Kể từ tháng 4/2021, cán cân thương mại của Việt Nam bất ngờ đổi chiều, từ xuất siêu sang nhập siêu. Giới chuyên gia, các nhà quản lý đánh giá, việc cán cân thương mại đổi chiều đã được dự báo từ trước và không đáng quan ngại.
Theo báo cáo của Bộ Công Thương, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước tính đạt 373,36 tỷ USD, tăng 30,2% so với với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó xuất khẩu đạt 185,33 tỷ USD, tăng 25,5%; nhập khẩu đạt 188,03 tỷ USD, tăng 35,3%.
Tốc độ tăng kim ngạch nhập khẩu cao hơn kim ngạch xuất khẩu khiến cán cân thương mại hàng hóa 7 tháng đầu năm thâm hụt 2,7 tỷ USD. Điều đáng nói, chỉ tính riêng trong tháng 7, Việt Nam đã nhập siêu tới 1,7 tỷ USD.
Như vậy, sau nhiều năm duy trì xuất siêu, cán cân thương mại đã đột ngột đổi chiều sang nhập siêu, trong 3 tháng liên tiếp.
Theo giải thích của Bộ Công Thương, sự đổi chiều của cán cân thương mại đã được dự báo từ trước. Bởi, do tác động của đại dịch Covid-19, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong nước bị ảnh hưởng, khiến cho ngành xuất khẩu bị thiệt hại.
Kể từ tháng 4/2021, tốc độ tăng trưởng của nhập khẩu tăng rất mạnh, do rất nhiều yếu tố, nhưng chủ yếu đến từ việc giá nguyên liệu, nhiên liệu và vật liệu tăng cao trên thị trường quốc tế.
Đơn cử như giá xăng dầu nhập khẩu bình quân 7 tháng đầu năm ước tăng 37,3%; chất dẻo nguyên liệu ước tăng 35,9%; sắt thép ước tăng 43%; kim loại thường khác ước tăng 33,4%,…
Bên cạnh giá bình quân nguyên nhiên, vật liệu tăng thì lượng nhập khẩu nguyên phụ liệu phục vụ sản xuất, đặc biệt đối với nhóm hàng dệt may, da giày cũng tăng do nhu cầu đầu vào phục vụ sản xuất khi đã có những tín hiệu tích cực về việc các thị trường đối tác như Hoa Kỳ, EU dần mở cửa. Ngoài ra, cước phí vận tải quốc tế tăng mạnh làm giá trị nhập khẩu tăng lên.
Trong khi đó, tiến độ xuất khẩu đã có những khó khăn nhất định khi dịch Covid-19 bắt đầu tiến vào các khu công nghiệp từ thời điểm cuối quý II.
Tuy nhiên, theo Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, cán cân thương mại đổi chiều tại thời điểm này không đáng lo ngại, bởi nhập siêu chủ yếu là do doanh nghiệp tăng nhập khẩu nguyên, phụ liệu phục vụ sản xuất.