xem xét liệu vị nguyên thủ quốc gia này có vượt quá thẩm quyền pháp lý khi áp đặt nhiều loại thuế quan hay không; điều này có thể dẫn đến việc ít nhất một phần số thuế đó bị hủy bỏ.

Ngoài ra, Tổng thống Trump đã không nhắc đến việc “Dự luật lớn tuyệt đẹp” (One Big Beautiful Bill) mà ông ký thành luật tháng trước được dự báo sẽ làm tăng nợ liên bang Hoa Kỳ khoảng 4,1 nghìn tỷ USD trong giai đoạn năm 2025–2034, nhiều hơn khoản thu từ thuế quan được dự báo.

Áp thuế thuế quan toàn diện

Kể từ khi nhậm chức vào tháng 1 năm nay trong nhiệm kỳ thứ 2 của mình, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp thuế lên hàng loạt mặt hàng và quốc gia, trong đó có việc tăng 30% thuế đối với hầu hết hàng hóa Trung Quốc, tăng thuế đến 25% đối với ô tô và linh kiện, tăng tới 50% đối với hầu hết thép và nhôm nhập khẩu, cùng nhiều ví dụ khác.

Các mức thuế này được dự đoán sẽ làm tăng giá mà người tiêu dùng phải trả cho máy tính, thiết bị điện tử, quần áo, đồ chơi, nội thất và nhiều mặt hàng khác, mặc dù ông Trump khẳng định rằng các Chính phủ nước ngoài mới là bên gánh chịu chi phí.

Theo ước tính mới nhất của CBO, các mức thuế bổ sung này sẽ giúp Mỹ giảm thâm hụt liên bang 3,3 nghìn tỷ USD trong giai đoạn năm 2025–2035, cộng thêm khoảng 700 tỷ USD chi phí lãi vay, tổng cộng đạt 4 nghìn tỷ USD. CBO đã tính đến các loại thuế áp dụng tính đến ngày 19/8.

Trước đó, hồi đầu tháng 6, CBO ước tính rằng các mức thuế áp dụng đến ngày 13/5 sẽ giúp giảm nợ liên bang khoảng 3 nghìn tỷ USD.

Tuy nhiên, ông Trump cũng đã nhiều lần điều chỉnh thuế suất đối với các quốc gia và lĩnh vực.

Ví dụ, vào tháng 4 năm nay, vị Tổng thống tỷ phú này đã áp mức thuế tối thiểu 20% đối với hầu hết hàng hóa Trung Quốc. Nhưng chỉ vài ngày sau, ông Trump đã tăng thuế lên đến 145% để đáp trả việc Trung Quốc áp thuế cao hơn lên hàng hóa Mỹ.

Đến tháng 5, sau đàm phán song phương, cả hai quốc gia siêu cường thế giới này đã đồng ý hạ mức thuế đối với hàng hóa của nhau, với Mỹ áp thuế tối thiểu 30%. Mức thuế này dự kiến sẽ duy trì đến tháng 11 năm 2025. Tuy nhiên, hôm thứ Hai (25/8), ông Trump lại “lật kèo” khi cho biết mình sẵn sàng nâng thuế lên tới 200% nếu Trung Quốc không xuất khẩu thêm khoáng sản đất hiếm sang Mỹ.

Tổng thống Trump cũng mới nói rằng ông sẽ cân nhắc phân phát ít nhất một phần nguồn thu từ thuế quan cho người dân Mỹ dưới dạng chi phiếu hoàn trả, mặc dù Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent tuần trước khẳng định trên kênh CNBC rằng số tiền đó sẽ dùng để trả nợ quốc gia.

Theo dữ liệu của Bộ Tài chính nước này, các khoản thuế quan và thuế nhập khẩu khác đã tạo ra gần 156 tỷ USD doanh thu trong năm nay, tính đến ngày 22/8.

Ông Marc Goldwein, Giám đốc chính sách cao cấp của Ủy ban Ngân sách Liên bang Trách nhiệm, một tổ chức giám sát cho biết khoản doanh thu đó vượt kỳ vọng của nhiều người. Tuy nhiên, việc duy trì chúng có thể sẽ khó khăn, mặc dù điều này tùy thuộc vào hậu quả kinh tế.

“Nếu chúng ta chứng kiến lạm phát tăng mạnh cùng suy thoái hay điều gì đó tương tự, khả năng cao những mức thuế này sẽ bị đảo ngược, có thể toàn bộ hoặc một phần thông qua các thỏa thuận thương mại”, ông nói, đồng thời lưu ý rằng một ước tính trước đây của CBO khi tính đến tác động kinh tế cho thấy thuế quan có khả năng làm giảm nguồn thu phần nào.

“Trong khi đó, nếu chỉ thấy giá tăng một lần ở mức nhỏ và suy yếu kinh tế ở mức nhẹ, chúng ta có thể phải học cách chấp nhận những điều này”, ông Goldwein cho biết.

Theo CNN