Vụ hỏa hoạn kinh hoàng nhất lịch sử khiến hơn 10.000 tòa nhà bị đánh sập để ngăn lửa, thiêu rụi 80% diện tích toàn thành phố

Vào lúc 5h sáng ngày 18/4/1906, một trận động đất ước tính 7,8 độ Richter đã tấn công San Francisco (bang California, Hoa Kỳ) và kéo dài khoảng 45-60s.

Mặc dù trong khoảng thời gian ngắn nhưng trận động đất đã khiến mặt đất tách ra, các tòa nhà bằng gỗ và gạch ở San Francisco bị lật tung

Gần như ngay lập tức sau trận động đất, hỏa hoạn bùng phát khắp thành phố do các đường dây dẫn gas bị hỏng và bếp nấu đồ ăn bị đổ trong trận rung chuyển. Các tòa nhà bằng gạch và gỗ kể từ thời Victoria của San Francisco đã bị tàn phá đặc biệt nghiêm trọng.

Đám cháy nhanh chóng lan dữ dội khắp San Francisco. Lực lượng cứu hỏa đã gặp nhiều khó khăn do thiếu trang bị và hệ thống cấp nước bị hư hỏng do động đất. Người chỉ huy xuất sắc của họ - Giám đốc Sở cửu hỏa Dennis Sullivan, vừa thiệt mạng ngay trước đó do động đất, càng làm họ như rắn mất đầu. Không có nước để dập lửa và không có sự chỉ huy, thành phố lúc đó dường như không thể làm gì trước những đám cháy lớn đang hoành hành.

Xe cứu hỏa ở Mỹ cuối thế kỷ XIX chủ yếu dùng sức ngựa kéo, chỉ một số ít được gắn động cơ hơi nước

Những đám cháy nhỏ hơn ở các nơi khác cuối cùng kết hợp lại thành những đám cháy lớn hơn. Đám cháy quét từ khu kinh doanh gần phố Montgomery và khu South of Market về phía Russian Hill, Chinatown, North Beach và Telegraph Hill. Với những ngọn lửa bùng phát ngoài tầm kiểm soát, các tòa nhà còn sót lại sau trận động đất đã sớm chìm trong biển lửa. Khách sạn, cơ sở kinh doanh, biệt thự, tòa thị chính... tất cả đều đã bị thiêu rụi.

Những người còn sống sót liên tục di chuyển, tránh xa ngôi nhà tan nát của họ, tránh xa đám cháy. Nhiều người tìm thấy nơi ẩn náu trong các công viên thành phố. Tuy nhiên sau đó những người này cũng phải sơ tán khi đám cháy lan rộng.

Ngọn lửa tiếp tục trong ba ngày, cho đến khi tro tàn âm ỉ của nó cuối cùng được dập tắt bởi mưa

Trận hỏa hoạn này đã được đưa vào sách kỷ lục thế giới Guiness World Record là gây ra nhiều thiệt hại về tài sản nhất lịch sử.

Theo tính toán, trị giá tài sản vật chất thiệt hại lên đến 350 triệu USD theo thời giá năm 1906, tương đương tổng ngân sách quốc gia Hoa Kỳ thời đó. Trận động đất và hỏa hoạn đã phá hủy 80% diện tích thành phố với 28.000 tòa nhà sập đổ khiến khoảng 225.000 người mất nhà cửa và gần 3.000 người thiệt mạng. Hầu hết người chết là ở San Francisco và có gần 190 người chết trong vùng vịnh; các thành phố lân cận như Santa Rosa, San Jose và Stanfor cũng chịu ảnh hưởng.

Trận động đất và hỏa hoạn đã phá hủy 80% diện tích thành phố

Ngoài ra, việc lực lượng cứu hộ dùng chất nổ đánh sập các tòa nhà để tạo vành đai ngăn lửa lan tỏa càng làm thiệt hại thêm trầm trọng hơn. Theo ước tính, có khoảng 50% tòa nhà bị sập đổ trong vụ cháy là do bị đánh chất nổ.

Nghiên cứu khoa học về trận động đất ở San Francisco năm 1906 đã dẫn đến sự hình thành của thuyết phục hồi đàn hồi, giúp giải thích tại sao động đất lại xảy ra.

Trận động đất ở San Francisco năm 1906 cũng là trận thiên tai lớn đầu tiên mà thiệt hại được ghi lại bằng nhiếp ảnh

Mặc dù phải mất 9 năm để xây dựng lại thành phố, nó cũng là minh chứng cho khả năng phục hồi của San Franciscans. Những thành phố đã trở lại trong kinh doanh nhanh chong. Chỉ một vài tuần sau trận động đất, xe điện bắt đầu chạy trên Market Street (thay thế cho xe cáp treo). Trong vòng 6 tuần, các ngân hàng ở San Francisco đã mở cửa trở lại và vào tháng 7, tiếp tục trụ sở chính tại các phố Kearny, Market và Geary. Đến tháng 8, các xe cáp treo lại chạy lên Nob Hill một lần nữa. Thành phố bên bờ vịnh đã mọc lên từ đống tro tàn.

Đến nay, San Francisco là thành phố có mật độ dân cư đông nhất trong tiểu bang California và là thành phố lớn có mật độ dân số đông thứ hai tại Hoa Kỳ, chỉ sau thành phố New York. San Francisco còn là trung tâm vận tải lớn của Mỹ nói chung và của bang California nói riêng, đón nhận hàng hóa thường xuyên của trên 40 hãng tàu biển quốc tế đến từ hơn 300 cảng trên toàn thế giới.

>> 'Đại địa chấn' thảm khốc nhất lịch sử nhân loại khiến 830.000 người chết, san phẳng 'cái nôi của nền văn minh Trung Quốc'