Tin vào lời ‘mật ngọt’, cụ bà viết di chúc để lại toàn bộ tài sản cho kẻ lừa đảo
Đối tượng này còn tự xưng là cựu thành viên lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế, cố tình ngăn cản bà liên lạc với gia đình nhằm chiếm đoạt tài sản.
Một vụ tranh chấp thừa kế hy hữu tại Thượng Hải đã thu hút sự quan tâm lớn của dư luận Trung Quốc, khi một người đàn ông không cùng huyết thống kiện con cháu ruột của một cụ bà 90 tuổi, yêu cầu tòa công nhận ông là người thừa kế hợp pháp theo di chúc.
Tuy nhiên, sau quá trình điều tra và xét xử, tòa án đã vạch trần âm mưu được dàn dựng công phu nhằm chiếm đoạt tài sản của người già cô đơn.
Theo hồ sơ vụ án, cụ bà họ Vương, sinh năm 1932, có 4 người con và sở hữu một căn nhà cùng hơn 200.000 nhân dân tệ (khoảng 740 triệu) tiền tiết kiệm. Sau khi cụ qua đời vào tháng 12/2023, một người đàn ông tên Lưu bất ngờ xuất hiện, tự nhận là “con đỡ đầu” của cụ và cho rằng mình được hưởng toàn bộ tài sản theo di chúc lập trước đó. Đến tháng 4/2024, Tòa án Nhân dân quận Trường Ninh, Thượng Hải, đã tiếp nhận vụ kiện thừa kế giữa ông Lưu và những người thân ruột thịt của cụ bà.
Kết quả điều tra xác định ông Lưu không có bất kỳ quan hệ huyết thống nào với cụ Vương. Hai người quen nhau tại viện dưỡng lão vào năm 2016, khi ông Lưu tự giới thiệu là người am hiểu y học cổ truyền, thường xuyên đến chăm sóc và chuyện trò cùng cụ.
Nhờ sự khéo léo và kiên nhẫn, ông nhanh chóng chiếm được lòng tin, khiến cụ coi như con trai cả của mình. Đến năm 2019, cụ cùng ông Lưu rời viện dưỡng lão với lý do “đi thăm cháu gái ở Sơn Đông”. Từ đó, gia đình hoàn toàn mất liên lạc với cụ.
Cháu trai của cụ, anh Tiểu Lâm, kể lại rằng khi đến viện dưỡng lão sau tang lễ của cha vào năm 2020, anh mới hay bà ngoại đã rời khỏi nơi đây từ lâu. Mọi nỗ lực tìm kiếm đều vô vọng, các cuộc gọi cho cụ và ông Lưu không có hồi âm.
Mãi đến đầu năm 2024, gia đình mới bất ngờ nhận được giấy triệu tập của tòa án, khi ông Lưu đệ đơn kiện yêu cầu được thừa kế căn nhà ở quận Trường Ninh cùng toàn bộ số tiền trong tài khoản ngân hàng của cụ Vương.

Trước tòa, ông Lưu trình một đoạn video ghi lại cảnh cụ Vương lập di chúc vào tháng 11/2023, có sự chứng kiến của luật sư và khẳng định đây là “ý nguyện thật” của cụ vì ông đã tận tâm chăm sóc bà trong nhiều năm.
Tuy nhiên, phía bị đơn gồm 3 người con và cháu trai của cụ phản đối kịch liệt, cho rằng toàn bộ quá trình lập di chúc được dàn dựng bằng thủ đoạn gian dối. Theo họ, ông Lưu không có nghề nghiệp, không thu nhập, từng rút hơn 200.000 nhân dân tệ từ tài khoản của cụ và cố tình ngăn cản bà liên lạc với gia đình.
Các chứng cứ được trình bày tại tòa cho thấy ông Lưu từng giả mạo lý lịch, tự nhận là cựu thành viên lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế để lấy lòng cụ Vương - người từng phục vụ trong quân đội. Ông còn đưa cụ đến vùng nông thôn Sơn Đông, thay đổi số điện thoại, khiến cụ hoàn toàn tách biệt với người thân.
Phó Chánh án Từ Lệ của Tòa án Nhân dân quận Trường Ninh cho biết: “Hành vi gian dối và cô lập này đã ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức của người cao tuổi, khiến bà tin rằng chỉ có Lưu mới đáng tin cậy.”
Kết quả giám định cho thấy, từ tháng 11/2022 đến tháng 12/2023, hơn 340.000 nhân dân tệ (khoảng 1,2 tỷ đồng) đã bị rút khỏi tài khoản lương hưu của cụ Vương qua máy ATM, phần lớn trong thời gian cụ sống cùng ông Lưu tại Sơn Đông. Ông này không thể cung cấp bằng chứng về việc sử dụng khoản tiền cho mục đích điều trị hay sinh hoạt của cụ. Tòa xác định hành vi rút tiền liên tiếp này có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản, không thể coi là quà tặng tự nguyện.
Sau khi xem xét toàn bộ bằng chứng, Tòa án Nhân dân quận Trường Ninh tuyên bố bản di chúc lập năm 2023 là vô hiệu vì được hình thành trên cơ sở gian dối. Theo phán quyết, toàn bộ bất động sản và tiền tiết kiệm của cụ Vương được chuyển giao cho cháu trai Tiểu Lâm - người thừa kế hợp pháp theo bản di chúc công chứng năm 2014. Ông Lưu buộc phải hoàn trả toàn bộ số tiền đã rút và không được hưởng bất kỳ quyền thừa kế nào.

Không chấp nhận phán quyết sơ thẩm, ông Lưu kháng cáo lên Tòa án Nhân dân Trung cấp số 1 Thượng Hải. Tuy nhiên, ngày 31/7/2025, tòa phúc thẩm đã bác toàn bộ kháng cáo, giữ nguyên bản án ban đầu.
Phó Chánh án Từ Lý của Tòa án Nhân dân quận Trường Ninh nhận định, vụ việc là lời cảnh tỉnh về nguy cơ người cao tuổi bị lợi dụng tình cảm để chiếm đoạt tài sản.
“Trong bối cảnh xã hội già hóa nhanh, nhiều người cao tuổi yếu về thể chất nhưng lại dễ tổn thương về tâm lý. Pháp luật không thể dung thứ cho những hành vi trục lợi dựa trên sự cô đơn của họ. Di chúc được lập bằng gian lận không thể được công nhận và mọi ‘chăm sóc’ xuất phát từ ý đồ chiếm đoạt đều không thể coi là hành vi thiện chí,” bà nhấn mạnh.