VASEP: Mùa lễ hội cuối năm - 'thời điểm vàng' để doanh nghiệp cá tra chốt đơn hàng xuất khẩu
Xuất khẩu cá tra 8 tháng đầu năm 2025 đạt 1,4 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ, với CPTPP và Nam Mỹ nổi lên như động lực tăng trưởng mới, bù đắp sự sụt giảm từ Trung Quốc, mở ra triển vọng thị trường đa cực cho ngành cá tra Việt Nam.
8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá tra đã mang về cho Việt Nam 1,4 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này một lần nữa khẳng định cá tra vẫn là ngành hàng chủ lực của thủy sản Việt Nam. Phần lớn giá trị đến từ nhóm sản phẩm tươi, đông lạnh, khô (HS03), chiếm tới 98% tổng kim ngạch, trong đó phile cá tra đông lạnh vẫn giữ vai trò “xương sống” với hơn 1,1 tỷ USD, tăng 11%.
Bức tranh thị trường có những gam màu trái chiều. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết Trung Quốc và Hồng Kông - thị trường lớn nhất của cá tra Việt Na ghi nhận mức giảm 4%, chỉ còn 357 triệu USD, chiếm 1/4 tổng xuất khẩu. Riêng tháng 8, giá trị xuất khẩu cũng lùi về 55 triệu USD.
Trái lại, CPTPP và Nam Mỹ đang trở thành điểm sáng. Nhờ ưu đãi thuế quan gần như bằng 0%, khối CPTPP nhập khẩu 242 triệu USD cá tra Việt Nam, tăng 36% và dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng. Nhật Bản, Canada, Mexico, Chile đều duy trì nhu cầu ổn định với những sản phẩm có tiêu chuẩn chất lượng cao. Nam Mỹ, đặc biệt là Brazil, cũng đang bùng nổ: kim ngạch đạt 118 triệu USD, tăng 54% nhờ xu hướng thay thế cá rô phi nội địa. Colombia và Chile tiếp tục đặt hàng ổn định, góp phần mở rộng độ phủ của cá tra Việt Nam tại khu vực này.
Hai khu vực CPTPP và Nam Mỹ không chỉ giúp bù đắp phần hụt từ Trung Quốc mà còn đem lại đơn hàng chất lượng cao hơn, biên lợi nhuận tốt hơn.
Cuối năm, nguồn cung cá tra nguyên liệu đang thắt chặt dần, giá xuất khẩu có dấu hiệu phục hồi. Đây được coi là thời điểm chiến lược để doanh nghiệp tập trung chốt hợp đồng ở các thị trường tăng trưởng nhanh, tận dụng mùa lễ hội cuối năm. Bên cạnh đó, Mỹ và EU tiếp tục đóng vai trò là hai thị trường ổn định, nhưng đòi hỏi tiêu chuẩn bền vững ngày càng cao - yếu tố buộc ngành cá tra nâng chuẩn để giữ vững thị phần. ASEAN cũng cho thấy sức hút, khi xuất khẩu sang Thái Lan đạt 52 triệu USD và Philippines 26 triệu USD, cùng tăng 31%.
VASEP nhận định, nếu đồng thời củng cố lợi thế tại 3 trụ cột: CPTPP, Nam Mỹ và các thị trường truyền thống Mỹ, EU, ASEAN... ngành cá tra Việt Nam sẽ từng bước xây dựng cấu trúc thị trường đa cực. Khi đó, rủi ro phụ thuộc vào một thị trường đơn lẻ sẽ giảm đáng kể, trong khi sức chống chịu trước biến động thương mại toàn cầu được nâng lên rõ rệt.
