Quốc gia châu Á nguy cơ ‘điêu đứng’ vì mua dầu Nga

Mức thuế bổ sung này – dự kiến có hiệu lực trong vòng 21 ngày tới – sẽ chồng lên mức thuế 25% vốn đã được ấn định với hàng hóa Ấn Độ và bắt đầu có hiệu lực từ thứ Năm tuần này, theo sắc lệnh hành pháp mới được công bố.

Các nhà phân tích cảnh báo, thuế quan cao hơn từ Mỹ sẽ làm suy giảm đáng kể sức hấp dẫn của hàng xuất khẩu Ấn Độ so với các đối thủ trong khu vực.

“Vị thế của Ấn Độ như một trung tâm sản xuất mới nổi sẽ bị xói mòn nghiêm trọng”, Shilan Shah – Phó kinh tế trưởng thị trường mới nổi tại Capital Economics nhận định. Ông ước tính chi tiêu từ Mỹ chiếm khoảng 2% GDP của Ấn Độ, và mức thuế mới 25% là “đủ lớn để tạo ra tác động đáng kể”.

Hiện Mỹ là thị trường xuất khẩu đơn lẻ lớn nhất của Ấn Độ. Trong năm tài khóa kết thúc tháng 3/2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Ấn đạt khoảng 434 tỷ USD, trong đó gần 20% – tương đương 86,5 tỷ USD – được xuất sang Mỹ.

Việc xuất khẩu giảm vì thuế sẽ kéo tăng trưởng kinh tế Ấn Độ xuống còn khoảng 6% trong năm nay và năm sau, thay vì mức 7% như dự báo trước khi ông Trump công bố mức thuế mới, theo ông Shah. Ước tính của Goldman Sachs cho rằng, mức thuế 50% nếu áp dụng toàn diện có thể khiến GDP Ấn Độ giảm khoảng 0,6 điểm phần trăm.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Ấn Độ sang Mỹ gồm: thiết bị kỹ thuật và điện tử, dược phẩm, đá quý và trang sức, theo số liệu chính thức.

Dược phẩm và điện tử: Mũi nhọn đối mặt rủi ro cao

Mặc dù dược phẩm hiện chưa bị đánh thuế, ông Trump đã đe dọa áp thuế lên ngành này. Trả lời CNBC, ông cho biết sẽ bắt đầu với “mức thuế nhỏ” và có thể tăng lên tới 250% trong vài năm tới.

Ngành dược phẩm Ấn Độ phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ, với giá trị xuất khẩu hơn 10,5 tỷ USD trong năm tài khóa 2024-2025 – chiếm gần 35% tổng kim ngạch ngành. “Tổng thể ngành hóa chất của Ấn Độ ít phụ thuộc vào Mỹ hơn, nhưng điều này che giấu mức độ phụ thuộc rất lớn của mảng dược”, chuyên gia Alexandra Hermann nhận định.

Tương tự, Mỹ cũng là điểm đến của 38% lượng hàng điện tử xuất khẩu của Ấn Độ trong năm qua – khiến đây là lĩnh vực “dễ tổn thương nhất” nếu Mỹ rút lại các ưu đãi thuế quan. Ấn Độ đã vượt Trung Quốc trở thành nhà xuất khẩu smartphone số một vào Mỹ trong quý II, khi Apple đẩy mạnh lắp ráp iPhone tại quốc gia Nam Á này.

Trong một bước đi mang tính tạm thời nhằm giảm áp lực cho các hãng như Apple, ông Trump từng công bố miễn thuế cho smartphone, máy tính và một số thiết bị điện tử hồi tháng 4. Tuy nhiên, rủi ro vẫn còn nguyên nếu các ưu đãi này bị thu hồi.

Xuất khẩu điện tử của Ấn Độ đã tăng tốc trong năm nay – riêng tháng 3 đạt 2,76 tỷ USD, tăng gấp đôi cùng kỳ năm trước.

Hàng kỹ thuật, thép, trang sức và dệt may cùng lao đao

Hàng kỹ thuật – bao gồm linh kiện ô tô, thiết bị năng lượng và máy móc công nghiệp – là nhóm xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ ra thế giới, đạt gần 117 tỷ USD trong năm tài khóa kết thúc tháng 3. Trong đó, khoảng 19,2 tỷ USD (tương đương 16%) được xuất sang Mỹ.

Nhóm hàng này đã bị ảnh hưởng bởi mức thuế 50% với thép, và nguy cơ mở rộng mức thuế tương tự sang các mảng còn lại khiến triển vọng càng u ám. Trong tháng 6, xuất khẩu hàng kỹ thuật tăng 1,35% lên 9,5 tỷ USD, góp phần giúp tổng kim ngạch xuất khẩu tăng 1,92%.

Ngành đá quý, trang sức và dệt may cũng được dự báo chịu cú sốc lớn từ đợt tăng thuế mới. Ngành trang sức đóng góp 7% GDP Ấn Độ và tạo việc làm cho khoảng 5 triệu lao động. Trong năm tài khóa vừa qua, khoảng 33% hàng xuất khẩu của ngành này được gửi sang Mỹ.

Chủ tịch hãng Rajesh Exports, ông Rajesh Mehta, cảnh báo mức thuế mới là một “gánh nặng bổ sung” và kêu gọi chính phủ hỗ trợ ngành.

Dệt may là một trong những lĩnh vực thâm dụng lao động nhất tại Ấn Độ, với khoảng 45 triệu lao động. Khoảng 34% hàng dệt may xuất khẩu trong năm qua cũng được chuyển tới thị trường Mỹ.

“Chắc chắn, mức thuế mới sẽ là phép thử lớn đối với sự bền bỉ của ngành dệt may và may mặc Ấn Độ. Chúng tôi không còn lợi thế cạnh tranh về thuế so với các đối thủ như Bangladesh – quốc gia cũng đang tranh giành thị phần tại Mỹ", Liên đoàn Công nghiệp dệt may Ấn Độ tuyên bố ngày 30/7, trước khi Mỹ công bố chính thức mức thuế mới.

Ấn Độ kẹt thế, Mỹ có nhiều lựa chọn

Theo MUFG Bank, khoảng 32% hàng hóa Ấn Độ xuất sang Mỹ hiện vẫn được miễn thuế – bao gồm nhiều sản phẩm điện tử và dược phẩm. Nhưng với diễn biến mới, lợi thế đó có thể không duy trì được lâu.

“Trong khi Mỹ có thể dễ dàng tìm nguồn cung thay thế, thì Ấn Độ khó có khả năng đa dạng hóa thị trường nhanh chóng ở nhiều ngành”, chuyên gia Michael Wan nhận định.

Ấn Độ đang cạnh tranh với châu Âu trong dược phẩm; với Việt Nam và Mexico trong điện tử; với Campuchia, Sri Lanka, Bangladesh và Việt Nam trong dệt may; và với Israel trong ngành trang sức.

“Nếu chênh lệch thuế này được duy trì, năng lực cạnh tranh xuất khẩu của Ấn Độ sẽ bị bào mòn theo thời gian”, ông Wan cảnh báo.

Một số nước đang hưởng lợi từ các điều chỉnh thuế mới nhất của ông Trump: Việt Nam được giảm thuế từ 46% xuống 20%; Thái Lan từ 36% xuống 19%; Bangladesh từ 35% xuống 20%; và Campuchia từ 36% xuống 19%.

Theo CNBC