Tỷ giá biến động, ngân hàng nào lãi lớn nhất từ kinh doanh ngoại hối?

Theo dữ liệu từ Hội Nghiên cứu Thị trường Liên Ngân hàng (VIRA), tỷ giá USD/VND bình quân trên thị trường liên ngân hàng trong quý II/2025 đạt 25.972 đồng, tăng 2,5% so với mức 25.346 đồng cùng kỳ năm ngoái.

Xét theo diễn biến nội quý, tỷ giá USD/VND tiếp tục xu hướng tăng trong quý II/2025 khi tăng 1,9%, từ 25.620 đồng đầu tháng 4 lên 26.120 đồng cuối tháng 6. Trước đó, quý II/2024 cũng ghi nhận mức tăng 2,6%, từ 24.795 đồng lên 25.445 đồng, cho thấy xu hướng tăng tỷ giá đã kéo dài sang năm thứ hai liên tiếp, dù tốc độ có phần chậm lại.

Tỷ giá USD/VND liên ngân hàng quý II/2025 tăng mạnh trở lại sau giai đoạn ổn định kéo dài. Nguồn: Tổng hợp từ dữ liệu của Hội Nghiên cứu Thị trường Liên Ngân hàng (VIRA).

Không những vậy, trong quý II/2025, tỷ giá USD/VND trên thị trường liên ngân hàng có thời điểm vượt mốc 26.200 đồng, phản ánh áp lực tăng mạnh trong ngắn hạn. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc chênh lệch lãi suất giữa VND và USD vẫn tiếp tục âm, khiến dòng vốn ngắn hạn có xu hướng dịch chuyển, qua đó gia tăng sức ép lên tỷ giá. Diễn biến này xảy ra bất chấp bối cảnh chỉ số Dollar Index (DXY) suy yếu trên thị trường quốc tế, cho thấy yếu tố nội tại đang đóng vai trò quyết định.

Trái với mức độ biến động mạnh trong quý II/2025, quý II/2024 ghi nhận diễn biến tỷ giá USD/VND ổn định hơn khi phần lớn thời gian dao động quanh vùng 25.450 đồng. Dù tỷ giá cuối kỳ tăng 2,6% so với đầu quý, biên độ dao động trong kỳ tương đối hẹp. Khi đó, NHNN duy trì tỷ giá trung tâm quanh mức khoảng 24.260 đồng trong hai tháng đầu quý, với biên độ ±5%, tương ứng mức trần khoảng 25.450 đồng – cũng là ngưỡng can thiệp bán USD của cơ quan điều hành. Để giữ ổn định thị trường, NHNN đã sử dụng đồng bộ các công cụ như bán ngoại tệ từ dự trữ ngoại hối, phát hành tín phiếu và điều tiết thanh khoản qua thị trường mở.

Trong bối cảnh tỷ giá biến động mạnh hơn so với cùng kỳ và thanh khoản ngoại tệ biến động đáng kể trong quý II/2025, hoạt động kinh doanh ngoại hối của hệ thống ngân hàng ghi nhận kết quả tích cực. Tổng lợi nhuận thuần từ mảng này tại 27 ngân hàng niêm yết đạt khoảng 7.933 tỷ đồng trong quý II, nâng lũy kế 6 tháng đầu năm lên 11.189 tỷ đồng. Kết quả này cho thấy một số ngân hàng đã tận dụng tốt cơ hội từ biến động tỷ giá để gia tăng nguồn thu.

Ngân hàng quốc doanh dẫn đầu về lợi nhuận ngoại hối

Dẫn đầu toàn hệ thống về giá trị tuyệt đối là Vietcombank với lợi nhuận thuần từ kinh doanh ngoại hối đạt 1.635 tỷ đồng trong quý II/2025, tăng 40,8% so với cùng kỳ. Hoạt động này đóng góp 14,8% vào lợi nhuận trước thuế và 4,7% vào tổng thu nhập hoạt động. Tính đến hết tháng 6/2025, lũy kế lợi nhuận thuần từ kinh doanh ngoại hối của Vietcombank đạt 3.659 tỷ đồng, tăng 55,2% so với cùng kỳ năm trước.

Top 10 ngân hàng ghi nhận lợi nhuận cao nhất từ kinh doanh ngoại hối trong quý II/2025. Nguồn: BCTC hợp nhất quý II/2025 của các NHTM.

BIDV xếp thứ hai với 1.357 tỷ đồng, giảm 21,3% so với quý II/2024. Dù giảm, tỷ trọng đóng góp vẫn rất lớn, đạt 15,7% trên lợi nhuận trước thuế và 6,2% trên tổng thu nhập hoạt động – cao nhất trong nhóm ngân hàng quốc doanh. Lũy kế 6 tháng đầu năm, BIDV ghi nhận 2.221 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh ngoại hối, giảm 30,4% so với cùng kỳ, phản ánh khả năng thu hẹp biên lợi nhuận hoặc mức nền cao năm trước.

VietinBank ghi nhận 1.106 tỷ đồng, giảm 6,8% so với quý II/2024. Tỷ lệ lợi nhuận ngoại hối trên lợi nhuận trước thuế đạt 9,1%, và trên tổng thu nhập hoạt động đạt 5,3%. Lũy kế nửa đầu năm, VietinBank thu về 2.019 tỷ đồng từ mảng này, giảm 20,2% so với cùng kỳ.

