Thống đốc NHNN: Khó khăn của thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, bão lũ, sự cố SCB đặt ra nhiều thách thức với điều hành chính sách tiền tệ

Chiều 13/10, tại phiên tham luận chính thức của Đại hội Đảng bộ Chính phủ nhiệm kỳ 2025-2030, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết: ngay từ đầu nhiệm kỳ, đại dịch Covid-19 đã tác động nghiêm trọng đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, gây đứt gãy chuỗi cung ứng, lạm phát tăng cao. Các ngân hàng trung ương trên thế giới buộc phải thắt chặt chính sách tiền tệ nhanh và mạnh; giá vàng, giá đô la Mỹ biến động phức tạp.

Trong nước, thị trường bất động sản, trái phiếu và doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn; thiên tai, bão lũ cùng sự cố rút tiền hàng loạt tại ngân hàng SCB đã tạo ra những thách thức lớn đối với công tác điều hành chính sách tiền tệ. Trong bối cảnh nền kinh tế có độ mở cao, Ngân hàng Nhà nước phải đồng thời thực hiện nhiều mục tiêu: kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trên 8%, giảm mặt bằng lãi suất, ổn định tỷ giá và bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng.

Trước bối cảnh đầy khó khăn và thách thức đó, dưới sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cùng với sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương và sự đồng hành của doanh nghiệp, người dân - Ban Thường vụ Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước đã lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện hoạt động của ngành, đạt được nhiều kết quả tích cực trong điều hành chính sách tiền tệ.

Cụ thể, việc điều tiết tiền tệ, tín dụng hợp lý đã góp phần kiểm soát lạm phát ở mức thấp, bảo đảm cung ứng vốn cho nền kinh tế, bình quân khoảng 15%/năm, hỗ trợ phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ sau đại dịch.

Đặc biệt, trước sự cố rút tiền hàng loạt tại SCB, với bản lĩnh, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, Ban Thường vụ Đảng ủy NHNN đã tham mưu, đề xuất và chỉ đạo triển khai đồng bộ các giải pháp, ngăn ngừa rủi ro lan truyền, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ và bảo đảm an toàn hệ thống.

Trong bối cảnh lãi suất quốc tế tăng cao, NHNN vẫn kiên định duy trì mặt bằng lãi suất điều hành trong thời gian dài; chỉ điều chỉnh tăng khi cần thiết để ổn định tỷ giá, sau đó giảm và giữ ổn định. Đến nay, mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm khoảng 2%/năm so với cuối năm 2022, phản ánh quyết tâm cao của ngành ngân hàng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế, bất chấp áp lực lớn từ lãi suất quốc tế.

Tỷ giá và thị trường ngoại hối được duy trì ổn định nhờ kết hợp đồng bộ các công cụ điều tiết tiền tệ. Thị trường hoạt động thông suốt, mọi nhu cầu ngoại tệ hợp pháp, đặc biệt là nhập khẩu hàng hóa, nguyên vật liệu phục vụ sản xuất trong nước, đều được đáp ứng kịp thời, nhất là vào năm cuối nhiệm kỳ khi kinh tế phục hồi mạnh.

Khi doanh nghiệp và người dân gặp khó khăn, ngành ngân hàng đã thể hiện tinh thần trách nhiệm và chia sẻ bằng hàng loạt chính sách hỗ trợ về tín dụng, lãi suất: cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn giảm lãi phí… với tổng giá trị hỗ trợ lên tới khoảng 70.000 tỷ đồng. Ngành cũng dành hơn 2.000 tỷ đồng cho chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và hỗ trợ công tác phòng, chống đại dịch Covid-19.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, cùng với những thách thức hiện nay đối với ổn định kinh tế vĩ mô, trong nhiệm kỳ tới, tình hình kinh tế - tiền tệ thế giới và trong nước dự báo còn nhiều yếu tố bất định. Với mục tiêu bước vào giai đoạn tăng tốc, bứt phá, hướng tới tăng trưởng kinh tế ở mức hai con số nhưng vẫn bảo đảm ổn định vĩ mô, công tác điều hành chính sách tiền tệ sẽ chịu áp lực lớn, đặc biệt khi đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - những động lực chính chưa thể tạo ra bước nhảy về năng suất lao động ngay từ đầu nhiệm kỳ.

Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẳng định, với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm cao, ngành ngân hàng sẽ chủ động theo dõi sát diễn biến kinh tế, nâng cao chất lượng phân tích, dự báo, linh hoạt sử dụng các công cụ chính sách với liều lượng và thời điểm phù hợp, nhằm góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng cao và bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng.

Theo Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước, ổn định kinh tế vĩ mô là yêu cầu xuyên suốt, là nền tảng cho tăng trưởng nhanh và bền vững trong những năm tới. Do đó, ở giai đoạn đầu nhiệm kỳ, khi năng suất lao động chưa thể tăng nhanh nhờ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tăng trưởng kinh tế sẽ tiếp tục dựa vào vốn. Khi đó, cần khai thác tối đa dư địa từ chính sách tài khóa, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, phát triển thị trường vốn và trái phiếu doanh nghiệp để huy động vốn trung, dài hạn, giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ các nút thắt trong đầu tư, kinh doanh một cách thực chất và hiệu quả, rút ngắn thời gian triển khai dự án, tăng tốc độ quay vòng vốn, qua đó giảm áp lực tăng trưởng tín dụng và rủi ro tiềm ẩn đối với hệ thống ngân hàng.

Khi triển khai các dự án kinh tế lớn, trọng điểm, cần đa dạng hóa nguồn lực đầu tư, lựa chọn trọng tâm, trọng điểm, tính toán và phân kỳ hợp lý, để tránh rủi ro đối với ổn định kinh tế vĩ mô.