Xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc lao dốc do siết chặt kiểm tra dư lượng chất vàng O

Trong hai tháng đầu năm 2024, xuất khẩu rau quả của Việt Nam chỉ đạt 687 triệu USD, giảm 15,7% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, Trung Quốc – thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam ghi nhận mức giảm kỷ lục 39%, chỉ còn 306 triệu USD. Đây là mức sụt giảm sâu nhất từ trước đến nay khiến nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lao đao. Bên cạnh đó, một số thị trường khác như UAE, Hà Lan, Nga và Lào cũng có dấu hiệu suy giảm từ 5-28%.

>> Sầu riêng Việt Nam và Thái Lan bị người mới đe dọa trên 'sân chơi tỷ đô' Trung Quốc

Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm này là do Trung Quốc đang siết chặt kiểm tra dư lượng chất vàng O – một hợp chất có nguy cơ gây ung thư trong sầu riêng, mặt hàng chủ lực của Việt Nam. Hiện tại, Trung Quốc yêu cầu kiểm tra 100% lô hàng sầu riêng nhập khẩu, kéo dài thời gian thông quan và làm tăng nguy cơ hư hỏng hàng hóa. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp phải tạm ngừng xuất khẩu để hoàn thiện các thủ tục kiểm định chất lượng.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nhận định rằng mặc dù xuất khẩu sang các thị trường lớn khác vẫn ổn định, sự sụt giảm mạnh từ Trung Quốc đã kéo tổng kim ngạch toàn ngành đi xuống. Doanh nghiệp hiện nay đang gặp khó khi chưa thể xuất khẩu trở lại. Ông Nguyễn Đình Tùng, CEO Vina T&T, cho biết công ty từng dự kiến nối lại xuất khẩu vào cuối tháng 2, nhưng đến nay vẫn chưa xác định được thời điểm chính thức do quá trình kiểm soát ngày càng chặt chẽ.

Trái ngược với sự suy giảm từ thị trường Trung Quốc, xuất khẩu rau quả sang Mỹ và Nhật Bản lại tăng trưởng mạnh. Trong hai tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ đạt 65 triệu USD, tăng 66%, trong khi Nhật Bản đạt 33 triệu USD, tăng 23% so với cùng kỳ năm trước. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy rau quả Việt Nam vẫn có sức hút trên thị trường quốc tế, đặc biệt là những quốc gia có yêu cầu chất lượng cao.

Trước tình hình khó khăn hiện tại, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đang đẩy mạnh kiểm soát chất lượng sản phẩm nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật của các nước nhập khẩu. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng chủ động đàm phán để tháo gỡ rào cản kỹ thuật, tạo điều kiện cho doanh nghiệp xuất khẩu trở lại.

Sự thay đổi trong chính sách kiểm soát nhập khẩu từ Trung Quốc không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp mà còn tác động trực tiếp đến người nông dân trồng sầu riêng và các loại rau quả khác. Để thích ứng với yêu cầu ngày càng cao, doanh nghiệp và nông dân cần đầu tư nhiều hơn vào quy trình sản xuất sạch, áp dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao chất lượng sản phẩm.

Dù xuất khẩu sang Trung Quốc gặp nhiều khó khăn, nhưng sự tăng trưởng tại thị trường Mỹ và Nhật Bản mang lại cơ hội lớn cho ngành rau quả Việt Nam. Việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, giảm sự phụ thuộc vào một thị trường duy nhất và nâng cao tiêu chuẩn chất lượng sẽ là giải pháp bền vững để ngành nông sản Việt khẳng định vị thế trên bản đồ quốc tế.

>> Trong 1 tháng đầu năm Trung Quốc đã chi ra 14 triệu USD để nhập về 1 loại hạt của Việt Nam