Tháp Chăm nghìn năm tuổi tại Huế ngâm nước nhiều ngày: Xử lí thế nào?

Tại thời điểm kiểm tra, khi chứng kiến di tích cổ bị ngâm nước kéo dài, Phó Chủ tịch UBND TP Huế đã phê bình đơn vị quản lý và chính quyền địa phương vì chậm báo cáo, chậm triển khai phương án xử lý, để xảy ra tình trạng ngập úng gây nguy cơ ảnh hưởng đến di tích.

Ông Hoàng Hải Minh yêu cầu huy động ngay máy bơm để hút nước, đồng thời chỉ đạo đơn vị liên quan cùng chính quyền địa phương túc trực, giám sát thường xuyên, đảm bảo trong ngày 7/11 phải rút hết nước và báo cáo kết quả về UBND thành phố.

Về lâu dài, lãnh đạo UBND TP Huế giao cho đơn vị quản lý di tích nghiên cứu, đề xuất phương án bảo vệ công trình hiệu quả hơn, trong đó đặc biệt chú trọng đến giải pháp thoát và chống ngập nước, nhằm đảm bảo an toàn cho ngôi tháp cổ và khu vực phụ cận, tránh tái diễn sự cố tương tự.

Được biết, tháp Chăm Phú Diên được phát hiện năm 2001 tại xã Phú Diên, huyện Phú Vang (nay là xã Phú Vinh, TP Huế), là di tích Chăm Pa cổ được tìm thấy dưới lòng cát ven biển, có giá trị lớn về lịch sử, khảo cổ và văn hóa. Công trình được xếp hạng Di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia, hiện do Bảo tàng Lịch sử TP Huế quản lý.

Ngày 14/3/2022, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) xác lập kỷ lục “Tháp Phú Diên - tháp Chăm cổ chìm sâu dưới cồn cát ven biển được khai quật và bảo tồn đầu tiên tại Việt Nam”. Tiếp đó, ngày 30/5/2022, Liên minh Kỷ lục Thế giới (WorldKings) ghi nhận thêm kỷ lục “Tháp Chăm cổ bằng gạch chìm sâu dưới cồn cát ven biển được khai quật và bảo tồn đầu tiên trên thế giới”.

Trao đổi với phóng viên, Chủ tịch UBND TP Huế Phan Thiên Định, cho biết, ông đã chỉ đạo Sở Văn hóa - Thể thao thành phố cho tiến hành kiểm tra thêm các di tích khác trên địa bàn sau khi trải qua trận mưa lũ lịch sử, kéo dài nhiều ngày.

Còn theo Tiến sĩ Trần Đình Hằng - Phân viện trưởng Phân viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế, vấn đề giải pháp bảo vệ bền vững di tích tháp Chăm Phú Diên đã từng nhiều lần được bàn thảo. Ông nhận định, việc làm nhà kính che phủ di tích tuy có tác dụng hạn chế mưa gió, nhưng vào mùa hè, nhiệt độ trong nhà kính rất lớn có thể gây ảnh hưởng đến môi trường bảo tồn. Giờ đây, trong bối cảnh tháp bị ngâm nước nhiều ngày, vị này lo ngại gạch cổ của ngôi tháp có thể bị rệu rã và xuống cấp nhanh hơn.

Trước đó, như Tiền Phong phát hiện và phản ánh, tháp Chăm Phú Diên - di tích hơn nghìn năm tuổi - bị ngâm trong nước suốt nhiều ngày do mưa lớn kéo dài hơn một tuần. Có thời điểm mực nước dâng gần nửa thân tháp, khiến người dân địa phương lo ngại nền móng gạch cổ có thể bị mục rữa, sụt lún, thậm chí sập đổ.

Do công trình nằm dưới cồn cát và thấp hơn mực nước biển, nước mưa dồn ứ không thể thoát, biến khu vực di tích thành “hố nước” tù đọng. Trong khi đó, chính quyền địa phương và Bảo tàng Lịch sử TP Huế - đơn vị quản lý di tích - lại chậm có biện pháp xử lý triệt để, dẫn đến việc công trình có giá trị đặc biệt về lịch sử - văn hóa này bị ngâm nước kéo dài, gây lo lắng trong dư luận.