Tỉnh miền Trung của Việt Nam có nơi 'một con gà gáy, ba nước cùng nghe', có đỉnh núi cao được mệnh danh là 'nóc nhà' của Tây Nguyên

Quảng Ngãi là một tỉnh nằm ở ven biển miền Trung Việt Nam. Nơi đây có diện tích rộng lớn, vị trí chiến lược tiếp giáp 3 nước Việt Nam - Lào - Campuchia, cùng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và nền văn hóa đa dạng của 43 dân tộc anh em.

Ngày nay, Quảng Ngãi đang trở thành điểm sáng về giao thương, du lịch và phát triển bền vững trong khu vực. Đây không chỉ là vùng đất lưu giữ nhiều dấu ấn lịch sử, mà còn là bệ phóng để tỉnh vươn mình hội nhập, hiện đại hóa và nâng cao đời sống người dân trong tương lai.

Lịch sử lâu đời và văn hóa đa dạng

Quảng Ngãi có bề dày lịch sử hàng trăm năm, từng là vùng đất Cổ Lũy Động, nơi tiếp nhận và hòa nhập nhiều nền văn hóa, từ Champa đến Đại Việt. Đến năm 1402, Vương quốc Champa đã dâng Cổ Lũy Động cho Đại Việt, sau đó nhà Hồ chia vùng đất này thành 2 châu là Tư Châu và Nghĩa Châu.

Đến năm 1471, vua Lê Thánh Tông hợp nhất 2 châu thành phủ Tư Nghĩa. Trải qua các thời kỳ nhà Nguyễn và Tây Sơn, vùng đất này nhiều lần đổi tên, từ Quảng Nghĩa, Hòa Nghĩa, đến trấn Quảng Nghĩa. Đến năm 1832, tỉnh chính thức có tên gọi là Quảng Ngãi.

Trải qua thời kỳ Pháp thuộc, tỉnh vẫn giữ tên gọi Quảng Ngãi và sau Cách mạng Tháng Tám 1945, tên gọi này tiếp tục được sử dụng cho đến ngày nay.

Quảng Ngãi cũng là mảnh đất sinh ra nhiều nhân vật lịch sử tiêu biểu, trong đó nổi bật là Trương Đăng Quế (1793-1865), tự Diên Phương, biệt hiệu Quảng Khê - một danh nhân liêm chính, tài năng, có ảnh hưởng lớn trong chính sự nhà Nguyễn. Ông nổi tiếng với đạo đức, sự thanh bạch và những chính sách tiết kiệm công quỹ, tinh giản quan lại, đặt nền móng cho một triều đại công bằng và hiệu quả.

Bên cạnh bề dày lịch sử hàng trăm năm, Quảng Ngãi còn là vùng đất giàu trầm tích văn hóa với sự giao thoa độc đáo giữa văn hóa Việt, văn hóa Chăm và văn hóa các dân tộc thiểu số vùng Trường Sơn - Tây Nguyên.

Trải qua hàng trăm năm hình thành và phát triển, nơi đây lưu giữ nhiều di sản quý báu như hệ thống di tích Sa Huỳnh, các làn điệu dân ca bài chòi, hò Ba La, lễ hội đua thuyền sông Trà, cùng những phong tục truyền thống của người H’re, Co, Ca Dong.

Nền văn hóa Quảng Ngãi còn được bồi đắp bởi tinh thần nghĩa khí, kiên trung của con người miền Trung, tạo nên bản sắc mộc mạc nhưng bền bỉ, chan hòa mà sâu sắc. Từ văn hóa biển đảo Lý Sơn đến văn hóa núi rừng Kon Tum sau khi hợp nhất, Quảng Ngãi hôm nay trở thành một không gian văn hóa rộng mở, đa sắc màu và giàu tiềm năng để gìn giữ, phát huy trong cuộc sống hiện đại.

Vị trí chiến lược và tiềm năng phát triển

Sau khi hợp nhất với tỉnh Kon Tum theo Nghị quyết số 60-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Quảng Ngãi trở thành tỉnh rộng lớn thứ tư cả nước với diện tích 14.832,5km2 và dân số hơn 2,16 triệu người. Việc mở rộng địa giới hành chính đã giúp tỉnh sở hữu vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng.

Phía Tây, Quảng Ngãi có ngã ba Đông Dương, tiếp giáp 3 nước Việt Nam - Lào - Campuchia. Trong đó, Cửa khẩu quốc tế Bờ Y tại Ngọc Hồi giữ vai trò trọng yếu trong giao thương khu vực Tam giác phát triển. Vì thế, khu vực này được người dân ví như nơi “một con gà gáy, ba nước cùng nghe”, mang lại nhiều cơ hội cho thương mại và hợp tác xuyên biên giới.

Ngoài ra, Quảng Ngãi mới còn có 2 sân bay được đề xuất trong quy hoạch, đặt tại điểm du lịch nổi tiếng Măng Đen và đảo Lý Sơn, hứa hẹn thúc đẩy mạnh mẽ phát triển du lịch và kinh tế địa phương.

Núi Ngọc Linh - đỉnh núi cao 2.598m không chỉ là "nóc nhà" của Tây Nguyên mà còn là một khu bảo tồn thiên nhiên quý giá. Thảm thực vật nơi đây vô cùng đa dạng, với nhiều kiểu rừng khác nhau, nổi bật là rừng rậm với các loài cây như thông hai lá, dẻ, re, pơmu, đỗ quyên. Đặc biệt, vùng núi Ngọc Linh nổi tiếng với các loại dược liệu quý như nhân sâm, hà thủ ô và quế, trong đó Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis) là loại nhân sâm hiếm, được cả thế giới biết đến...

Với những yếu tố đó, vùng đất đa dạng với 43 dân tộc anh em này sẽ trở thành bệ phóng cho các hoạt động kinh tế - xã hội, từ nông nghiệp, công nghiệp đến dịch vụ và du lịch sinh thái.

Sáp nhập với Kon Tum giúp Quảng Ngãi mở rộng quỹ đất, nguồn tài nguyên và đa dạng hóa điều kiện tự nhiên. Việc kết hợp giữa đất rừng, núi cao, vùng đồng bằng và bờ biển tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế đa ngành, từ nông, lâm nghiệp, thủy sản, năng lượng tái tạo, đến du lịch sinh thái và công nghiệp nhẹ.

Quảng Ngãi cũng đặt mục tiêu phát triển hạ tầng, giao thông và năng lực kết nối vùng, đặc biệt là tại các cửa khẩu quốc tế, nhằm tăng cường giao thương trong khu vực và quốc tế. Với diện tích mở rộng và dân số đông đảo, tỉnh trở thành thị trường tiềm năng, đồng thời cũng là điểm kết nối quan trọng giữa miền Trung và Tây Nguyên.

Với bề dày lịch sử, vị trí chiến lược và nguồn lực thiên nhiên phong phú, Quảng Ngãi đang mở ra một chương mới trong phát triển kinh tế - xã hội. Tỉnh sẽ tập trung vào xây dựng nền hành chính hiện đại, phát triển bền vững và nâng cao đời sống nhân dân, đồng thời bảo tồn giá trị văn hóa lịch sử độc đáo của vùng đất.

Quảng Ngãi hôm nay không chỉ là nơi lưu giữ những di sản lịch sử, mà còn là vùng đất hứa hẹn về tiềm năng kinh tế, giao thương quốc tế và du lịch, hứa hẹn trở thành một trong những tỉnh năng động, hiện đại và hội nhập của Việt Nam trong những năm tới.