Rằm tháng 7 gặp Quang Vàng Mã - 9X đứng sau bão ‘hàng hiệu' tâm linh hút triệu view trên TikTok

Từ những chiếc smartphone bóng loáng đến những bộ quần áo thời trang hay vô vàn món ăn ba miền, thị trường online ngày càng đa dạng và phong phú. Nhưng có một sản phẩm tưởng chừng như chỉ tồn tại trong những phiên chợ truyền thống, nơi mà người mua có thể trực tiếp chọn lựa, đắn đo từng chi tiết nhỏ, nay lại bất ngờ "bước chân" vào không gian mua sắm trực tuyến và thu hút sự chú ý của đông đảo người tiêu dùng, đó chính là vàng mã. Đức Quang, một chàng trai 9X đến từ Bắc Ninh, chính là người đã tạo nên điều kỳ diệu này.

Gặp Đức Quang vào những ngày cận Rằm tháng 7, tôi được nghe anh kể về hành trình đầy thử thách nhưng cũng rất thú vị khi quyết định bán vàng mã trực tuyến – điều ít ai dám nghĩ tới trước đây. Tại Việt Nam, “Quang Vàng Mã" hiện được coi là người tiên phong và cũng là một trong những người thành công nhất trong việc đưa mặt hàng vàng mã lên nền tảng TikTok. Với tài khoản @quangvangma và @quangvangma2, anh đã thu hút được hơn 200 nghìn người theo dõi và hơn 6 triệu lượt thích, với lượt xem dao động từ hàng chục nghìn đến hàng triệu lượt mỗi clip.

Chàng trai 28 tuổi sinh ra và lớn lên tại xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh – nơi được xem là "thủ phủ vàng mã” miền Bắc. Gia đình Quang đã gắn bó với nghề truyền thống này suốt hơn 30 năm và chính môi trường này đã định hình tuổi thơ của anh, nơi mà những khung tre, hồ dán, các loại giấy màu sắc rực rỡ và những mô hình vàng mã trở thành những người bạn đồng hành quen thuộc.

Sau khi tốt nghiệp đại học, Quang ấp ủ kế hoạch mở một cửa hàng bán vàng mã tại quận Long Biên, Hà Nội. Mục tiêu ban đầu là tạo ra một địa điểm thuận tiện hơn cho khách hàng, để họ không cần phải di chuyển quá xa mỗi khi có nhu cầu mua vàng mã.

Tuy nhiên, kế hoạch ban đầu của Quang gặp khó khăn do dịch bệnh ảnh hưởng đến quy trình vận chuyển, cùng với việc chọn sai đối tượng khách hàng. Anh nhận ra, vàng mã không chỉ cần đẹp mắt mà còn phải đáp ứng nhu cầu tâm linh sâu sắc. Đây là lý do người mua thường tìm đến các khu chợ truyền thống hoặc siêu thị lớn, thay vì những cửa hàng nhỏ lẻ.

Trước tình hình này, Đức Quang đã quyết định đóng cửa hàng tại Long Biên sau 4 tháng hoạt động. Những ngày cuối năm 2022, chàng trai 9X này quyết định trở về làng Song Hồ, nơi có xưởng sản xuất chính của gia đình, để suy nghĩ lại chiến lược kinh doanh và thử sức với những hướng đi mới.

Với vốn kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực thương mại điện tử, Đức Quang hiểu rằng thời điểm TikTok đang "lên ngôi" chính là cơ hội vàng để thử sức với một hướng đi mới. Anh quyết định đưa mặt hàng vàng mã dấn thân vào thị trường trực tuyến.

Thế nhưng, những ngày đầu tiên không mấy suôn sẻ. Đức Quang đã dành rất nhiều thời gian để quay các video về cửa hàng, cùng với việc chuẩn bị các kịch bản một cách kỹ lưỡng, nhưng kết quả lại không như mong đợi. Mặc dù anh đã miệt mài tạo nội dung, nhưng lượng tương tác và sự quan tâm của khách hàng có nhu cầu mua vẫn còn rất hạn chế.

Sau một thời gian thử nghiệm và suy nghĩ, Đức Quang tìm ra giá trị cốt lõi để tạo sức ảnh hưởng trên TikTok. Những nội dung chỉ mang tính chất giải trí đơn thuần, dù có thể thu hút sự chú ý trong một khoảng thời gian ngắn, nhưng sẽ không tạo được sự gắn bó lâu dài với khách hàng.

Đức Quang quyết định tập trung vào việc tạo ra các video với chủ đề “món quà tâm linh”, một ý tưởng xuất phát từ giá trị văn hóa và tín ngưỡng của người Việt. Đức Quang xác định rõ ràng hai đối tượng khách hàng chính mà mình muốn hướng đến: tổ tiên, người thân đã khuất và các vị thần thánh mà người Việt kính trọng. Với mỗi video, anh không chỉ giới thiệu sản phẩm mà còn truyền tải những thông điệp sâu sắc về ý nghĩa của việc thờ cúng, cách chọn lựa vàng mã phù hợp để thể hiện lòng thành kính.

Sự chuyển đổi này đã nhanh chóng mang lại hiệu quả rõ rệt. Các video của Đức Quang bắt đầu thu hút sự chú ý và được lan truyền rộng rãi trên TikTok, với hàng triệu lượt xem, biến vàng mã từ một mặt hàng tưởng chừng như khó bán trở thành một sản phẩm độc đáo và được ưa chuộng trên nền tảng số.

Khi nói về nguồn cảm hứng đã giúp anh xây dựng và duy trì một kênh bán hàng bền vững như hiện nay, Đức Quang chia sẻ rằng, điều quan trọng nhất là sự đồng cảm và lắng nghe. Anh cho biết, việc quan sát cuộc sống xung quanh, thấu hiểu những câu chuyện, tâm tư của khách hàng chính là chìa khóa để tạo ra những sản phẩm có giá trị thực sự.

