Thanh niên Nhật chọn công việc linh hoạt hơn làm toàn thời gian
Ngày càng nhiều lao động trẻ tại Nhật Bản đề cao tính linh hoạt trong việc làm nhằm cho phép họ theo đuổi sở thích cá nhân, một xu hướng có thể đòi hỏi các nhà chức trách xem xét lại các chương trình an sinh xã hội, vốn dựa trên điều kiện có việc làm toàn thời gian.
Theo dữ liệu năm 2023, hiện có 730.000 người từ 25 đến 34 tuổi tại Nhật Bản làm các công việc không cố định, tăng 140.000 người so với một thập kỷ trước đó. Đồng thời, số người chấp nhận những công việc bán thời gian vì thiếu các vị trí toàn thời gian đã giảm một nửa.
Một phụ nữ 25 tuổi đang làm việc tại Tokyo đã từ bỏ công việc toàn thời gian tại một công ty công nghệ lớn để làm việc trong ngành âm nhạc với tư cách là một nhân viên không thường xuyên.
Cô nói: “Tôi muốn theo đuổi những gì bản thân muốn làm, ngay cả khi điều đó có nghĩa là mức lương thấp hơn một chút và kém ổn định hơn”.
Theo một cuộc khảo sát của Bộ Nội vụ, số lượng lao động không thường xuyên từ 25 đến 34 tuổi đạt tổng cộng 2,37 triệu người vào năm 2023, giảm 640.000 người so với năm 2013.
Giáo sư Yamaguchi Shintaro tại Trường Kinh tế sau đại học của Đại học Tokyo cho biết: “Ngày càng nhiều người đang tìm kiếm một cuộc sống trọn vẹn bên ngoài công việc. Giá trị công việc đang thay đổi”.
Một phụ nữ 25 tuổi khác làm việc bán thời gian tại một nhà hàng ở Tokyo đang theo đuổi sự nghiệp giải trí thông qua một công ty quản lý. Cô nói: “Tôi có thể điều chỉnh giờ làm việc để phù hợp với khối lượng công việc khác của mình".
Nhìn qua tất cả các thế hệ, số người phải làm những công việc thất thường vì không tìm được việc làm toàn thời gian đang có xu hướng giảm. Năm 2023, con số này là 1,96 triệu người, giảm 1,45 triệu người so với năm 2013.
Nền kinh tế Nhật Bản đã phục hồi kể từ sau thảm họa động đất và sóng thần năm 2011, với tỷ lệ thất nghiệp ở mức dưới 4% kể từ năm 2014. Tỷ lệ cơ hội việc làm cho người tìm việc vẫn ở mức trên 1.
Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi cũng thúc đẩy người lao động chuyển sang các vị trí toàn thời gian bằng cách cung cấp các khoản trợ cấp. Chương trình này đã cho phép hơn 780.000 người chuyển sang các vị trí toàn thời gian từ năm tài chính 2013 đến năm tài chính 2022.
Nhưng tổng số lao động không thường xuyên đã tăng lên 21,24 triệu vào năm 2023, tăng 2,18 triệu so với năm 2013.
Đà tăng vọt này là do những người lớn tuổi làm việc quá tuổi nghỉ hưu truyền thống. Số người từ 65 tuổi trở lên muốn làm việc theo lịch trình linh hoạt đạt 1,45 triệu người vào năm 2023, tăng 890.000 người so với năm 2023.
Khi ngày càng có nhiều người lao động chọn những vị trí linh hoạt như vậy, chính phủ Nhật Bản có thể phải đánh giá lại các chương trình an sinh xã hội. Vì người lao động không thường xuyên thường kiếm được ít hơn 30% so với người lao động thường xuyên, nên đóng góp an sinh xã hội của họ sẽ thấp hơn, dẫn đến lương hưu không đủ.
Cũng có những người đã lựa chọn những công việc không thường xuyên để chăm sóc con nhỏ hoặc cha mẹ già.
Doanh nghiệp Nhật Bản quyết tâm chiến đấu chống "khủng bố bán thời gian"