Sinh đủ hai con được ưu tiên mua nhà ở xã hội, tăng thời gian nghỉ thai sản

Phụ nữ được nghỉ 7 tháng nếu sinh con thứ 2

Chiều 8/10, tại phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan trình bày tờ trình dự thảo Luật Dân số. Theo đó, dự thảo đặt mục tiêu giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh. Trong đó quy định khuyến khích đưa nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư.

Dự thảo cũng quy định sẽ đình chỉ người hành nghề y có hành vi công bố, thông báo, tiết lộ thông tin về giới tính thai nhi cho khách hàng, trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính theo quy định của Bộ Y tế.

Ngoài ra, để duy trì mức sinh thay thế, dự thảo quy định về việc tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai. Theo đó, phụ nữ được nghỉ thêm 1 tháng; nam giới được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con. Bên cạnh đó, phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã chết được ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội. Chính phủ quy định nội dung và mức hỗ trợ tối thiểu.

Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, có ý kiến đề nghị bổ sung đánh giá tác động quy định tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai dưới góc nhìn từ doanh nghiệp và chính người lao động. Bởi việc tăng quyền lợi về chế độ nghỉ thai sản cho các cặp vợ chồng có thể gây tâm lý e ngại cho chủ sử dụng lao động khi tuyển dụng lao động nữ. Do vậy, cần có chính sách hay giải pháp để cân bằng, hài hòa lợi ích giữa các bên.

Ủy ban Văn hóa và Xã hội cũng đề nghị nghiên cứu quy định hỗ trợ tài chính đối với phụ nữ sinh đủ 2 con theo hướng, nhóm phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi ở mức hỗ trợ cao hơn; làm rõ tiêu chí “địa phương có mức sinh thấp” là thấp dưới mức sinh thay thế hay mức nào.

Mức sinh thấp do chi phí cao

Nêu ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho hay, nhiều địa phương đang có mức sinh thay thế thấp, điển hình như tỷ suất sinh của TPHCM năm 2024 chỉ có 1,39 con/phụ nữ.

Theo ông, mức sinh thấp gắn với nguyên nhân chi phí cao. Bên cạnh chính sách đã đề ra, ông đề nghị có biện pháp tổng thể, căn cơ, lâu dài để người dân kết hôn, sinh đủ hai con, đảm bảo mức sinh thay thế.

Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và tài chính Phan Văn Mãi đề nghị nghiên cứu thể chế hóa nhiều hơn nữa tinh thần của Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị vào trong luật này. Ông nhấn mạnh, chất lượng dân số rất quan trọng cho sự phát triển, thậm chí sự tồn tại của dân tộc.

“Từ khi mang thai đến khi sinh ra, trước và trong thời gian ở trường, trong khoảng mười mấy năm đó, có những giai đoạn rất quyết định cho sự phát triển về thể chất và tinh thần của một người”, nhấn mạnh điều này, ông Mãi đề nghị nghiên cứu các chính sách cho phù hợp.

Cũng theo ông Phan Văn Mãi, vấn đề chăm sóc sức khỏe người cao tuổi còn được quy định quá ít trong dự thảo luật. TPHCM từ lâu lắm rồi người cao tuổi đã được khám miễn phí một lần. Ông đề nghị nghiên cứu và nên quy định trong luật để xây dựng thành một vòng đời từ khi mang thai, sinh con, lớn lên cho đến khi về già.