Từ nay, các hành vi vi phạm về BHXH, BHYT có thể bị phạt tới 3 tỷ đồng, thậm chí lãnh án tù đến 7 năm

Từ 1/7/2025, Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) và Điều 48b Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) quy định, những trường hợp thực hiện các hành vi trốn đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), ngoại trừ các lý do chính đáng được Chính phủ quy định sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.

Các hành vi bao gồm:

- Sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định mà người sử dụng lao động không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người phải tham gia BHXH bắt buộc, BHTN.

- Sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định mà người sử dụng lao động không lập danh sách hoặc lập danh sách không đầy đủ số người phải tham gia BHYT.

- Đăng ký tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, BHTN thấp hơn quy định.

- Đăng ký tiền lương làm căn cứ đóng BHYT thấp hơn tiền lương quy định.

- Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký BHXH bắt buộc, BHTN sau 60 ngày kể từ ngày đóng BHXH bắt buộc, BHTN chậm nhất và đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc.

- Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký BHYT sau 60 ngày kể từ ngày đóng BHYT chậm nhất và đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc.

Các hành vi trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN sẽ bị xử lý nghiêm, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự. Ảnh minh họa

Đối với những hành vi trên, mức phạt tiền có thể lên tới 3 tỷ đồng và bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể, theo quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự về tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động:

1. Người nào có nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động mà gian dối hoặc bằng thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ theo quy định từ 6 tháng trở lên thuộc một trong những trường hợp sau đây, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm:

a) Trốn đóng bảo hiểm từ 50 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng.

b) Trốn đóng bảo hiểm cho từ 10 người đến dưới 50 người lao động.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm:

a) Phạm tội 2 lần trở lên.

b) Trốn đóng bảo hiểm từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng.

c) Trốn đóng bảo hiểm cho từ 50 người đến dưới 200 người lao động.

d) Không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động quy định tại điểm a hoặc điểm b khoản 1 Điều này.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm:

a) Trốn đóng bảo hiểm 1 tỷ đồng trở lên.

b) Trốn đóng bảo hiểm cho 200 người lao động trở lên.

c) Không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động quy định tại điểm b hoặc điểm c khoản 2 Điều này.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

5. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này thì bị phạt như sau:

a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 500 triệu đồng.

b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng;

c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1 tỷ đồng đến 3 tỷ đồng.

Như vậy, nếu sau khi đã bị xử phạt hành chính mà người sử dụng lao động vẫn tiếp tục gian dối hoặc dùng thủ đoạn để không đóng hoặc đóng không đầy đủ BHXH, BHTN, BHYT trong thời gian từ 6 tháng trở lên, thì sẽ bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự.