Thu ngân sách nửa đầu năm tăng gần 30% nhờ đâu?

Theo Bộ Tài chính, tổng thu ngân sách đạt 1,332 triệu tỷ đồng, tương đương 67,7% dự toán và tăng 28,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, thu nội địa đóng vai trò chủ đạo, đạt 1,158 triệu tỷ đồng và tăng tới 33,3% so với cùng kỳ, vượt xa kỳ vọng đề ra.

Một trong những động lực chính là thu tiền sử dụng đất, tăng mạnh 167%. Nhiều địa phương triển khai đồng loạt thẩm định giá, giải phóng mặt bằng và đấu giá đất từ cuối năm 2024, giúp khoản thu này gia tăng đáng kể. Điển hình là Hà Nội, nơi thu tiền sử dụng đất đã đạt 74.000 tỷ đồng trong 6 tháng, tăng gấp 7 lần cùng kỳ. Nhiều dự án lớn, như Vinhomes Wonder City (Vingroup), Ciputra, và dự án thành phố thông minh Bắc Hà Nội, đã nộp ngân sách hàng ngàn đến hàng chục ngàn tỷ đồng.

Các khoản thu khác cũng đóng góp mạnh cho ngân sách. Thuế thu nhập doanh nghiệp đạt 73,5% dự toán, nhờ sự phục hồi của hoạt động chuyển nhượng bất động sản, tăng 84%. Thu cổ tức, lợi nhuận của Ngân hàng Nhà nước tăng hơn 45%, đạt 82,5% dự toán. Thu tiền thuê đất cũng tăng gần 46%, đồng thời thu từ xuất nhập khẩu cũng có mức tăng đáng kể.

Tổng thu ngân sách nửa đầu năm đạt hơn 1,3 triệu tỷ đồng (Ảnh minh họa)

PGS-TS Ngô Trí Long đánh giá, một yếu tố ít được nhắc đến nhưng có ảnh hưởng đáng kể là chuyển đổi số trong quản lý thuế và hải quan. Việc áp dụng hệ thống quản lý bằng dữ liệu giúp cơ quan thuế theo dõi chặt chẽ các giao dịch chuyển nhượng bất động sản và thương mại điện tử, giảm thất thu và tăng thu đúng nguồn. Đây là một bước cải cách quan trọng giúp tăng tính minh bạch và hiệu quả quản lý ngân sách công.

Dù vậy, ông Long lưu ý rằng một phần tăng thu cao là kết quả của yếu tố chuyển tiếp từ cuối năm 2024 hoặc đến từ các nguồn thu không ổn định, như bất động sản hay cổ tức doanh nghiệp nhà nước. Thu từ khu vực FDI chỉ tăng ở mức 8–10%, cho thấy nhà đầu tư nước ngoài vẫn đang thận trọng. Ngoài ra, các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn còn khó khăn về vốn và thị trường để đóng góp nhiều hơn vào ngân sách.

>> Tỉnh rộng nhất cả nước thu ngân sách gần 75 tỷ đồng mỗi ngày