Ngân hàng tư nhân nổi bật nhờ tăng trưởng đột biến và hiệu quả cải thiện

Nhóm ngân hàng cổ phần tư nhân ghi nhận sự cải thiện rõ rệt trong hoạt động kinh doanh ngoại hối, thể hiện qua tốc độ tăng trưởng cao và tỷ trọng đóng góp lớn vào lợi nhuận.

ACB đạt 670 tỷ đồng lợi nhuận thuần từ kinh doanh ngoại hối trong quý II/2025, tăng 57,1% so với cùng kỳ, tương ứng tỷ lệ lợi nhuận ngoại hối trên lợi nhuận trước thuế là 11% và trên tổng thu nhập hoạt động là 7,3%. Lũy kế 6 tháng đầu năm, ACB ghi nhận 1.146 tỷ đồng, tăng 73,6% so với nửa đầu năm 2024.

MB Bank thu về 534 tỷ đồng, tăng 25,4%, với tỷ lệ đóng góp 7,1% trên lợi nhuận trước thuế và 5,1% trên tổng thu nhập hoạt động. Trong nửa đầu năm, MB Bank ghi nhận tổng lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối là 1.072 tỷ đồng, tăng 45,4% so với cùng kỳ.

TPBank là trường hợp nổi bật nhất với mức tăng trưởng tuyệt đối trong quý II/2025 là 369 tỷ đồng, tăng 55.704,4% so với cùng kỳ năm 2024. Tỷ lệ lợi nhuận ngoại hối trên lợi nhuận trước thuế của TPBank lên tới 18,1% và trên tổng thu nhập hoạt động đạt 8%, đều là mức cao nhất toàn ngành. Tổng lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối trong 6 tháng của TPBank đạt 352 tỷ đồng, tăng 318,9%, phản ánh rõ hiệu ứng nền thấp và bước nhảy vọt trong hiệu quả giao dịch tỷ giá.

Techcombank ghi nhận 415 tỷ đồng, tăng 50,3% so với cùng kỳ, với tỷ lệ lợi nhuận ngoại hối trên lợi nhuận trước thuế là 3,5% và trên tổng thu nhập hoạt động là 2,2%. Lũy kế 6 tháng, ngân hàng đạt 689 tỷ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ.

HDBank tăng trưởng 36,6%, đạt 424 tỷ đồng trong quý II, với tỷ lệ đóng góp 9% và 3,1% tương ứng.

Một số ngân hàng ghi nhận sự sụt giảm, trong đó MSB đạt 246 tỷ đồng, giảm 36,1%, tỷ lệ đóng góp đạt 16% trên lợi nhuận trước thuế và 7% trên tổng thu nhập hoạt động. Sacombank ghi nhận 227 tỷ đồng, giảm 25,8%, đóng góp 6,2% vào lợi nhuận trước thuế và 2,6% vào tổng thu nhập hoạt động.

Tỷ trọng lợi nhuận ngoại hối phân hóa mạnh

Ngoài giá trị tuyệt đối, tỷ lệ lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối so với lợi nhuận trước thuế và tổng thu nhập hoạt động là chỉ số quan trọng phản ánh vai trò của mảng này trong cơ cấu thu nhập. Dữ liệu quý II/2025 cho thấy sự phân hóa lớn giữa các ngân hàng.

Một số ngân hàng có quy mô nhỏ nhưng tỷ trọng lợi nhuận từ ngoại hối cao bất thường. BVBank ghi nhận 21 tỷ đồng lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối nhưng đạt tỷ lệ lợi nhuận ngoại hối trên lợi nhuận trước thuế lên tới 156,4%, do tổng lợi nhuận trước thuế thấp. PGBank đạt 30 tỷ đồng lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối, tương ứng 15,7% trên lợi nhuận trước thuế và 9,2% trên tổng thu nhập hoạt động. Eximbank đạt 163 tỷ đồng, tăng 32,3%, với tỷ lệ 24,8% và 8,1% tương ứng.

So sánh tỷ trọng lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối quý II/2025 giữa các ngân hàng niêm yết. Nguồn: BCTC hợp nhất quý II/2025 của 27 ngân hàng niêm yết.

Trong khi đó, nhóm ngân hàng lớn duy trì tỷ trọng ổn định. Vietcombank đạt 14,8% lợi nhuận ngoại hối trên lợi nhuận trước thuế và 4,7% trên tổng thu nhập hoạt động. BIDV lần lượt đạt 15,7% và 6,2%. TPBank đạt mức rất cao: 18,1% và 8%.

Ngược lại, một số ngân hàng có tỷ lệ đóng góp rất thấp như SHB (1,5% lợi nhuận trước thuế, 0,7% tổng thu nhập hoạt động), LPBank (2,3% và 1,4%), VPBank (2,3% và 1%) hay Nam Á Bank (1,3% và 0,6%).

Cần lưu ý, tỷ lệ lợi nhuận thuần từ kinh doanh ngoại hối vượt quá 100% lợi nhuận trước thuế trong trường hợp của BVBank trong quý II/2025 chủ yếu do nền lợi nhuận thấp, bắt nguồn từ chi phí hoạt động và dự phòng rủi ro tín dụng ở mức cao. Trong khi đó, thu nhập lãi thuần vẫn là nguồn đóng góp chính trong tổng thu nhập hoạt động, cho thấy mảng kinh doanh cốt lõi vẫn giữ vai trò chủ đạo trong cơ cấu nguồn thu của ngân hàng.