Số ca sinh ở Nhật Bản đạt mức thấp kỷ lục

Theo số liệu mới nhất của chính phủ Nhật Bản, số trẻ sơ sinh ở nước này đã giảm năm thứ 8 liên tiếp xuống mức thấp kỷ lục vào năm 2023.

Dữ liệu sơ bộ mới được công bố đã nhấn mạnh thách thức khó khăn mà Nhật Bản phải đối mặt trong nỗ lực ngăn chặn tình trạng suy giảm dân số.

Cụ thể, số ca sinh tại Nhật đã giảm 5,1% so với một năm trước đó xuống còn 758.631 trường hợp. Trong khi đó, số cặp đôi kết hôn vào năm 2023 có thể đã lần đầu tiên giảm xuống dưới con số 500.000 sau 90 năm.

Lý do là nhiều người phải chật vật trong việc tìm kiếm bạn tâm giao của mình trong thời kỳ đại dịch COVID-19 và những lo ngại về tài chính đè nặng lên tâm trí giới trẻ.

Ngày 16/2, Nội các Nhật Bản đã thông qua dự luật mở rộng các biện pháp nhằm đảo ngược tỷ lệ sinh đang giảm, nhưng hiệu quả của dự luật trong việc giảm bớt mối lo ngại của giới trẻ về tương lai và khuyến khích các gia đình sinh con vẫn chưa rõ ràng. Dự luật bao gồm tăng cường trợ cấp cho trẻ em và trợ cấp nghỉ phép chăm sóc trẻ với kinh phí khoảng 3.600 tỷ yen (khoảng 24 tỷ USD) mỗi năm kể từ năm tài chính 2026.

Các quan chức nhấn mạnh quy mô của dự luật đưa Nhật Bản ngang hàng với Thụy Điển, một trong những quốc gia đứng đầu bảng xếp hạng của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) về chi tiêu công cho mỗi trẻ em tính theo phần trăm tổng sản phẩm quốc nội. Tuy nhiên, do các biện pháp tăng tỷ lệ sinh trước đây không hiệu quả nên vẫn chưa rõ liệu việc phân bổ ngân sách lớn hơn có thay đổi được tình thế hay không.

Bắt đầu từ tháng 10/2019, Chính phủ Nhật Bản đã chi khoảng 1.500 tỷ yen để cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ em miễn phí cho trẻ em từ 3-5 tuổi. Chính phủ cũng đưa ra các biện pháp giảm học phí đại học. Tuy nhiên, tỷ lệ sinh vẫn tiếp tục giảm và lần đầu tiên giảm xuống dưới 800.000 vào năm 2022.

Một nguyên nhân khiến các biện pháp chưa phát huy hiệu quả là do các chính sách chỉ tập trung vào hỗ trợ nuôi con mà không giúp đỡ những thanh niên chưa lập gia đình, trong khi sự suy giảm hôn nhân sẽ có tác động lớn đến tỷ lệ sinh.

Tính đến năm 2020, tỷ lệ nam giới Nhật Bản không kết hôn trong suốt cuộc đời là 30%, trong khi con số này năm 1933 là chưa đến 2%.

“Kỷ băng hà hôn nhân” hiện nay, trong đó ngay cả những người muốn kết hôn cũng không thể kết hôn, bắt nguồn từ tình trạng việc làm không ổn định trong giới trẻ và kéo theo đó là thu nhập giảm sút.

Theo một cuộc khảo sát năm 2022 của tổ chức lao động Rengo, 57,7% số phụ nữ làm việc toàn thời gian sau khi tốt nghiệp ra trường đã có con, trong khi con số này ở những phụ nữ làm bán thời gian chỉ là 33,2%. Tỷ lệ có vợ/chồng lần lượt là 63,6% đối với những người làm việc toàn thời gian và 34,1% đối với những người không làm việc.

Một cuộc khảo sát khác của Bộ Nội vụ và Truyền thông năm 2022 cho thấy, nam giới có thu nhập hằng năm thấp hơn có nhiều khả năng sống độc thân suốt đời. Theo dữ liệu thống kê, khoảng 98% số ca sinh ở Nhật Bản là của các cặp vợ chồng, do đó những thay đổi về số lượng cuộc hôn nhân sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến số ca sinh.

Một lễ hội có tuổi đời ngàn năm ở Nhật Bản sẽ bị xóa sổ vì ảnh hưởng của dân số già