Việt Nam có công trình ý nghĩa do Cuba xây dựng từ thời chống Mỹ: Bên trong có tượng đài lãnh tụ Fidel Castro

Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới, tỉnh Quảng Trị là một trong những biểu tượng sống động nhất cho mối quan hệ đoàn kết đặc biệt giữa hai dân tộc Việt Nam và Cuba. Công trình này ra đời từ cam kết của Chủ tịch Fidel Castro trong chuyến thăm lịch sử tới vùng giải phóng Quảng Bình - Quảng Trị vào tháng 9/1973, khi ông tuyên bố Cuba sẽ hỗ trợ xây dựng một bệnh viện hiện đại tại Đồng Hới.

Chỉ 8 tháng sau, vào đúng ngày 19/5, dự án được khởi công với sự tham gia trực tiếp của hàng trăm chuyên gia và công nhân Cuba. Họ mang theo vật tư, máy móc vượt nửa vòng trái đất đến Việt Nam. Sau gần 7 năm thi công, bệnh viện chính thức khánh thành ngày 9/9/1981 với quy mô 462 giường bệnh, 19 khoa và được trang bị hiện đại bậc nhất miền Trung lúc bấy giờ.

Năm 2007, công trình được chuyển từ UBND tỉnh Quảng Bình cũ về trực thuộc Bộ Y tế theo Quyết định 1163/QĐ-TTg, mở ra cơ hội đầu tư và phát triển ở tầm tuyến trung ương khu vực.

Nằm trên vị trí cao, bệnh viện được thiết kế theo hướng mở, tận dụng tối đa ánh sáng và gió tự nhiên, tạo môi trường điều trị thông thoáng, dễ chịu. Dấu ấn kiến trúc Cuba thể hiện rõ qua cách tổ chức không gian, đảm bảo thông gió và chiếu sáng tự nhiên, được đánh giá là một trong những công trình bệnh viện tiêu biểu tại miền Trung những năm đầu thập niên 1980.

Trải qua hơn 4 thập niên, quy mô bệnh viện đã mở rộng lên hơn 1.000 giường, với gần 850 cán bộ nhân viên, hàng trăm bác sĩ và hàng chục chuyên khoa sâu. Năm 2024, tỉnh tiếp tục đầu tư Khoa Ung bướu - Xạ trị với khoảng 120 giường, hướng tới điều trị chuyên sâu ngay tại địa phương, giảm áp lực chuyển tuyến.

Không chỉ là trung tâm y tế quan trọng của Bắc Trung Bộ, bệnh viện còn là điểm nhấn đối ngoại nhân văn khi trong khuôn viên có tượng đài Fidel Castro, khánh thành năm 2018, như một lời tri ân sâu sắc tới Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba. Nhiều đoàn cấp cao Cuba, trong đó có Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez, đã tới dâng hoa, thăm bệnh viện và giao lưu với y bác sĩ, bệnh nhân, khẳng định mối quan hệ gắn bó bền chặt giữa hai quốc gia. Hoạt động hợp tác chuyên môn cũng được duy trì với các bệnh viện Cuba, trong đó có việc tiếp nhận đoàn bác sĩ Cuba trực tiếp làm việc tại Đồng Hới, chia sẻ kỹ thuật và kinh nghiệm điều trị.

Từ lời hứa năm 1973 đến hiện tại, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới không chỉ phát triển về quy mô và chất lượng chuyên môn mà còn trở thành biểu tượng trường tồn của tình bạn Việt – Cuba "trong sáng, thủy chung". Đây là minh chứng rõ nét cho một mối quan hệ quốc tế hiếm có, được vun đắp bằng lý tưởng cách mạng, tinh thần sẻ chia và những công trình mang dấu ấn nhân văn sâu đậm.