Việt Nam dự kiến sáp nhập một số tỉnh, thành: Đề án sẽ được trình Trung ương trong tháng tới

Mới đây, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành kết luận, giao Đảng ủy Chính phủ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương và các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng đề án, tờ trình Bộ Chính trị về việc sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, đồng thời tiếp tục triển khai sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã.

Việc sáp nhập tỉnh không chỉ dựa trên quy mô dân số, diện tích mà còn phải được xem xét trong tổng thể quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và ngành, nhằm mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế của từng địa phương, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Đối với cấp xã, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu xác định rõ mô hình chính quyền địa phương theo từng đặc điểm khu vực như đô thị, nông thôn, miền núi, đồng bằng, hải đảo, đồng thời cân nhắc các yếu tố về dân số, diện tích, lịch sử, văn hóa, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, dân tộc, tôn giáo để xây dựng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy và định biên hợp lý.

Các cơ quan liên quan cần làm rõ mối quan hệ công tác giữa cấp tỉnh và cấp xã cũng như cơ chế điều hành theo ngành dọc từ Trung ương đến cấp xã, đảm bảo sự vận hành thống nhất, liên thông, hiệu quả và xác định các điều kiện cần thiết để chính quyền xã hoạt động ổn định trước, trong và sau quá trình sắp xếp.

>> Dự án sân bay 11.000 tỷ được liên danh ADANI - Sovico ngỏ ý đầu tư có chuyển động mới

Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao Đảng ủy Chính phủ khẩn trương báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư để xin chủ trương trước khi lấy ý kiến cấp ủy, tổ chức đảng, chậm nhất ngày 9/3.

Sau đó, Đảng ủy Chính phủ tiếp thu ý kiến, hoàn thiện đề án và gửi lấy ý kiến các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương cùng các cơ quan, tổ chức, ban đảng Trung ương trước ngày 12/3.

Trên cơ sở tổng hợp ý kiến, Đảng ủy Chính phủ sẽ hoàn thiện đề án về sáp nhập tỉnh và trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư trước ngày 27/3, sau đó tiếp tục hoàn chỉnh để trình Ban Chấp hành Trung ương (thông qua Ban Tổ chức Trung ương) trước ngày 7/4.

Theo quy định hiện hành, chính quyền địa phương gồm ba cấp: Cấp tỉnh với 63 đơn vị hành chính (57 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương), cấp huyện với 705 đơn vị và cấp xã với 10.595 đơn vị. Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các tỉnh, thành phải đáp ứng đủ ba tiêu chí về quy mô dân số, diện tích và số đơn vị hành chính cấp huyện.

Cụ thể, các tỉnh miền núi, vùng cao phải có dân số từ 900.000 người và diện tích tối thiểu 8.000km2, trong khi các tỉnh khác phải có dân số từ 1,4 triệu người và diện tích tối thiểu 5.000km2. Mỗi tỉnh, thành cũng phải có ít nhất 9 đơn vị hành chính cấp huyện, trong đó tối thiểu có một thành phố hoặc thị xã. Hiện nay, cả nước có 10 tỉnh, thành không đáp ứng đủ ba tiêu chí nêu trên, bên cạnh đó, hàng chục tỉnh, thành khác chưa đạt một hoặc hai tiêu chí về diện tích, dân số hoặc số đơn vị hành chính cấp huyện.

Bên cạnh việc sáp nhập đơn vị hành chính, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cũng yêu cầu xây dựng đề án sắp xếp, tinh gọn bộ máy Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp Trung ương, tỉnh và xã sau khi sáp nhập.

Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương được giao chủ trì, phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Quốc hội để nghiên cứu, xây dựng đề án tổng rà soát chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các cơ quan, tổ chức trực thuộc, nhất là các cơ quan báo chí nhằm đảm bảo quản lý thống nhất, hiệu quả, theo hướng tinh gọn tối đa, chỉ duy trì các đơn vị thực sự cần thiết.

Bộ Chính trị, Ban Bí thư cũng yêu cầu sắp xếp lại các tổ chức chính trị - xã hội, hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ theo hướng đưa về trực thuộc Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để đảm bảo đồng bộ với cơ cấu tổ chức đảng hiện nay.

Lộ trình thực hiện đề án này cũng được xác định rõ: Trước ngày 9/3, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương báo cáo Bộ Chính trị để xin chủ trương; trước ngày 12/3, tiếp thu ý kiến và gửi lấy ý kiến các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương; trước ngày 27/3, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư; trước ngày 7/4, trình Ban Chấp hành Trung ương.

Ban Tổ chức Trung ương được giao nhiệm vụ xây dựng đề án về hệ thống tổ chức đảng ở địa phương, trong đó tập trung nâng cấp và tăng cường quyền hạn cho tổ chức đảng cơ sở.

Đề án này sẽ được lấy ý kiến các tỉnh ủy, thành ủy, các cơ quan liên quan trước ngày 12/3. Đồng thời, Ban Tổ chức Trung ương sẽ tổng hợp các đề án về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương và báo cáo Bộ Chính trị trước ngày 7/4, trình Ban Chấp hành Trung ương trước ngày 9/4.

Riêng Quân ủy Trung ương sẽ căn cứ vào Kết luận 126 để phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng kế hoạch tiếp tục sắp xếp tổ chức quân đội phù hợp, trong đó có tổ chức của cơ quan quân sự cấp huyện, đồng thời chủ động đề xuất thời gian báo cáo Bộ Chính trị theo tiến độ của kết luận này.

Bộ Chính trị, Ban Bí thư cũng quyết định tạm dừng tổ chức đại hội đảng bộ cấp xã, huyện. Sau Hội nghị Trung ương 11, Bộ Chính trị sẽ có hướng dẫn cụ thể về nội dung này.