Chẳng hạn, khi nghĩ về việc một người mẹ, người cha vừa mất con nhỏ, anh đã tưởng tượng đến những điều mà họ sẽ làm nếu đứa con ấy vẫn còn sống. "Nếu đúng như hiện tại, đứa trẻ đó có thể đã đến tuổi đi học, bắt đầu vào lớp một. Trong tâm thế của một người cha mẹ, họ sẽ nghĩ đến việc chuẩn bị cho con mình những thứ gì để bước vào ngưỡng cửa đầu đời", Đức Quang nói. Từ sự đồng cảm sâu sắc, Đức Quang bắt đầu đưa ra ý tưởng về “món quà tâm linh”, đó là balo, cái bút, quyển vở… những vật dụng học tập mà đứa trẻ có thể cần nếu còn sống.

Vàng mã không chỉ đơn thuần là vật phẩm thờ cúng mà còn là món quà tinh thần của người sống dành cho người đã khuất, đó cũng là một cách để họ tiếp tục yêu thương. Tất thảy những giá trị đó tạo nên một kênh bán hàng không chỉ bền vững mà còn mang giá trị tinh thần sâu sắc.

Khi được hỏi về những thách thức trong việc xây dựng mô hình kinh doanh vàng mã trực tuyến, Đức Quang thẳng thắn chia sẻ rằng, anh đã gặp không ít phản đối từ phía công chúng. Nhiều người cho rằng không nên cổ xúy cho việc đốt vàng mã, vì nó có thể tạo ra sự lãng phí và gây ảnh hưởng xấu đến môi trường. Tuy nhiên, Đức Quang đã có cách nhìn nhận riêng về vấn đề này.

Anh cho rằng, vàng mã là một phần không thể thiếu trong phong tục tín ngưỡng lâu đời của người Việt Nam. Với quan niệm "trần sao âm vậy", người Việt từ lâu đã coi trọng việc gửi gắm tình cảm và sự quan tâm của mình đến người thân đã khuất thông qua những vật phẩm như tiền vàng, nhà giấy, xe giấy, và nhiều loại vàng mã khác. Đối với nhiều gia đình, việc đốt vàng mã không chỉ là một nghi thức mà còn là cách để họ cảm thấy an tâm rằng người thân của mình ở thế giới bên kia sẽ được hưởng cuộc sống đầy đủ, ấm no.

Việc thay đổi hay bỏ đi một tín ngưỡng đã ăn sâu vào văn hóa dân tộc không phải là điều dễ dàng, quan trọng là phải thực hiện nghi lễ này một cách văn minh và có ý thức bảo vệ môi trường. Việc đốt vàng mã nên được thực hiện tại các khu vực riêng biệt, không nên đốt tràn lan ra đường phố hoặc các khu vực công cộng.

"Theo quan niệm của Phật giáo, tâm xuất thì Phật biết, nên việc hóa vàng mã đúng nơi quy định không làm mất đi ý nghĩa của hành động này. Người đã khuất vẫn cảm nhận được tấm lòng của người thân mà không lo mất lộc", Đức Quang chia sẻ.

Ngoài ra, theo phong tục dân gian, tro thường được để nguội, sau đó gói vào tờ giấy đỏ hoặc túi ni-lông và rải xuống sông, hồ. Tuy nhiên, Đức Quang cho rằng hành động này có thể gây ô nhiễm môi trường nước. Thay vào đó, anh gợi ý đem tro vàng mã sử dụng làm phân bón cho cây cối trong vườn, vừa tận dụng nguồn tài nguyên, vừa giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Đây không chỉ là cách thức bảo vệ môi trường mà còn là một cách để vàng mã mang lại giá trị thiết thực hơn trong cuộc sống hàng ngày.

Hiện nay, cơ sở kinh doanh của Đức Quang đã trở thành một nguồn tạo việc làm ổn định cho hàng trăm người lao động trong vùng, góp phần không nhỏ vào phát triển kinh tế địa phương. Từ những đơn hàng nhỏ lẻ ban đầu, Đức Quang đã không ngừng nỗ lực để xây dựng và phát triển doanh nghiệp của mình, biến nó thành một tổng kho sỉ lẻ vàng mã phân phối khắp mọi miền đất nước.

Một ngày làm việc của Đức Quang thường không có chỗ cho sự nghỉ ngơi. Thậm chí, trong lúc trò chuyện với chúng tôi, Đức Quang vẫn đang bận rộn kiểm tra hàng hóa, tranh thủ từng giây phút để đảm bảo rằng mọi đơn hàng đều được xử lý chính xác và kịp giao đến tay khách hàng dịp Rằm tháng 7.

Những người trẻ như “Quang Vàng Mã" đang không chỉ đang xây dựng một doanh nghiệp thành công, mà còn kiến tạo một mô hình kinh doanh đậm tính nhân văn, tôn trọng truyền thống và bảo vệ môi trường. Trong mỗi sản phẩm vàng mã được đóng gói và gửi đi, không chỉ có tâm huyết của một người trẻ dám nghĩ, dám làm, mà còn là sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa tâm linh và đời sống thực tế. Đó là cách Đức Quang biến những thách thức thành cơ hội, góp phần vào sự phát triển bền vững của cộng đồng và đất nước.

>> Thí sinh sở hữu học hàm cao nhất lịch sử Olympia: Tiến sĩ Việt trẻ nhất được phong hàm Phó Giáo sư năm 39 tuổi, sở hữu 'cơ ngơi đồ sộ' ở nước ngoài